Marfil

Marfil talláu al pie de estauínes del mesmu material.

El marfil[1] (del árabe ‘aẓm alfíl 'güesu d'elefante'), en anatomía denomináu dentina, ye un material duro, compactu y blancu que forma parte de los dientes de los vertebraos, que puede ser usáu pa talles artísticu o otros oxetos, siendo'l más conocíu'l procedente de los canils de los elefantes.[2] Na corona de los dientes el marfil ta cubiertu pol esmalte y nes raigaños por cementu.

Presenta un aspeutu bandiáu, con fines bandes de distintos tonos de blancu alternantes, correspondientes a llinies de crecedera.[3]

Cubierta de marfil del Códiz Áureo de Lorsch.

Pa la producción d'oxetos tallaos usóse marfil procedente de bien diversos animales, como mamuts, morses, etc.

Antes de l'apaición del plásticu yera bien usáu como material de les tecles de los pianos y boles de billar, botones y artículos ornamentales de xoyería.

La so tonalidá llega a tornase más amarellentada colos años. La densidá del marfil bazcuya ente 1,75 y 1,90 g/cm³.

Emplégase marfil p'adornu de muebles y na construcción d'ensame d'oxetos tales como cepiyos, peñes, puños de cayáu o caxes. Esisten restricciones a la esportación ya importación de marfil pola matanza d'animales que producen esti material, pero tamién esiste'l comerciu ilícitu con esti material o productos derivaos.

La so principal carauterística ye'l color mariellu maciu qu'adquier col tiempu, lo cual dio-y el nome de color marfil (el cual tamién ye llamáu color crema por cuenta de la semeyanza del mesmu con el color de la porción lipídica de la lleche de vaca).

Historia

[editar | editar la fonte]

Tanto los griegos como los hebreos y los exipcios emplegaron el marfil como adornu na decoración de sales, muebles y templos. La Biblia afirma que Salomón tenía un tronu de marfil enllastráu d'oru[4] y nos museos arqueolóxicos almírense gran númberu d'oxetos fechos con esti material perteneciente a les más remotes civilizaciones. L'usu del marfil nes estatues qu'en Grecia se producieron prueba lo qu'abondaba naquella dómina. Con él, Fidias fixo les famoses estatues xigantesques d'Atenea nel Partenón y de Zeus, que midíen 12 y 19 metros d'altor respeutivamente.[ensin referencies] Nestes escultures emplegaba'l marfil pa representar aquelles partes del cuerpu que nun cubrir los vistíos. Los romanos emplegaron tamién esti material pa la escultura y la decoración. Coles mesmes, l'arte bizantín fixo enforma usu del marfil. Por casu, les puertes del templu de Santa Sofía en Constantinopla taben afataes con baxorrelieves d'esti material. Los antiguos utilizaron el marfil pa los sos escritos.[5]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: marfil
  2. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: marfíl
  3. ↑ WILLS, Geoffrey, Ivory, Edi. Mayflower, Londres 1970, p. 13.
  4. ↑ Testos bíblicos: 1 Reis 10:18; 2 Cróniques 9:17
  5. ↑ Diccionariu enciclopédicu popular ilustráu Salvat.