Lapsana communis

Lapsana communis
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Subclas: Asteridae
Orde: Asterales
Familia: Asteraceae
Subfamilia: Cichorioideae
Tribu: Cichorieae
Subtribu: Crepidinae[1]
Xéneru: Lapsana
L.
Especie: Lapsana communis
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]

Lapsana ye un xéneru monotípicu de plantes herbales perteneciente a la familia Asteraceae. La so única especie: Lapsana communis. Ye nativa d'Europa onde crez en campos esclariaos, secos o húmedos y especialmente ente cultivos de ceberes.

Hábitat
Aspeutu
Detalle de la flor

Carauterístiques

[editar | editar la fonte]

Ye una planta yerbácea qu'algama los 50-150 cm d'altor con tarmos erectos y glabros. Les fueyes tán estremaes tando la parte terminal cordada colos márxenes dentaos. Les flores son de color mariellu y prodúcense en recímanos terminales laxos con 8-10 flores cada unu. Los frutos son estriaos.

Distribución y hábitat

[editar | editar la fonte]

Esta planta ye orixinaria de les zones templaes d'Eurasia. Estendióse a otros llugares del planeta y considérase una especie invasora n'Australia, Chile, Nueva Zelanda y partes d'América del Norte.[2]

Atopar a veres de les ciudaes y pueblos, quiciabes como muerte d'antiguos cultivos. Crez de cutiu en cantu de los caminos y carreteres y gústa-y crecer xunto a los murios de cases y ruines, pero tamién la atopa dientro de los montes. Prefier suelos ricos en nitratos.

Propiedaes

[editar | editar la fonte]

Ye una planta utilizada como alimentu y como medicina dende tiempos bien antiguos. Les fueyes tienres son comestibles tanto crudes como cocinaes. Pueden faese salteaes, en tortiella, fervíes o en quiche. Cuando son crudes, les fueyes tienen un sabor un pocu picante que recuerda al rábanu. Como hortoliza, esta planta yera una fonte d'alimentu pa los humanos dende tiempos prehistóricos.[3] Cultivar na antigua Roma y describióse por Marcu Terencio Varrón. Pal cultivu d'esta planta hai qu'evitar suelos demasiáu ácidos y llugares con demasiada solombra.

"Yerba de los pechos", l'estrañu nome vulgar d'esta planta, provién de les sos aplicaciones melecinales, pos tien propiedaes antisépticas y antiinflamatorias, siendo un remediu eficaz pa curar firíes. D'antiguo utilizábase pa tratar les pequeñes llagues o resquiebros qu'apaecen nos tetos de les muyeres, sobremanera mientres la lactancia.

Según el tratáu Teoría de les signaturas, bien utilizáu polos prauticantes de la medicina herbal tradicional, cada planta presenta signos evidentes de les sos propiedaes melecinales. Asina s'afirmaba que los brotos d'esta planta paecen el tetu de la mama d'una muyer.[4]

El so zusmiu utilizóse nel sanamientu de firíes de difícil cicatricación.

Taxonomía

[editar | editar la fonte]

Lapsana communis describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 811. 1753.[5]

Citoloxía

Númberu de cromosomes de Lapsana communis (Fam. Compositae) y táxones infraespecíficos: n=7.:[6][7] 2n=16.[6][8]

Variedaes

Lapsana communis ye l'únicu miembru del xéneru Lapsana. Tien delles subespecies:[9]

  • Lapsana communis subsp. communis. Todea Europa templada menos el sureste. Planta añal.
  • Lapsana communis subsp. adenophora (Boiss.) Rech.f. Sureste d'Europa.
  • Lapsana communis subsp. alpina (Boiss. & Balansa) P.D.Sell. Crimea.
  • Lapsana communis subsp. grandiflora (M. Bieb.) P.D.Sell. Suroeste de Àsia.
  • Lapsana communis subsp. Entemedia (M. Bieb.) Hayek. Suroeste de Àsia, sureste d'Europa. Planta perenne.
  • Lapsana communis subsp. pisidica (Boiss. & Heldr.) Rech.f. Grecia.
Sinonimia
  • Lapsana encrespa Willd., Sp. Pl. 3: 1624. 1804
  • Lapsana communis var. encrespa (Willd.) Pers., Syn. Pl. 2:???. 1807
  • Lapsana pubescens Hornem., Hort. Bot. Hafn., Suppl.: 91. 1819
  • Lapsana communis subsp. pubescens (Hornem.) Arcang., Comp. Fl. Ital.: 411. 1882
  • Lapsana communis var. pubescens (Hornem.) DC.
  • Lapsana sylvatica Wallr., Beitr. Bot.: 137?. 1844
  • Lapsana communis var. glandulosopilosa Schur, Enum. Pl. Transsilv.: 355. 1866
  • Lapsana communis var. glandulosa Freyn in Verh. K.K. Zool.-Bot. Gues. Wien 27: 363. 1878
  • Lapsana glandulosa (Freyn) Klokov, Viznačn. Rostlin URSR: 583. 1950
  • Lapsana cancellata Borbás in Österr. Bot. Z. 43: 69. 1893
  • Lapsana olympica Candargy in Bull. Soc. Bot. France 44: 147. 1897
  • Lapsana cappadocica Bornm. in Repert. Spec. Nov. Regni Veg. Beih. 89: 392. 1944
  • Lapsana communis var. glandulosa Wierzb.
  • Lapsana communis var. hirsuta Peterm.
  • Lapsana sonchifolia Gilib., Fl. Lit. Inch. 1: 243. 1782, nom. inval.[10]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Crepidinae en Cichorieae Portal
  2. Flora of New South Wales: Lapsana communis (n'inglés)
  3. Plants for a future - Nipplewort (n'inglés)
  4. John Parkinson, Theatrum Botanicum; or an Herball of Large Extent. (1640). (n'inglés)
  5. «Lapsana communis». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 2 d'avientu de 2014.
  6. 6,0 6,1 Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes RJB
  7. Proves Númberos cromosómicos pa la flora española, 471-478. Mejías, J. A. (1986) Lagascalia 14(2): 289-292.
  8. Proves Chromosome numbers of plants collected during Iter Mediterraneum I in the SE of Spain. Luque, T. & Z. Díaz Lifante (1991) Bocconea 1: 303-364
  9. Flora Europaea: Lapsana communis
  10. Lapsana communis en Cichorieae Portal

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]