Nikolái Lobachevski | |||
---|---|---|---|
1827 - 1846 | |||
Vida | |||
Nacimientu | Nizhni Nóvgorod[1], 20 de payares de 1792 (xul.)[2] | ||
Nacionalidá | Rusia | ||
Residencia | Q56024391 | ||
Muerte | Kazán[1], 12 de febreru de 1856 (xul.)[2] (63 años) | ||
Sepultura | Arskoe cemetery (en) [3] | ||
Familia | |||
Casáu con | Varvara Alexeyevna Moiseyeva (en) | ||
Estudios | |||
Estudios |
Kazan Imperial University (en) (1807 - | ||
Nivel d'estudios | maestría en ciencies | ||
Direutor de tesis | Johann Christian Martin Bartels | ||
Direutor de tesis de | Nikolái Braschman (es) | ||
Llingües falaes | rusu[2] | ||
Alumnu de |
Johann Christian Martin Bartels Karl Fuchs (es) | ||
Profesor de |
Joseph A. Bolzano Nikolai Zinin (es) Alexander Popov Erast Yanishevsky (es) | ||
Oficiu | matemáticu, profesor, profesor universitariu | ||
Emplegadores | Kazan Imperial University (en) (1814 – 1846) | ||
Trabayos destacaos |
Xeometría hiperbólica Test of Lobachevsky (en) Método de Graeffe (es) | ||
Premios | |||
Miembru de | Academia de Ciencias de Gotinga (es) | ||
Nikolái Ivánovich Lobachevski (en calteres cirílicos: Никола́й Ива́нович Лобаче́вский) (20 de payares de 1792 (xul.), Nizhni Nóvgorod – calendariu non especificáu 12 de febreru de 1856 (xul.), Kazán) foi un matemáticu rusu del sieglu XIX.
Ente los sos principales llogros atópase la demostración de delles conxetures rellacionaes col cálculu tensorial aplicaos a vectores nel espaciu de Hilbert.
Foi unu de los primeros matemáticos qu'aplicó un tratamientu críticu a los postulaos fundamentales de la xeometría euclidiana.
Lobachevski nació en Nizhni Nóvgorod Rusia'l 1 d'avientu del añu 1792 en r. Estudió nel Gimnasium de Kazán dende 1802 hasta 1807. Con solu catorce años ingresa na Universidá de Kazán, cursando de 1807 a 1811. Enseñó en dicha Universidá dende 1812, llogrando'l títulu de catedráticu en 1816. Foi escoyíu nel añu 1827 rector de la Universidá de Kazán, siendo un centru modelu d'enseñanza cimera d'aquel tiempu.[4]
Lobachevski informó, per primer vegada, de la so nueva xeometría non euclidiana el 23 de febreru de 1826, con una conferencia na sesión de la Seición de ciencies físicu-matemátiques de la Universidá de Kazán.
La primer esposición escrita de los principios de dicha xeometría, foi la memoria de Lobachevski «Sobre los fundamentos de la Xeometría», publicada nos años 1829-1830 na revista Boletín de Kazán.[5]
Les idees de Lobachevski sobre xeometría yeren demasiáu coraxosos y diferíen ostensiblemente colos puntos de vista que predominaben na ciencia d'entós, llogrando xuicios negativos tantu en Rusia como nel estranxeru. Lobachevski prosiguió l'estudiu del sistema xeométricu creáu por él dau la xustedá de les sos deducciones. Tamién tien dellos trabayos fundamentales na caña de la álxebra y del analís matemáticu.[5]
Morrió en Kazán en 1856.
La Universidá Estatal de Nizhni Nóvgorod incluyó na so denominación el nome de Lobachevski nel so honor. En 1896 foi alzáu un monumentu al eminente sabiu na Universidá de Kazán.
Con independencia del húngaru János Bolyai y del alemán Carl Friedrich Gauss, Lobachevski escurrió un sistema de xeometría non euclidiana. Antes de Lobachevski, los matemáticos intentaben deducir el quintu postuláu de Euclides a partir de los otros axomes; sicasí, Lobachevski dedicar a desenvolver una xeometría na cual el quintu postuláu puede nun ser ciertu o, meyor dichu, ser distintu. Pa esto, ente otres cuestiones, propunxo un sistema xeométricu basáu en la hipótesis del ángulu agudu, según la cual, nun planu, por un puntu fixu pasen siquier dos paraleles a una recta —en realidá tal solución da noción de la esistencia de triángulos curvos.
Ente les sos obres destaquen Sobre los principios de la xeometría (1829) y Xeometría imaxinaria (1835).
S. Smogorzhevski: Alrodiu de la Xeometría de Lobachevski. Ed. MIR, Moscú, 1978.
Páxina web sobre Nikolái Ivánovich Lobachevski Archiváu 2018-08-05 en Wayback Machine