Gaspard Monge

Gaspard Monge
Par de Francia ^(es) 2 xunu 1815 - presidente Senado conservador ^(es) 1806 - 1807 ← François de Neufchâteau - Bernard de Lacépède ^(es) → 104. presidente Academia Francesa de les Ciencies, Francia 1802 - 1802 ← René Just Haüy - Jean-Antoine Chaptal → miembro del Senado Conservador ^(es) 1799 - 1814 miembro del Consejo de los Quinientos ^(es) 1798 - 1799 direutor 1798 - 1800 ← Louis-Bernard Guyton de Morveau - Louis-Bernard Guyton de Morveau → direutor 1797 - 1798 ← Michel Vandebergue - Louis-Bernard Guyton de Morveau → Ministro de la Marina francesa ^(es) 10 agostu 1792 - 10 abril 1793
Vida
Nacimientu	Beaune[1], 9 de mayu de 1746[2]
Nacionalidá	Francia
Muerte	París[3], 28 de xunetu de 1818[2] (72 años)
Sepultura	Panteón de París ^(es) [4] Cementeriu de Père-Lachaise[5]
Familia
Casáu con	Marie-Catherine Monge (1777 – )[6]
Hermanos/es	Louis Monge
Estudios
Estudios	Escuela Politéunica
Direutor de tesis de	Jean-Baptiste Biot
Llingües falaes	castellanu[7] francés[8]
Oficiu	matemáticu, políticu, físicu, profesor universitariu, inxenieru, químicu, Chargé de mission ^(es) , Chargé de mission ^(es) , profesor
Llugares de trabayu	París
Emplegadores	Universidá de París Escuela Politéunica  13 abril 1816) École Royale du Génie ^(es)  (1765 –  1783) Institut d'Égypte ^(en)  (23 agostu 1798 –
Trabayos destacaos	Geometrie descriptive ^(es)
Premios	ver 72 científicos de la Torre Eiffel [9] Gran Oficial de la Lexón d'Honor  (2 ochobre 1803) Orde de la Corona de Fierro  (1805) Gran Cruz de la Orden de la Reunión  (13 abril 1813) [10]
Miembru de	Société Philomatique de Paris ^(es) Academia Francesa de les Ciencies Academia Prusiana de les Ciencies masonería Club de 1789 ^(es) Accademia delle Scienze di Torino
Serviciu militar
Lluchó en	Revolución Francesa Campañas italianas de las guerras revolucionarias francesas ^(es) campaña napoleónica en Egipto y Siria ^(es)

Gaspard Monge (9 de mayu de 1746, Beaune – 28 de xunetu de 1818, París) foi un matemáticu francés, inventor de la xeometría descriptiva.

Biografía

Nació en Beaune fíu d'un vendedor ambulante. Estudió nes escueles de Beaune y Lyon y na escuela militar de Mézières. A los 16 años foi nomáu profesor de física en Lyon, cargu qu'exerció hasta 1765. Tres años más tarde foi profesor de matemátiques y en 1771 profesor de física en Mézières. Entró na Academia Real de Ciencies en 1780 y publicó ocho años más tarde la so Traité de statistique. Nomáu Ministru de Marina -agostu de 1792 - abril de 1793- pola Convención, pidióse-y reorganizar los arsenales y a interesase poles fábriques de cañones. Contribuyó a fundar la École Polytechnique en 1794, na que dio clases de xeometría descriptiva mientres más de diez años. Entró nel institutu de Francia (1795). Mientres la campaña d'Italia conoz a Napoleón, mientres busca obres d'arte, quien lu encarga xunto con Claude Louis Berthollet, que lleve al Direutoriu la ratificación del Tratáu de Campo Formio.

Por orde de Napoleón apoderar de tres imprentes nel Vaticanu que los van ayudar na so nueva espedición. Ye convidáu a participar na espedición a Exiptu, pero aliega que yá ta bien avanzáu d'edá pa participar nesta empresa. Sicasí, Napoleón llograr persuadir y camuda d'opinión. Convertir n'unu de los confidentes del mozu xeneral n'Exiptu y convirtióse nel primer presidente del Institutu d'Exiptu, fundáu n'agostu de 1789. Amás, preparó un trabayu sobre los espeyismos mientres la so estadía nel oriente.

Tornó a Francia con Napoleón el 23 d'agostu de 1799, añu en que publica la so famosa obra Geometrie descriptive. Ye nomáu miembru del Senáu, direutor de la Escuela Politéunica (1802) y conde de Pelusio. La cayida de Napoleón fai que-y escluyan del Institutu y de la escuela Politéunica. Morrió en París el 28 de xunetu de 1818 y foi soterráu nel campusantu del Père-Lachaise. En 1989, les sos cenices fueron treslladaes al Panteón de París.

Mausoléu de Gaspar Monge n'El campusantu del Père-Lachaise.

La xeometría descriptiva

Monge ye consideráu l'inventor de la xeometría descriptiva.^[16][17] La xeometría descriptiva ye la que nos dexa representar superficies tridimensionales d'oxetos sobre una superficie bidimensional. Esisten distintos sistemes de representación que sirven a esti fin, como la perspeutiva cónica, el sistema de planos acutaos, etc. pero quiciabes el más importante ye'l sistema diédrico, tamién conocíu como sistema Monge, que foi desenvueltu por Monge na so primer publicación nel añu 1799.

Obra

• Traité élémentaire de statique. Paris 8. A., 1848
• Géométrie descriptive. Paris 7. A., 1847
• Application de l'analyse à la géométrie. Paris 5. A., 1850
• Application de l'algèbre à la géométrie. 1805

Referencies

1. Afirmao en: www.accademiadellescienze.it. Data de consulta: 1r avientu 2020. Accademia delle Scienze di Torino ID: gaspard-monge. Llingua de la obra o nome: italianu. Error de cita: La etiqueta <ref> ye inválida; el nome «55df3a41c9b68eea8fd49523544b1429b4ef82c7» ta definíu delles vegaes con distintu conteníu
2. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 27 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
3. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 31 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
4. Afirmao en: Find a Grave. Llingua de la obra o nome: inglés.
5. «MONGE Gaspard - Tombes Sépultures dans les cimetières et autres lieux». Consultáu'l 19 mayu 2024.
6. Afirmao en: MacTutor History of Mathematics archive.
7. Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 121412336. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
8. Identificador CONOR.SI: 164905571. Afirmao en: CONOR.SI.
9. URL de la referencia: https://www.toureiffel.paris/fr/le-monument/tour-eiffel-et-sciences.
10. Afirmao en: Base Léonore. Llingua de la obra o nome: francés. Editorial: Ministerio de Cultura de Francia.
11. URL de la referencia: http://www.philomathique.paris/index.php/archives-1791-1917/2-membres.
12. URL de la referencia: https://www.academie-sciences.fr/fr/Liste-des-membres-depuis-la-creation-de-l-Academie-des-sciences/les-membres-du-passe-dont-le-nom-commence-par-m.html.
13. URL de la referencia: https://www.bbaw.de/die-akademie/akademie-historische-aspekte/mitglieder-historisch/historisches-mitglied-gaspard-comte-de-peluse-monge-1869.
14. URL de la referencia: https://www.zinfos974.com/Le-franc-macon-du-jour-Gaspard-MONGE_a82431.html.
15. URL de la referencia: https://www.napoleon-empire.net/personnages/monge.php.
16. Villeta Moillenaux, 1995, p. 16.
17. Bores Gamundi, 1998, p. 414.

Bibliografía

• Villeta Moillenaux, Jesús (1995). Dibuxo d'Inxeniería Y Xeometría Descriptiva. Santu Domindo, República Dominicana: Institutu Teunolóxicu de Santu Domingu.
• Bores Gamundi, Fernando (1998). Actes del Segundu Congresu Nacional d'Historia de la Construcción. ISBN 84-89977-44-5.
• Trabayos sobre Gaspard Monge, de René Taton, Élie Cartan, Pierre Sergescu, Gaston Bachelard, George Sarton, en compilación detallada en Centru Alexandre Koyré

Enllaces esternos

• Llaboratoriu virtual pal estudiu del Sistema Diédrico por Jose Antonio Cuadrado Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine (15/5/12)
• Gaspard Monge Archiváu 2018-08-05 en Wayback Machine Web n'honor a Gaspard Monge.
• Xuiciu de Napoleón sobre Gaspard Monge

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Gaspard Monge.
• O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., «Gaspard Monge» (n'inglés), MacTutor History of Mathematics archive, Universidá de Saint Andrews, http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Monge.html .
• Imaxe del bustu de Gaspard Monge, por François Rude en Louvre Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine
• Darstellende Geometrie, Volltext der deutschen Ausgabe von 1900
• Biografía en francés Archiváu 2015-05-21 en Wayback Machine
• Large summary table of the nomenclature.(1788) N'inglés Übersetzung James St. John der Méthode de nomenclature chimique (1787)[1]