Idioma serbocroata

srpskohrvatski jezik, hrvatskosrpski jezik, хрватскосрпски језик, српскохрватски језик, хрватскосрпски, српскохрватски, hrvatskosrpski y srpskohrvatski
Faláu en
Faláu en	Bosnia y Herzegovina, Serbia, Croacia y Montenegru
Númberu de falantes
Datos
Familia	Western South Slavic (en)
Sistema d'escritura	alfabetu croata, alfabetu cirílicu serbiu, alfabetu cirílicu y alfabetu llatín
Códigos
ISO 639-1	sh
ISO 639-2	ensin valor
ISO 639-3	hbs

El serbocrata ye un idioma faláu na antigua Yugoslavia por diferentes pueblos eslavos.

Fálanlu los serbios (8, 5 mill.), los montenegrinos (600.000), los croates (6,5 millones) y los musulmanes bosnios (2,1 mill.). Amás ye usáu tolos díes poles minoríes serbias y croates nos siguientes países: Austria, Hungría, Rumanía, na provincia italiana de Molise (italocroata), nos EEXX, Canadá, Australia, Suecia y Alemaña.

El termu llingüísticu y xeneral ye serbo-croata. en Serbia y na República Serbia llámase oficialmente.

Esta llingua tien cuatro nomes, ún históricu y llingüísticamente motiváu (serbocroata) y otres tres políticamente motivaos nún sentíu relixosu (étnicamente los tres pueblos -serbios, croates y bosnios musulmanes- son de la mesma etnia: eslavos meridionales occidentales):

Serbiu: nome emplegáu en Serbia, Montenegro y na República Serbia en Bosnia (serbocroata faláu pelos cristianos ortodoxos d'estes fasteres).
Croata: emplegáu en Croacia y pelos croates de la Federación croato-musulmana de Bosnia (serbocroata faláu pelos cristianos católicos d'estes fasteres).
Bosniu: namás ye emplegáu pelos musulmanes bosnios (serbocroata faláu pelos musulmanes de Bosnia).

Dialeutos

Hai tres dialeutos principales (que nun se cuerresponden coles denominaciones política-relixoses "serbiu"/"croata"/"bosniu"):

Štokavianu (la pallabra pa "qué" ye "što"). Ye la base del serbocroata moderno. Toa Bosnia y la mayor parte de Serbia, Montenegro y Croacia son de dialeutu "što".
Kajkavianu (pa "qué" emplégase "kaj"). Siéntese en delles partes de Croacia.
Čakavianu (pa "qué" úsase "ča"). Siéntese en delles partes de Croacia.

Dientru del štokavianu hai otra diferenciación dialeutal:

Ekavianu (una antigua vocal del antiguu eslavu eclesiásticu da "e", p.e. "mleko", lleite): faláu en Serbia Central, Vojvodina (tamién parte de Serbia) y en Croacia occidental (redolada de Osijek y Našice (Eslavonia). Ye la base del "serbiu estándar".
Ijekavianu (esta vieya vocal > "ije", p.e. "mlijeko"): faláu en Dalmacia meridional (Croacia), Serbia occidental y pelos serbios de la República Serbia, en Montenegro y pelos croates y musulmanes bosnios al oriente del ríu Neretva. Ye la base del "croata estándar" y del "bosniu estándar".
Ikavianu ("mliko"): faláu en Croacia septentrional y occidental y pelos croates y musulmanes bosnios al oeste del Neretva.

Diferencies lésiques

Asturllionés	Serbiu	Croata	Bosniu musulmán
milenta/mil	hiljada	tisuća	hiljada tisuća
Xineru ¹	januar	siječanj	januar siječanj
mesa	sto astal trpeza	stol trpeza	sto hastal
fábrica	fabrika	tvornica	fabrika tvornica
arroz	pirinač	riža	riža
cenahoria	šargarepa	mrkva	mrkva
aceite	ulje zejtin	ulje	ulje
espinaques	spanać	špinat	špinat
fútbol	fudbal	nogomet	nogomet
tren	voz	vlak	voz
onda	talas	val	talas
proporiu	sopstveno	vlastito	vlastito
carretera ²	put cesta drum džada	put cesta	put cesta džada
Poro:
pa	otac	otac	babo;
tomate	paradajz	rajčica	paradajz

Los meses

Asturllionés	Croata	Serbiu	Bosniu musulmán
Xineru	Siječanj	Januar	Januar Siječanj
Febreru	Veljača	Februar	Februar Veljača
Marzu	Ožujak	Mart	Mart Ožujak
Abril	Travanj	April	April Travanj
Mayu	Svibanj	Maj	Maj Svibanj
Xunu	Lipanj	Jun	Jun Lipanj
Xunetu	Srpanj	Jul	Jul Srpanj
Agostu	Kolovoz	Avgust	August Kolovoz
Setiembre	Rujan	Septembar	Septembar Rujan
Ochobre	Listopad	Oktobar	Oktobar Listopad
Payares	Studeni	Novembar	Novembar Studeni
Avientu	Prosinac	Decembar	Decembar Prosinac

Referencies

Enllaces esternos

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Idioma serbocroata.