Tangkhul [taNxul] | ||
---|---|---|
Distribución xeográfica | Manipur | |
Países | India | |
Filiación xenética |
Sino-tibetanu | |
Códigu Glottolog | tang1335 | |
Ver tamién Idioma - Families - Clasificación de llingües | ||
[editar datos en Wikidata] |
Les llingües tangkhul o luhupa son un prequeño grupu filoxenéticu de llingües tibetano-birmanes falaes en Manipur nel nordeste d'India.
Tradicionalmente les llingües tangkhul clasificáronse dientro de l'agrupación xeográfica "llingües naga", pero esisten duldes de que diches llingües formen realmente un grupu filoxenéticu dientro del tibetanu birmanu, polo qu'anguaño se suelen clasifiquen como una llingua independiente dientro de la familia tibetanu-birmana, pendiente de la clarificación de les rellaciones interna en dicha subfamilia.
Esisten siquier dos llingües tangkhul distintes, el tangkhul (puramente dichu) y el maring. Nun esiste datos llingüísticos disponible sobre'l postreru. Ethnologue llista una llingua llamada khoibu como una llingua emparentada col maring (anque nun ta claru si ye una llingua distinta, un dialeutu más o otru nome pa la mesma llingua). Otros autores consideren al sorbung, una llingua tangkhul, anque paez tener afinidaes más cercanes coles llingües kuki-chin.
En Birmania esiste una llingua, el somra, que dacuando denomínase tamién tangkhul[1] anque esta llingua nun paez tar cercanamente emparentada coles llingües tangkhul de Manipur.
Los numberales en distintes llingües tangkhul son:
GLOSA | Llingües tangkhul | Otres llingües naga | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Tangkhul | Maring | Sorbung (KC?) |
PROTO- TANGKHUL |
PROTO- AO |
PROTO- ANG.POCH. |
PROTO- ZEME | |
'1' | á-kʰə̀ | kʰət | kʰáːt | *(a-)kʰət | *(ə-)kʰa- | *kʰət | |
'2' | kʰə́-ní | kʰ-nin | kəninŋ | *kʰ-nin | *ə-nin(t) | *k-nin | *k-nin |
'3' | kə̀-tʰùm | kʰ-yum | ʔəntʰúːm | *k-tʰum | *ə-sam | *k-san | *k-tʰum |
'4' | mə̀-tì | pʰ-li | məlíː | *b-li | *b-li | *b-di | *mə-dai |
'5' | pʰə̀-ŋà | pʰ-ŋa | rə-ŋáː | *b-ŋa | *b-ŋa | *b-ŋa <br~/>*b-ŋo | *me-ŋai |
'6' | tʰə̀-rùk | tʰ-ruk | kə-rúːk | *tʰ-ruk | *t-ruk | *ʦ-ro | *ʦ-ruk |
'7' | ʃí-ní | ə-nin | sə-ríː | *s-nin | *t-nin(t) | *ʦ-nin~ *s-nin |
*ʦ-nai |
'8' | cì-ʃə̀t | ə-cuət | ʔə-rét | *t-ʦət | *t-za | *t-ʦa | *ʦ-ʦat |
'9' | cì-ko | tə-ko | ʔə-kúa | *t-ko | *t-ku | *t-ku | *ʦ-kiu |
'10' | tʰə̀-rà | cip | som | *tʰ-ra | *t-rə | *t(i)-rə | *k-reu |
El sorbung amuesa numberales que paecen claramente más rellacionaos coles llingües kuki-chin.