Mayalde | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | España | ||||
Autonomía | Castiella y Lleón | ||||
Provincia | provincia de Zamora | ||||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Mayalde (es) | Fidel González Hernández | ||||
Nome oficial | Mayalde (es)[1] | ||||
Códigu postal |
49718 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 41°15′04″N 5°47′51″W / 41.2511°N 5.7975°O | ||||
Superficie | 43.71 km² | ||||
Altitú | 874 m[2] | ||||
Llenda con | Peñausende, Cabañas de Sayago, Corrales del Vino, El Cubo del Vino, Valdelosa y Santiz | ||||
Demografía | |||||
Población |
163 hab. (2023) - 99 homes (2019) - 83 muyeres (2019) | ||||
Porcentaxe | 0% de provincia de Zamora | ||||
Densidá | 3,73 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
Mayalde ye un conceyu y llocalidá española de la provincia de Zamora, na comunidá autónoma de Castiella y Llión.[3]
El plenu del conceyu de Mayalde, en sesión ordinaria celebrada'l 24 de marzu de 1999, aprobó por unanimidá l'escudu heráldicu y la bandera municipal cola siguiente definición:[4]
Vocablu vien de mayal -y este de mallal, mallar con significáu de cutir-. El mayal referir a dos instrumentos d'usu habitual nes xeres agrícoles. Unu ye'l preséu compuestu de dos palos, unu más llargu qu'otru, xuníos per mediu d'una cuerda, col cual esbíllase'l centenu dando golpes sobre él. L'otru ye'l palu del cual tira la caballería que mueve los molinos d'aceite, maseres y malacates.[5]
Asítiase na "calzada d'El Cubo del Vino" (ZA-301), a más o menos mediu camín ente El Cubu de la Tierra del Vinu y Peñausende. El so términu d'unos 44 km², asítiase a una altitú de 875 m.
Noroeste: | Norte: | Nordeste: |
Oeste: | Este: | |
Suroeste | Sur: | Sureste: |
L'allugamientu n'alto d'esta llocalidá y el so topónimu d'orixe xermánicu, o d'orixe indoeuropéu precéltico según otros, sofiten la hipótesis de l'antigüedá d'esti asentamientu y sía que non la so esistencia previa a los poderes feudales. Sía que non, Mayalde foi una de les llocalidaes que la monarquía lleonesa integró nel contestu de les repoblaciones que llevaron a cabu mientres la Edá Media. Con posterioridá constátase la primer mención documental a Mayalde, fechada nel añu 1143.[6][7]
Hasta la fecha nun se conoz testu foral d'esta llocalidá, sicasí ye bien facedera la so esistencia por cuenta del so antiguu estatus señorial, propios d'una población constituyida en vasallaxe, con un territoriu propiu y llexislación estremada y estable, de la que llegó noticies ensin más garantía que les mesmes d'un memorial ensin fecha y de claru rangu alministrativu. A mediaos del sieglu XIII la diócesis zamorana punxo en práutica la ordenación contable de tol so patrimoniu territorial, pa lo cual efeutuó resumes o curties rellaciones que fueron codificados nel so archivu, Tumbos Negru y Blanco, como bona práutica pa la xestión y direición de los sos intereses económicos.[8]
D'ente los asientos derivaos d'esta nueva práutica, destaca'l referente a esta llocalidá so la robla de "Estos son los foros que fazen los de Mayalde al obispu", estableciendo de siguío que cada colonu daba "una ochaba de cebada et III dineros", mas "VII morabetinos de servitioet martiniega", que "de la eglisia lieva l'obispu la tercia" y que tamién "dan ela iantar". El testu trescritu amuesa una clara rellación de señoríu-vasallaxe que tuvo vixente nesta llocalidá a pesar de nun esistir un documentu nel que se contenga la so carta constitutiva.[8]
Esiste una posterior cita nel Balto Blanco, na que se recueye la "Postura que fizo l'obispu col conceyu de Mayalde", recoyendo al efeuto una curtia ordenanza sobre'l réxime del ganáu de folganza y la potestá del alcalde y del caseru del obispu d'imponer y faer efeutiva la multa de cinco maravedinos poles infracciones tasaes. L'alcuerdu contempla les siguientes trés regles:[9]
Yá na Edá Contemporánea, la división provincial de 1833 encuadró a Mayalde na provincia de Zamora y la Rexón Lleonesa, que, como toles rexones españoles de la dómina, escarecía de competencies alministratives.[10] Un añu dempués Mayalde foi adscrita al partíu xudicial de Fuentesaúco, en cuenta de integrala al partíu xudicial de Bermillo de Sayago, como asocedió col restu de llocalidaes sayaguesas.[11] Tres la constitución de 1978, Mayalde pasó a formar parte en 1983 de la comunidá autónoma de Castiella y Llión, en tanto conceyu adscritu a la provincia de Zamora.[12] En 1983, tres la supresión del partíu xudicial de Fuentesaúco, foi integrada nel actual Partíu Xudicial de Zamora.[13]
Gráfica d'evolución demográfica de Mayalde ente 1900 y 2017 |
Fonte: Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
Les más importantes celebrar en San Roque, el 16 d'agostu, con presencia d'emigrantes y un ampliu programa nel que predominen los espectáculos de toros xunto a conciertos musicales, xuegos infantiles, trofeos deportivos y tou tipu d'actividaes lúdiques.
En marzu celebren les patronales n'honor a San Benitu, con procesión y actos relixosos a los que sigue un refrescu popular y baille. En febreru les águedas exhiben los sos traxes y celebren actividaes mientres tres díes, y los quintos tamién caltienen la tradición de llantar el mayu.