Okondo

Okondo
Alministración
País España
AutonomíaIkurrina País Vascu
Provincia Álava
Comarca Cuadrilla de Ayala (es) Traducir
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Oquendo (es) Traducir Sergio Tato Eguren
Nome oficial Okondo (eu)[1]
Nome llocal Oquendo (es)
Códigu postal 01409
Xeografía
Coordenaes 43°09′44″N 3°01′08″W / 43.162222222222°N 3.0188888888889°O / 43.162222222222; -3.0188888888889
Okondo alcuéntrase n'España
Okondo
Okondo
Okondo (España)
Superficie 30 km²
Altitú 130 m
Llenda con
Demografía
Población 1198 hab. (2023)
- 611 homes (2019)

- 577 muyeres (2019)
Porcentaxe 100% de Cuadrilla de Ayala (es) Traducir
Densidá 39,93 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
Cambiar los datos en Wikidata

Okondo ye un conceyu español perteneciente a la provincia d'Álava, na comunidá autónoma del País Vascu. En 2015 tenía 1.156 habitantes.[2]

  • Irabien, el más pobláu con 796 habitantes.[2]
  • Jandiola
  • Okondojena/Okondogoiena o San Roman.
  • Ugalde
  • Billatxika
  • Zudibiarte

Toponimia

[editar | editar la fonte]

Dende la so primer mención escrita en 1257, esti valle recibió en castellán el nome de Oquendo. Este foi'l nome oficial del conceyu hasta prácticamente'l presente, yá que el castellán foi utilizáu tradicionalmente como llingua oficial y de l'alministración na zona, anque l'idioma faláu pola xente fuera'l euskera. Según l'INE nel censu de 1842 llamóse Uquendo y nel de 1857 Valle de Oquendo.

Esisten menos referencies escrites sobre'l so nome en llingua vasca. Estes básense principalmente nos escritos que dexó n'euskera José Pablo de Ulibarri, que yera natural del valle, a empiezos del sieglu XIX. Ulibarri dexó trescritu el nome n'euskera del valle so les formes Okondo y Ukondo. A lo llargo del sieglu XIX el euskera dexó de falase en Oquendo y estes formes dexaron d'utilizase. Sicasí, en 1980 el conceyu decidió recuperar la forma Okondo como nome oficial del conceyu y desque foi publicada en 1989 nel BOE ye l'únicu nome oficial del conceyu a tolos efeutos.

Sobre'l significáu etimolóxicu de Oquendo podría pensase na pallabra ukondo (que significa n'euskera coldu, col significáu de recodo de ríu), anque los filólogos piensen más bien que'l nome taría deriváu de oka + ondo, orixe qu'esplicaría meyor tantu la variante castellana como una de les vasques del nome. Nun paez escabarriáu aventurar qu'apaez nél la pallabra -ondo, bien común en toponimia vasca y que significa "al pie de". Sicasí, el primer términu del nome oka ye enigmáticu; podría ser el mesmu qu'apaez formando numberosos topónimos n'España, non yá nel País Vascu (Ríu Oka, Río Oca, Nanclares de la Oca, Montes de Oca, Ocaña). Según Federico Barrenengoa, especialista en toponomástica, oka significaría ríu. Para Alfonso Irigoyen oka ye una pallabra d'orixe célticu que d'antiguo tomó emprestada'l euskera.

Imaxe panorámica de Oquendo.
Imaxe panorámica de Oquendo.

Demografía

[editar | editar la fonte]

Gráficu de población 1900-2000

[editar | editar la fonte]
Gráfica d'evolución demográfica d'Okondo ente 1900 y 2000

Gráficu de población 1988-2008

[editar | editar la fonte]
Gráfica d'evolución demográfica d'Okondo ente 1988 y 2008

Eleiciones municipales

[editar | editar la fonte]
Eleiciones municipales en Okondo
Partíu políticu 2015[3] 2011[4] 2007[5] 2003[6] 1999[7] 1995[8]
Votos % Conceyales Votos % Conceyales Votos % Conceyales Votos % Conceyales Votos % Conceyales Votos % Conceyales
Okondo Aurrera 38,90 4 - - - - - - - - - -
Partíu Nacionalista Vascu (EAJ-PNV) 38,36 3 22,98 2 40,77 4 16,16 1 32,73 2 35,43 3
Euskal Herria Bildu (EH Bildu) / Bildu 21,51 2 50,24 5 - - - - - - - -
Partíu Popular (PP) 0,14 0 1,47 0 2,23 0 2,33 0 3,62 0 3,22 0
Okondo Bai (OB) - - 23,59 2 - - - - - - - -
Partíu Socialista d'Euskadi-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE) - - 0,24 0 1,04 0 0,29 0 - - - -
Eusko Alkartasuna (EA) - - - - 54,32 5 - - 50,98 4 52,33 4
Okondo Gallarraga (OG) - - - - - - 51,67 4 - - - -
Okondo Lagunak (OL) - - - - - - 28,38 2 - - - -
Unidá Alavesa (UA) - - - - - - 0,00 0 - - 0,16 0
Euskal Herritarrok (EH) - - - - - - - - 12,67 1 - -
Herri Batasuna (HB) - - - - - - - - - - 8,53 0

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. 2,0 2,1 «Población del Padrón Continuu por Unidá Poblacional en 2015». Consultáu'l 8 de xineru de 2017.
  3. ara.cat (ed.): «Resultaos eleiciones municipales Okondo 2015». Consultáu'l 10 d'agostu de 2015.
  4. Ministeriu del Interior (ed.): «Resultaos eleiciones municipales Okondo 2011». Consultáu'l 10 d'agostu de 2015.
  5. El País (ed.): «Resultaos eleiciones municipales Okondo 2007». Consultáu'l 10 d'agostu de 2015.
  6. Ministeriu del Interior (ed.): «Resultaos eleiciones municipales Okondo 2003». Consultáu'l 10 d'agostu de 2015.
  7. Ministeriu del Interior (ed.): «Resultaos eleiciones municipales Okondo 1999». Consultáu'l 10 d'agostu de 2015.
  8. Ministeriu del Interior (ed.): «Resultaos eleiciones municipales Okondo 1995». Consultáu'l 10 d'agostu de 2015.