Manganeses de la Polvorosa | |||
---|---|---|---|
| |||
Alministración | |||
País | España | ||
Autonomía | Castiella y Lleón | ||
Provincia | provincia de Zamora | ||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de Manganeses de la Polvorosa (es) | Juan Cid Roman | ||
Nome oficial | Manganeses de la Polvorosa (es)[1] | ||
Códigu postal |
49694 | ||
Xeografía | |||
Coordenaes | 42°02′10″N 5°44′47″W / 42.0362°N 5.7464°O | ||
Superficie | 16.37 km² | ||
Altitú | 717 m[2] | ||
Llenda con | Villabrázaro | ||
Demografía | |||
Población |
641 hab. (2024) - 309 homes (2019) - 324 muyeres (2019) | ||
Porcentaxe | 0% de provincia de Zamora | ||
Densidá | 39,16 hab/km² | ||
Más información | |||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
manganesesdelapolvorosa.com | |||
Manganeses de la Polvorosa ye un conceyu y llocalidá española de la pronvincia de Zamora, na comunidá autónoma de Castiella y Llión.[3]
Asitiáu na zona norte de la provincia de Zamora, dientro de la contorna de Benavente y Los Valles, cuenta con una superficie de 16,37 km² y, según datos del padrón municipal 2017 del INE, cuenta con una población de 683 habitantes. D'ente'l patrimoniu d'esti conceyu, destaca la so ilesia románica y l'importante xacimientu d'El Pesadero del que se destacar la so cronoloxía del sieglu VII e. C. y, darréu, de dómina ástur y romana.[4]
Manganeses ye un topónimu que foi rellacionáu col despobláu lleonés de Manganes (tamién Maganes na documentación medieval), asitiáu nel alfoz de Mansilla de las Mulas. Nesti sentíu, indícanos qu'esta llocalidá foi repoblada por naturales de la citada llocalidá lleonesa, esistiendo documentos medievales que recueyen les rellaciones patrimoniales y clientelares qu'esistieron ente dambes llocalidaes. Frente a esta opinión, otros autores indiquen que Manganeses deriva d'una repoblación de mozárabes del Reinu de Toledo, orixinarios de Magán, llocalidá que tuvo cierta importancia en dómina califal. Otros rellacionen el topónimu con Maganes, una parroquia del conceyu asturianu de Cangas (España). Tamién se venceyó Manganeses col étimu antroponímicu de Maga o Maganus que dalgunos consideren nome llatín y otros xermánicu de los que podríen derivar los nomes de les llocalidaes portugueses de Magães, el Magaz lleonés, y nel mesmu Magán toledanu.[5][6][7]
En cuanto al determinativo "Polvorosa", este provién de la designación de la merindad na qu'esti conceyu tuvo integráu mientres la Edá Media. De la mesma, alúdese direutamente a la condición del terrenal sobre'l que s'asitia esta llocalidá y que se fai derivar del vocablu llatín pulvis, con significáu de polvu, más el sufixu abundancial -osus, lo que daría llugar a “llugar polvoriento”, en lleonés “polvazal”.
La comisión de gobiernu de la Diputación de Zamora, en sesión de 26 de payares de 1997, adoptó l'alcuerdu pol que s'aprueba l'escudu heráldicu y la bandera del conceyu de Manganeses de la Polvorosa, quedando blasonados de la siguiente forma:[8]
Escudu: Partíu, primero de plata, caña de palma de gules, segundu de gules Torre d'Ilesia surmontada de cabeza de cabra, tou de plata. Al timbre Corona Real Zarrada.
Bandera: Rectangular, de proporciones 2:3 formada por un pañu blancu con una caña de palma colorada y dos triángulos coloraos que tienen por vértiz común l'ángulu inferior del estil y per estremos el puntu mediu de la parte cimera o'l puntu mediu de la batiente.
Asítiase na zona norte de la provincia de Zamora, dientro de la contorna de Benavente y Los Valles. Ta bien comunicáu gracies a l'autovía A-52. Al nordeste de la llocalidá alcuéntrase la desaguada del ríu Eria nel ríu Órbigo.
Manganeses cunta con unu de los más antiguos xacimientos arqueolóxicos de la zona, asitiáu na paraxa de "El Pesadero", güei cubiertu, consideráu por dellos espertos del sieglu VII a. de C., anque tamién amuesa restos de dómines posteriores como ástures y romanos. Estos restos fueron puestos en valor por aciu la creación d'una aula arqueolóxica na que ye posible ver un percorríu de nueve siglos d'esistencia d'esti asentamientu, cola recreación de viviendes o un taller alfareru de la dómina romana.[4]
Yá na Edá Media, la hestoria de Manganeses de la Polvorosa tamién ta amestada a la victoria de los exércitos d'Alfonsu III el Magno sobre les tropes musulmanes na batalla de la Polvorosa nel añu 878. Esti fechu históricu resultó decisivu pa la posterior repoblación de la llocalidá, que quedó integrada nel Reinu de Llión.[9]
Darréu, na Edá Moderna, Manganeses foi una de les llocalidaes que s'integraron na provincia de les Tierres del Conde de Benavente y dientro d'esta na Merindad de la Polvorosa y la receptoría de Benavente.[10]
Sicasí, al reestructurase les provincies y crease les actuales en 1833, la llocalidá pasó a formar parte de la provincia de Zamora, dientro de la Rexón Lleonesa,[11] quedando integrada en 1834 nel partíu xudicial de Benavente.[12]
Gráfica d'evolución demográfica de Manganeses de la Polvorosa ente 1900 y 2017 |
Fonte: Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
Amás de la so ilesia parroquial, Manganeses de la Polvorosa tien ente les sos riqueces, el xacimientu de La Corona-El Pesadero, onde se documentó un importante asentamientu dende'l sieglu VII a. de C. y que los sos restos fueron puestos en valor por aciu la creación d'una aula arqueolóxica na que ye posible ver un percorríu de nueve siglos d'esistencia d'esti asentamientu, cola recreación de viviendes o un taller alfareru de la dómina romana.
A principios de la década de 1990 españó un discutiniu arriendes de una fiesta tradicional del pueblu llamada «saltu de la cabra», na cual los quintos del pueblu tiraben una cabra dende'l campanariu a una lona suxetada polos mozos del pueblu. El discutiniu qu'espertó la tema nos medios de comunicación fizo que l'alcalde prohibiera la fiesta en 2002;[13] esta fiesta sigue celebrándose cada añu a finales de xineru por san Vicente Mártir, anque la cabra yá non se llance del campanariu y solo pásiese pol pueblu colos quintos, llindándose a tirar dende la torre una cabra de cartón piedra.