Llingües d'Escocia

Escocia caracterizóse a lo llargo de la historia pola so diversidá cultural y llingüística. Les llingües falaes na actualidá o nel pasáu n'Escocia estremar en dos families: llingües celtes y llingües xermániques. El inglés d'Escocia ye la llingua oficial, anque otros dos, l'escocés y el gaélicu escocés tamién tienen reconocencia cooficial.

Llingües celtes

Porcentaxe de falantes del gaélicu escoces n'Escocia.

La única llingua celta qu'inda se caltién n'Escocia ye'l gaélicu escocés, faláu en delles zones de les Highlands y nes Islles Hébrides, pero qu'enantes se falaba en zones muncho más amplies, como atestigua la toponimia. Una variante del gaélicu falábase tamién na zona suroeste d'Escocia, alredor de Galloway, y tamién n'Annandale y Strathnith, pero anguaño sumió. Dambes llingües provienen del Gaélicu antiguu, descendiente de la mesma del Gaélicu primitivu.

Nel pasáu tamién se falaben n'Escocia delles llingües britóniques, anguaño sumíes. La más importante yera l'idioma cúmbrico, faláu nel Reinu de Strathclyde, según en Cumbria, nel norte d'Inglaterra.

Tamién sumió dafechu la llingua picta, que forma una caña independiente dientro de les llingües celtes, falada nel so momentu polos pictos dende les Islles Shetland hasta Fife. L'idioma foi sumiendo cuando los pictos fueron invadíos socesivamente polos escotos, los britanos y los anglosaxones, cada unu cola so propia llingua.

Llingües xermániques

Na Escocia actual fálense dos llingües xermániques: l'escocés y el inglés d'Escocia. L'escocés (n'inglés, Scots o Lowland Scots) falar nel sur d'Escocia, na zona conocida como Lowlands. Provién d'una variante septentrional del denomináu inglés mediu conocida como "escocés antiguu". L'escocés tien la peculiaridá de ser una llingua pluricéntrica, con bien diverses variedaes y dialeutos, hasta'l puntu de que nun ye posible definir cuál ye'l "escocés correutu". Ello ye que esta diversidá ye un motivu d'arguyu pa los falantes d'escocés.

El inglés d'Escocia, pela so parte, ye'l dialeutu estándar del idioma inglés faláu n'Escocia. Nél pueden atopase influencies del escocés y del gaélicu escocés. La variante más septentrional constitúi un dialeutu estremáu, el inglés de les Highlands, más influyíu entá pol gaélicu escocés.

Otra llingua xermánica, la llingua norn, yera una llingua escandinava falada nes Islles Shetland y nes Órcades, según en Caithness, na zona más septentrional d'Escocia. Cuando les islles fueron cedíes a Escocia por Noruega nel sieglu XV, tanto'l gobiernu escocés como la Ilesia d'Escocia desaconseyaron el so usu, de forma que col tiempu foi sustituyíu pol idioma escocés.

Otres llingües

El romanín tamién se fala n'Escocia, pero ta práuticamente escastáu na actualidá; tres el so contautu con otres llingües escoceses produciéronse préstamos léxicos que permanecieron inclusive dempués de la so desapaición. Tamién el gaélicu escocés de les comunidaes nómades viose influyíu por esta llingua.

Amás, numberoses llingües estranxeres, falaes principalmente por inmigrantes, tán instalándose n'Escocia. La llingua estranxera más falada ye'l francés, siguida pol urdú, el chinu mandarín y el idioma polacu.

La comunidá de sordos d'Escocia emplega fundamentalmente la Llingua de señes británica (BSL), con pocos cambeos. Hai poques señes que sían esclusives de la comunidá escocesa.

Referencies

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Llingües d'Escocia.