Moral de Sayago | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | España | ||||
Autonomía | Castiella y Lleón | ||||
Provincia | provincia de Zamora | ||||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Moral de Sayago (es) | Emilio Lorenzo Jorge de Ana | ||||
Nome oficial | Moral de Sayago (es)[1] | ||||
Códigu postal |
49254 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 41°28′21″N 6°06′04″W / 41.4725°N 6.1011°O | ||||
Superficie | 67.04 km² | ||||
Altitú | 743 m[2] | ||||
Llenda con | Moralina, Villadepera, Villalcampo, Villaseco del Pan, Pereruela, Bermiellu de Seyagu y Luelmo | ||||
Demografía | |||||
Población |
263 hab. (2023) - 145 homes (2019) - 112 muyeres (2019) | ||||
Porcentaxe | 0% de provincia de Zamora | ||||
Densidá | 3,92 hab/km² | ||||
moraldesayago.es | |||||
Moral de Sayago ye un conceyu y llocalidá española de la provincia de Zamora y de la comunidá autónoma de Castiella y Llión.
El topónimu Moral, según Riesco Chueca,[3] respuende a un modelu tradicional del área lleonesa, consistente nun nome d'árbol en singular, femenín y con o ensin artículu.
Asina ye frecuente La Moral, con o ensin artículu, según los sos diminutivos, que caltienen el xéneru femenín, de tradición llatina. Na provincia de Zamora son frecuentes los topónimos Moral, Moraleja o Moralina. L'orixe de toos ellos ye'l totémicu Morus nigra o morera negra (llatín mōrus, -i), entá denomináu moral en gran parte del dominiu llingüísticu lleonés. Este ye un árbol d'antigua tradición conceyil, frecuentemente plantáu ante munches de les ilesies rurales. Na mayor parte de los casos, la so forma diminutiva nun suel aludir a un moral pequeñu, sinón a una población llamada Moral que ye de menor rangu qu'otra llocalidá del mesmu nome.
La referencia etimolóxica a árboles y plantes ye daqué qu'asocede frecuentemente na denominación de munchos pueblos sayagueses (Carbellino del carballo o carbayu; Luelmo del llamera; Fresnu y Fresnadillo del fresnu; Salce del sauce; Almeida del álamu; Moral de Sayago, Moralina y Moraleja del moral, Figueruela de la figal, Sogo del sabugu, ...). Podría ser la seña identificativa de dalgunos de los poblamientos celtes na ribera norte del Tormes. Tal teoría podría ser discutible en dalgunos de los topónimos mentaos, al ser posible otres opciones ensin base vexetal.
El xentiliciu d'esta llocalidá sayaguesa ye moralejo.
Moral ye una de les llocalidaes sayaguesas na que se fai más patente la presencia romana. Nel barriu Coneo podemos reparar fragmentos de cercos romanos formando parte de los murios de les cases. Estes, xunto con otros restos güei sumíos, provienen del antiguu campusantu romanu descubiertu a principios de sieglu na mesma llocalidá. Tuvo De tener una cierta importancia, yá que equí cruciábase la Calzada Mirandesa cola que, viniendo de Luelmo, dirixir a Villalcampo. Non lloñe d'elles, atópase la Fonte Conceyu, posiblemente romana.
Sía que non, na Edá Media, Moral de Sayago quedó integráu nel Reinu de Llión, dómina en que sería repobláu polos sos monarques nel contestu de les repoblaciones llevaes a cabu en Sayago, datando la so primer referencia escrita del sieglu XIII.[4]
Darréu, na Edá Moderna, Moral tuvo integráu nel partíu de Sayago de la provincia de Zamora, tal que reflexaba en 1773 Tomás López en Mapa de la Provincia de Zamora.
Asina, al reestructurase les provincies y crease les actuales en 1833, la llocalidá caltener na provincia zamorana, dientro de la Rexón Lleonesa,[5] integrándose en 1834 nel partíu xudicial de Bermillo de Sayago,[6] dependencia que s'enllargó hasta 1983, cuando foi suprimíu'l mesmu ya integráu nel Partíu Xudicial de Zamora.[7]
Moral de Sayago asítiase nel suroeste zamoranu. Falta 42 km de Zamora capital.
Pertenez a la contorna de Sayago. Intégrase dientro de la Mancomunidá Sayagua y el partíu xudicial de Zamora.
Nel so términu municipal tán integraes les llocalidaes d'Abelón y Moral de Sayago.
Parte del so términu municipal atópase dientro del parque natural d'Arribes del Duero, un espaciu natural protexíu de gran curiosu turísticu.[8]
Noroeste: Moralina | Norte: Salto de Villalcampo | Nordeste: Mueles del Pan |
Oeste: Gamones | Este: Villaseco del Pan | |
Suroeste: Luelmo | Sur: Fresnadillo | Sureste: Abelón |
Gráfica d'evolución demográfica de Moral de Sayago ente 1900 y 2017 |
Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
En Moral de Sayago esisten bien de molinos hidráulicos. Creóse una ruta turística que pasa por toos ellos.