Importante: Esta páxina ye sospechosa de nun respetar la neutralidá nel puntu de vista. Esti avisu nun ha quitase hasta que s'esclarie na páxina d'alderique la supuesta falta de neutralidá. |
Julius Kambarage Nyerere (13 d'abril de 1922, Butiama (es) – 14 d'ochobre de 1999, Londres) foi un políticu tanzanianu, presidente de la Tanganica independiente (1962-1964), y dempués de la federación de Tanzania (1964-1985).
En rematando los sos estudios n'Edimburgu, volvió a Tanganica en 1952 y dempués de dimitir del so puestu de profesor dedicar a la política na Unión Nacional Africana de Tanganica (TANU) pa defender asina la doctrina de la emancipación.
Julius Nyerere foi unu de los grandes líderes del África Negra, que va pasar a la hestoria como'l padre del socialismu "a l'africana". A diferencia d'otros xefes d'estáu, nacíos cola descolonización, nun quixo calcar el modelu de desenvolvimientu tomáu de la civilización occidental nin ser debedor del comunismu; trató de sustraer al so pueblu del círculu viciosu de la determinación estranxera y la dependencia.
Moteyáu popularmente como "Mwalimu" (maestru en lengua swahili) condució al so país a la independencia en 1961 y foi proclamáu primer presidente de la República de Tanganika en 1962, que pasó a denominase Tanzania dos años dempués en xuniéndose a Zanzíbar. Muncho primero de que Robert McNamara falara sobre la importancia del desenvolvimientu rural, el presidente Nyerere convertir na parte medular de la estratexa de Tanzania, na declaración de Arusha de 1967. Cola creación de los "Ujamaa" o comunidaes voluntaries y democrátiques de llabradores pa cultivar colectivamente la tierra, sentó les bases del socialismu "a l'africana". El restu de los sectores económicos: comerciu, industria, tresporte y banca fueron nacionalizaos. La so prioridá económica yera algamar l'autosuficiencia.
La so política nun evitó que Tanzania fuera unu de los países más probes del planeta pero sirvió pa encimentar la unidá d'una nación estremada por antigües querelles tribales por aciu el desenvolvimientu de la educación y la sanidá. Nyerere ye pa los tanzanos el "padre de la patria", el símbolu de la unidá que ye exemplu de convivencia ente relixones y etnies distintes na conflictiva rexón de los grandes llagos. Collechó importantes llogros sociales n'educación y sanidá (el 80 % de la población taba alfabetizada y tenía accesu direutu a los servicios sanitarios) pero demostró poca capacidá pa impulsar propuestes económiques vidables pa Tanzania. El mesmu Nyerere faciendo gala de la honestidá y sinceridá que-y atribúin reconoció'l fracasu del so proyeutu coleutivista diez años dempués "Tanzania nun ye verdaderamente nin socialista nin autosuficiente". La guerra contra Uganda nel 80 qu'acabó con Idi Amín, aceleró la ruina del país. La intervención foi aplaudida pola comunidá internacional qu'incumplió la so promesa d'ayuda pa sufragar los gastos causaos pol conflictu.
Mientres la guerra fría Nyerere supo caltener un difícil equilibriu ente los dos bloques, lo que-y dexó recibir ayuda tantu de los Estaos Xuníos como de la XRSS, China o de los países escandinavos.
Foi'l primer gobernante postcolonial qu'arrenunció al poder voluntariamente en 1985 por non querer sometese a los dictaos del Fondu Monetariu Internacional sobre l'aplicación de les polítiques d'austeridá tocantes a la inversión social que podíen salvar el balance macroeconómicu del so país. Ante les presiones del FMI, prefirió la dimisión:
"Nun pudi cumplir la misión que m'había fitu: terminar cola probeza, la fame, la enfermedá; namái la inorancia foi vencida. Yo nun puedo siguir dirixendo un país que ta obligáu a pedimiar la so comida".
Esti xestu valió-y el respetu del pueblu tanzanu que-y reconoz la virtú, a diferencia d'otros xefes d'estáu africanos, de nun aprovechase nunca del so cargu p'arriquecese personalmente. Dicen que volvió a la so casa con una bicicleta y un vieyu tractor.
Nos sos venticinco años de gobiernu Nyerere algamó una gran popularidá dientro y fora de les sos fronteres, como defensor tantu de los intereses del so país como de los demás estaos africanos. Foi inspirador del panafricanismu, guía de los Países Ensin Alliniar mientres la Guerra Fría y lluchador contra l'apartheid, sofitó a los movimientos de lliberación como'l Congresu Nacional Africanu de Nelson Mandela. Suañó con un Estáu Panafricanu como respuesta a los retos internacionales del continente, pero tuvo que resignase con una Organización pa la Unidá Africana (OUA), de la que foi fundador en 1963 y que namái tenía d'unionista'l nome; tol so articuláu tendía a caltener la continuidá de los Estaos coloniales y de les sos fronteres aberrantes, col argumentu mayoritariu de que yera preferible nun tocar nenguna de les estructures heredaes pa nun amenar conflictos. D'esta forma, los más destacaos líderes anticoloniales aceptaben de bon presto'l repartu d'África peracabáu na Conferencia de Berlín, allá en 1885.
Tres la so retirada de la política activa foi riquíu por diverses organizaciones y Estaos p'arbitrar conflictos del África Central y del Este. Hasta la so muerte Nyerere presidió les conversaciones de Paz en Arhusa, que teníen como oxetivu poner fin al conflictu étnicu nel vecín Burundi y que s'atopen agora paralizaes.
Dende distintos foros internacionales, sollertó a los sos colegues estadistes sobre l'equivocáu camientu de que'l Norte pueda ufiertar toles soluciones a los problemes africanos y hasta'l final llevantó la bandera de la unidá y cooperación rexonal frente al afropesimismo que s'estendió como una peste, tantu nel Occidente como nel mesmu África. "Una vegada que Nixeria entámese, albidro de que'l papel que ta desempeñando n'África Occidental va ser igual al de Sudáfrica al respective d'África del Sur. Esto ye, una parte de los cimientos, un motor pal desenvolvimientu", dixo Nyerere n'unu de los sos últimos discursos pronunciaos na sede del Bancu Mundial.
En 1961 Tanganica independizóse y en 1962 Nyerere asumió la presidencia de la República lluchando darréu dende entós contra los rexímenes coloniales y racista de Sudáfrica y Rhodesia (actual Zimbabue), lo que-y valió'l nomatu de "ministru de Rellaciones Esteriores de la OUA".
En 1964 foi l'artífiz de la unión de Tanganica y Zanzíbar, que dio llugar a la nacencia de Tanzania. El Mwalimu (maestru d'escuela), como se-y moteya cariñosamente, llogró que la TANU aprobara en 1967 la "declaración de Arusha", que se fixo célebre polos sos principios humanistes a pesar de los sos fracasos económicos, esto ye, el programa d'un socialismu a l'africana basáu en "l'espíritu de familia", la solidaridá y l'autosuficiencia y un gobiernu de partíu únicu. En 1966 robló un tratáu d'amistá con China.
En 1979 Tanzania foi invadida poles fuercies militares ugandeses del presidente Idi Amin. Nyerere mandó contraatacar, espulso a les milicies estranxeres, y llegó a la capital, Kampala, derrocando a Amin.
Concedió especial importancia a la educación na so filosofía de la lliberación, non yá de la ocupación colonial sinón tamién de la dependencia económico y cultural con al respective de los demás países, que ye l'únicu mediu que dexa edificar una identidá nacional auténtica en función de les necesidaes males y de los oxetivos sociales de Tanzania. Afirmó que'l desenvolvimientu social y políticu tenía de fondiase nes tradiciones aceptando coles mesmes los desafíos de la modernidá y que
En 1986 abandonó voluntariamente el poder dempués de sofitar con valentía la llucha contra l'apartheid, col respaldu de Nelson Mandela, l'otru "sabiu d'África". Retirar al so pueblu natal de Boutiama, cultivó la so pasión pol suaḥili que, na so opinión, creó les bases de la nación tanzana y amalgamó a tribus heteroxénees, lo cual nun-y torgar defender apasionadamente la causa de los países en desenvolvimientu como Presidente de la Comisión del Sur y de la Fundación Nyerere.
En 1992 recibió'l Premiu Simón Bolívar xunto con Aung San Suu Kyi y nesta ocasión declaró lo siguiente:
Nel añu 2005 la Ilesia Católica empecipió los trámites pa la so futura beatificación y canonización. Yá a la muerte de Nyerere, el cardenal Polycarp Pengo aseguró, na homilía del so solemne funeral d'Estáu, que
“foi fíu de la Ilesia y va tener el so llugar nel Paraísu”.
Los sos restos reposen nel so pueblu natal, Butiama, cercanu al Llagu Victoria. L'entamu del procesu de beatificación celebró'l 21 de xineru, aniversariu del matrimoniu ente Julius y Maria Nyerere. El procesu del Siervu de Dios ta so la direición del obispu de Musoma y el postulador de la causa ye'l padre Wojciech Koscielniak. El padre John Civille, de la archidiócesis de Cincinnati, Ohio, y el padre Laurenti Magesa son los dos teólogos censores que collaboren nel procesu.
Ente les frases memorables de Nyerere, una de les más belles ye:
“Deseyaría encender una candela y ponela nel cume del monte Kilimanjaro por qu'allume hasta más allá de les nueses fronteres, dando esperanza a los que tán desesperaos, poniendo amor onde hai odiu, y dignidá onde enantes namái había humildación”Julius Nyerere
Mientres la dómina en que'l gobiernu cubanu de Fidel Castro empezó a recibir a una cantidá enorme de líderes africanos nel so país, la llegada de Niyerere a la ciudá de Santiago foi recibida con unos versos (los cualos a éstes nun entendió) qu'agora formen parte de la cultura popular cubana. Los versos atribúyense-y al humorista cubanu "Virulo". Diz asina:
"Nyerere, Nyerere venimos recibite ensin saber quien yes"
Predecesor: Nengunu |
Presidente de Tanzania 1964 – 1985 |
Socesor: Ali Hassan Mwinyi |