Pino del Oro

Pino del Oro
Alministración
País	España
Autonomía	Castiella y Lleón
Provincia	provincia de Zamora
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcalde de Pino del Oro (es)	Jesús Ángel Antón Rodríguez
Nome oficial	Pino del Oro (es); Pino (es)
Códigu postal	49514
Xeografía
Coordenaes	41°34′34″N 6°07′15″W / 41.576111111111°N 6.1208333333333°O
	Pino del Oro Pino del Oro (España)
Superficie	29.57 km²
Altitú	730 m
Llenda con	Fonfría (es) , Mueles del Pan, Villalcampo y Villadepera
Demografía
Población	178 hab. (2023); - 105 homes (2019); - 90 muyeres (2019)
Porcentaxe	0% de provincia de Zamora
Densidá	6,02 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC+01:00
	pinodeloroayto.es

Pino del Oro ye un conceyu y llocalidá española de la provincia de Zamora na comunidá autónoma de Castiella y Llión.^[3]

Atópase allugáu na contorna d'Aliste, al oeste de la provincia de Zamora, nuna zona cercana a la frontera con Portugal y bañada pel ríu Duero.

El so territoriu atópase enclaváu nel parque natural d'Arribes del Duero, un espaciu natural protexíu d'especial curiosu turísticu. El so cascu urbanu caltién muestres de la so arquiteutura tradicional en piedra, siendo'l so principal edificiu la ilesia parroquial de San Xuan Bautista. A lo llargo del regueru de Fuentelarraya, atópase una antigua zona minera con numberoses estructures d'estracción y manipulación de mineral pal llogru d'oru y que fueron realizaes polos romanos escontra los sieglos I y II de la nuesa era. La construcción estrella d'esta llocalidá ye la ponte de Requejo, construcción singular en fierro de principios del sieglu XX que xunió les contornes d'Aliste y Sayago.^[4]^[5]

Topónimu

Esti conceyu camudó la so denominación de «Pinu» pol de «Pino del Oro», por aciu l'alcuerdu, de 11 d'ochobre de 2002, de la Xunta de Castiella y Lleón.^[6] El procedimientu foi empecipiáu por alcuerdu del so conceyu, sofitáu cola unanimidá de los seis conceyales presentes, de los siete que componíen la corporación, tres el cumplimientu de toles formalidaes oportunes como son el trámite d'información pública, la solicitú d'informe a la Diputación Provincial de Zamora y los informes favorables de la Real Academia de la Historia y de les universidaes de Valladolid y de Llión. D'esta forma resultó acreditáu que'l cambéu de denominación afacer a la tradición histórica y que la denominación propuesta nun coincide nin produz tracamundiu con otres denominaciones yá esistentes.

Símbolu

L'escudu heráldicu municipal foi aprobáu'l 10 de marzu de 2001 col siguiente blasón:

Escudu partíu y na parte esquierda de la mesma cortáu.
La so parte Derecha: En campu d'Azur, un Pinu d'Oru terrasado del mesmu metal. La so parte Izquierda ye cortada,
Enriba: En campu de Sinople, el ríu Duero ta dibuxáu n'ondes de Plata y Azur, sobre elles una barca de Sable, colos sos palas d'Oru, a la so derecha aportar del so color, tán acompañaos de la Ermita de San Esteban, ésta en Plata. A la derecha y l'esquierda les lletres A por Aliste y S por Sayago,estos dos lletres n'Oru. Ensin qu'esti paisaxe tea estremáu por escorzo o perspeutiva.
Embaxo: Tien les Armes del Conde de Peña Flor, nel so llau derechu axedrezáu de quince pieces, ocho van n'Oru y siete van en Azur. Bordurade Gules con ocho aspes o sotuers d'Oru, éstes pol apellíu de Villacís. Nel so llau Esquierdu axedrezáu de quince pieces, ocho van en Sinople y siete n'Oru, estes pol apellíu Docampo.Boletín Oficial de Castiella y Lleón nᵘ 147 de 30 de xunetu 2001.^[7]

Xeografía física

Allugamientu

Pino del Oro asítiase nel suroeste zamoranu. Falta 45 km de Zamora capital.

Pertenez a la contorna d'Aliste. Intégrase dientro de la Mancomunidá Tierra del Pan y el partíu xudicial de Zamora.

El so términu municipal atópase dientro del Parque Natural d'Arribes del Duero, un espaciu natural protexíu de gran curiosu turísticu.^[8]

Noroeste: Fonfría	Norte: Cerezal de Aliste	Nordeste: Bermillo d'Alba
Oeste: Salto de Castro		Este: Cerezal de Aliste
Suroeste: Villardiegua de la Ribera	Sur: Villadepera	Sureste: Carbajosa

Historia

Los primeros asentamientos humanos nel términu de Pinu daten de la Edá del Fierro, dómina na que se fecha la esistencia d'un castru na paraxa de la Ciguadeña. Darréu, na zona d'El Picón atestiguóse la esistencia d'un asentamientu romanu, surdíu a raigañu del conxuntu mineru qu'hubo en dichu paraxa na dómina del Altu Imperiu romanu.^[9]

Pinu foi unu de los territorios reconquistaos pol Reinu de Llión, nel que s'integró, polo que de xuru se vio afeutáu pol procesu repoblador qu'entamaron los sos monarques.^[10] Per otru llau, tres la independencia de Portugal en 1143, diéronse una serie de conflictos ente los reinos lleonés y portugués pol control d'esta zona de frontera.

Yá na Edá Contemporánea, cola creación de les actuales provincies en 1833, Pinu foi adscritu a la provincia de Zamora, dientro de la Rexón Lleonesa, que, como toles rexones españoles de la dómina, escarecía de competencies alministratives.^[11] Un añu dempués quedó integráu nel partíu xudicial d'Alcañices,^[12] En 1897 foi rematáu'l proyeutu pa construyir la Ponte de Requejo, que xuniría Aliste y Sayago, y que debe'l so nome al diputáu Federico Requejo Avedillo, que foi clave en realizar les xestiones por que'l proyeutu pudiera salir alantre. Dichu ponte, empezó a construyise en 1913, siendo rematáu ya inauguráu en 1914.^[13]

Pinu dependió del partíu xudicial d'Alcañices hasta qu'esti foi suprimíu en 1983 y los sos conceyos trespasaos pa engrosar el Partíu Xudicial de Zamora.^[14] Tres la constitución de 1978, Pinu pasó a formar parte en 1983 de la comunidá autónoma de Castiella y Llión, en tanto conceyu integráu na provincia de Zamora.^[15]

Patrimoniu

Zona minera aurífera de Pino del Oro

La Zona Minera de Pino del Oro» ye un conxuntu mineru clasificáu na dómina altoimperial romana. Na so redolada detectáronse los asentamientos de «El Picón», «La Ciguadeña» y «Los Castros». Los dos primeros pertenecen al conceyu de Pino del Oro y el terceru en Castro de Alcañices (Fonfría).^[9]

La Ciguadeña y Los Castros son xacimientos inventariaos como castros de la Edá del Fierro. El Picón ye un pobláu romanu, fecháu a principios del sieglu I d. C. col desenvolvimientu de la esplotación aurífera. Mientres unos llabores de prospección d'esti últimu asentamientu (2008), apaecieron dos fragmentos del pactu d'un pactu d'hospitalidá.

El Picón apaez mentáu na bibliografía especializada dende'l sieglu XVIII, anque con distintos nomes, ente ellos los de «Pagu de Sedilla», «Ermita de San Gil» y «cuetu de San Gil». La Xunta de Castiella y Lleón inventarió finalmente esti xacimientu col so nome actual y protexendo d'esta forma una estensión de terrén de 0’8 hai.

El contestu históricu d'estos asentamientos, rellaciónase direutamente col reináu d'Augusto, dómina na que l'oru convertir nun recursu estratéxicu, básicu pal caltenimientu del sistema monetariu esistente. Por ello dende Roma y al traviés del fiscu, empezar a controlar les zones mineres auríferas, ente les que taríen les alcontraes n'Asturies, Gallaecia y el norte de Lusitania. Na esplotación de les mines emplegar a la población indíxena como mano d'obra, que realizó esti trabayu como parte de la tributación que s'impunxo a les civitates.

N'El Picón, de resultes de diverses prospecciones realizaes, apaecieron distintes materiales como la fíbula de Alésia, monedes o una tabla de bronce nel que se contién un pactu d'hospitalidá que foi fechada nel añu 27 d. C. El Picón, como asentamientu mineru romanu, tendría una cronoloxía paralela a esti documentu de bronce.

Toa esta zona minera foi oxetu d'un itinerariu arqueolóxicu señalizáu.

Ponte de Requejo

Artículos principales: Ponte de Requejo y José Eugenio Ribera Dutaste

La ponte de Requejo», popularmente conocíu como «ponte de Pinu», construyir pa salvar el pasu del ríu Duero y del so serrapatosu valle, dexando una cómoda y fluyida comunicación ente les llocalidaes zamoranes de Pino del Oro y Villadepera.

Esti viaductu de fierro d'empiezos del s. XX foi noticia a nivel nacional pola so depurada téunica, guapura y prestaciones, lo que-y significó ser un verdaderu finxu na evolución histórica de les víes de comunicación de Zamora y d'España.

100 años dempués, la ponte de Requejo sigue cuntando con una especial aureola, impresa pol so especial calter d'obra arquitectónica singular, amparada principalmente pola espectacularidá del so llixeru y vistosu diseñu. Circunstancia que, de la mesma, ye enguizada pola ensin igual singularidá y guapura del so territoriu d'acoyida, el Parque Natural d'Arribes del Duero.

La so construcción, realizáu conforme al diseñu del inxenieru español José Eugenio Ribera Dutaste, supunxo la superación n'España de los parámetros de lluz y altor de les pontes presistentes, yá que cuntó con 120 y 90 metros respeutivamente.

Demografía

Gráfica d'evolución demográfica de Pino del Oro ente 1900 y 2017

Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia.

Alministración y política

Alcaldes dende les eleiciones de 1979
Llexislatura	Nome	Partíu
1979-1983	n/d	n/d
1983-1987	n/d	n/d
1987-1991	n/d	n/d
1991-1995	n/d	n/d
1995-1999	Elisardo Domínguez	PP
1999-2003	Manuel Barreiro	PP
2003-2007	Jesús Ángel Antón Rodríguez	PSOE
2007-2011	Jesús Ángel Antón Rodríguez	PSOE
2011-2015	Jesús Ángel Antón Rodríguez	PSOE
2015-2019	Jesús Ángel Antón Rodríguez	PSOE
2019-2023	n/d	n/d
2023-	n/d	n/d

Ver tamién

Referencies

↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
↑ URL de la referencia: https://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/municipios/pino-del-oro-id49157.
↑ Pino del Oro na páxina web de la Diputación de Zamora
↑ La Opinión de Zamora: La Ponte de Requejo cumple un sieglu
↑ oru-zamora.html Conxuntu mineru de Pino del Oro, Zamora
↑ Alcuerdu de 11 d'ochobre de 2002, de la Xunta de Castiella y Lleón, pol que s'aprueba'l cambéu de denominación del conceyu de Pinu pola denominación Pino del Oro.
↑ Xunta de Castiella y Lleón (ed.): «Alcuerdo de 10 de marzu de 2001, del Conceyu de Pino del Oro (Zamora), d'aprobación del Escudu Heráldicu Municipal.». Boletín Oficial de Castiella y Lleón nᵘ 147 de 30 de xunetu 2001..
↑ «Llei 5/2002, de 11 d'abril, de Declaración del Parque Natural d'Arribes del Duero (Salamanca-Zamora)» (en castellanu). Boletín Oficial del Estáu. 2002. http://noticias.juridicas.com/base_datos/CCAA/cl-l5-2002.html. Consultáu'l 3 de marzu de 2011.
↑ ^9,0 ^9,1 El bronce d'El Picón (Pino del Oro). Procesos de cambéu nel occidente de Hispania
↑ Martín Viso, Iñaki (2000). Universidá de Salamanca: Poblamientu y estructures sociales nel norte de la Península Ibérica. Sieglos VI-XIII (en castellanu), páx. 349. «Mientres el periodu anterior (sieglos X-XI), l'occidente zamoranu integrárase nel reinu de Llión. La escasez de noticies nel sieglu XI alimenta la hipótesis de que topamos ante un espaciu marxinal dientro de la formación lleonesa, al igual qu'asocede con otres de la periferia interior. La xénesis de la monarquía portuguesa fixo necesaria una delimitación fronteriza qu'estremaría rexones con similitud socio-económiques, polítiques y culturales, conformándose como zones de frontera. […] Los conflictos rematen a principios del XIII, cuando Nuño de Zamora, posiblemente Nuño Froilaz, repuebla Castro de Alcañices y los lleoneses controlen Aliste, en conquistando temporalmente dellos castiellos de la zona trasmontana oriental. La llinia fronteriza va quedar asina afitada hasta los nuesos díes»
↑ «Real Decretu de 30 de payares de 1833 sobre la división civil de territoriu español na Península ya islles axacentes en 49 provincies» (castellanu). Gaceta de Madrid.
↑ Subdivisión en partíos xudiciales de la nueva división territorial de la Península ya islles axacentes / aprobada por S. M. nel real decretu de 21 d'abril de 1834
↑ viaductu-de-pinu-requejo-sobre-el.html El Viaductu de Pinu – Requejo sobre'l Ríu Duero
↑ Real Decretu 529/1983, de 9 de marzu, pol que se determinen los Partíos Xudiciales de cada provincia, a considerar a efeutos de les eleiciones de Diputaos provinciales.
↑ {{cita web|url=http://www.jcyl.es/web/jcyl/binarios/195/628/ESTATUTU%20DE%20AUTONOMIA.pdf%7Ctítulu =Ley Orgánica 14/2007, de 30 de payares, de reforma del Estatutu d'Autonomía de Castiella y Llión|autor=

Enllaces esternos

Noticia de La Opinión de Zamora: L'itinerariu del oru. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
Ficha de Pino del Oro na páxina de la Diputación de Zamora. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).

[4aa567f4760d292d0ff63887ec8a7625a1eb7407-1] Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.

[0ad9d6353b79c5e97b6eed2cf5d6bab58d338f9a-2] URL de la referencia: https://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/municipios/pino-del-oro-id49157.

[3] Pino del Oro na páxina web de la Diputación de Zamora

[4] La Opinión de Zamora: La Ponte de Requejo cumple un sieglu

[5] ru-zamora.html Conxuntu mineru de Pino del Oro, Zamora

[6] Alcuerdu de 11 d'ochobre de 2002, de la Xunta de Castiella y Lleón, pol que s'aprueba'l cambéu de denominación del conceyu de Pinu pola denominación Pino del Oro.

[7] Xunta de Castiella y Lleón (ed.): «Alcuerdo de 10 de marzu de 2001, del Conceyu de Pino del Oro (Zamora), d'aprobación del Escudu Heráldicu Municipal.». Boletín Oficial de Castiella y Lleón nᵘ 147 de 30 de xunetu 2001..

[8] «Llei 5/2002, de 11 d'abril, de Declaración del Parque Natural d'Arribes del Duero (Salamanca-Zamora)» (en castellanu). Boletín Oficial del Estáu. 2002. http://noticias.juridicas.com/base_datos/CCAA/cl-l5-2002.html. Consultáu'l 3 de marzu de 2011.

[patrimoniocultural.jcyl_1-9] 9,0 ^9,1 El bronce d'El Picón (Pino del Oro). Procesos de cambéu nel occidente de Hispania

[10] Martín Viso, Iñaki (2000). Universidá de Salamanca: Poblamientu y estructures sociales nel norte de la Península Ibérica. Sieglos VI-XIII (en castellanu), páx. 349. «Mientres el periodu anterior (sieglos X-XI), l'occidente zamoranu integrárase nel reinu de Llión. La escasez de noticies nel sieglu XI alimenta la hipótesis de que topamos ante un espaciu marxinal dientro de la formación lleonesa, al igual qu'asocede con otres de la periferia interior. La xénesis de la monarquía portuguesa fixo necesaria una delimitación fronteriza qu'estremaría rexones con similitud socio-económiques, polítiques y culturales, conformándose como zones de frontera. […] Los conflictos rematen a principios del XIII, cuando Nuño de Zamora, posiblemente Nuño Froilaz, repuebla Castro de Alcañices y los lleoneses controlen Aliste, en conquistando temporalmente dellos castiellos de la zona trasmontana oriental. La llinia fronteriza va quedar asina afitada hasta los nuesos díes»

[11] «Real Decretu de 30 de payares de 1833 sobre la división civil de territoriu español na Península ya islles axacentes en 49 provincies» (castellanu). Gaceta de Madrid.

[12] Subdivisión en partíos xudiciales de la nueva división territorial de la Península ya islles axacentes / aprobada por S. M. nel real decretu de 21 d'abril de 1834

[13] viaductu-de-pinu-requejo-sobre-el.html El Viaductu de Pinu – Requejo sobre'l Ríu Duero

[14] Real Decretu 529/1983, de 9 de marzu, pol que se determinen los Partíos Xudiciales de cada provincia, a considerar a efeutos de les eleiciones de Diputaos provinciales.

[15] {{cita web|url=http://www.jcyl.es/web/jcyl/binarios/195/628/ESTATUTU%20DE%20AUTONOMIA.pdf%7Ctítulu =Ley Orgánica 14/2007, de 30 de payares, de reforma del Estatutu d'Autonomía de Castiella y Llión|autor=

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]