Ibonia

Ibonia

Tipu	poema épicu y poema
Xéneru artísticu	poema épicu
Publicación	1657, 1830, 1870 y 1877
Autor	malgaches ^(es)

Ibonia ye un poema épicu esistente en delles versiones a lo llargo de la islla de Madagascar dende va dellos sieglos. Predata la llegada de la imprenta a la islla nel sieglu XIX y tresmitióse mayoritariamente de forma oral, como parte de les tradiciones llíriques malgaxes. La primer trescripción data de la década de 1870 y rápido algamó un estatus canónicu na lliteratura africana, siendo reimpreso en numberoses coleiciones europees.

Argumentu

El cuentu empieza cola concepción y nacencia de Ibonia (Iboniamasiboniamanoro, o 'él de clara y engañadora mirada'), que reclama ser prometíu a la moza que Da-Allegría mientres inda ta nel úteru de la so madre, Guapa-Rica. Primero que puedan casase, Da-Allegría ye secuestrada pol home "Problemes-de-piedra". Pa recuperala, Ibonia tien un duelu verbal con Gran Ecu, al que vence. Gracies a ello Gran Ecu ufiérta-y conseyu, faciéndo-y pasar por una serie de pruebes. Ibonia visita los sos padres antes d'empezar la so xesta y la so madre aníma-y a probar la so valía. Magar ello, depués inténtalu disuadir presentándo-y otres muyeres, a les que Ibonia refuga.

Ibonia amuesa'l so inxeniu y valor y supera los retos, incluyendo faese pasar por Home Viejo p'averase al Home de Piedra y Da-Alegía. Magar ello, el so talentu pa tocar la valiha (una cítara de tubu de bambú) y xugar el fanorona (un xuegu tradicional con piedres nun tableru) delátenlu. Ibonia gana'l so enfrentamientu final y escapa con Da-Allegría. Los dos casáronse nun matrimoniu que dura diez años hasta que Ibonia muerre por causes naturales.

Variantes

Consten tres versiones similares de la hestoria, según foi recoyida por folcloristes na década de 1870. Darréu'l númberu de variantes foi ampliáu a seis versiones distintes, aumentando la variabilidá cola distancia dende les Tierres Altes centrales de la islla. Ente los Tanala y Antakarana, por casu, camuden partes importantes de la hestoria como'l destín del home de piedra o'l personaxe de Da-Allegría.

Referencies

• Ibonia (testu n'inglés). Universidá de Virginia.