Porciúncula

Asís, la Basílica de San Francisco y otros sitios franciscanos
Patrimoniu de la HumanidáUNESCO
La Porciúncula, na basílica de Santa María de los Ánxeles
Porciúncula alcuéntrase n'Italia
Porciúncula
Porciúncula (Italia)
Llugar  Italia
Criterios Cultural: i, ii, iii, iv, vi
Referencia 990
Inscripción 2000 (XXIV Sesión)
Área Europa y América del Norte
Cambiar los datos en Wikidata

Porciúncula (en llatín, Portiuncula; n'italianu, Porziuncola) ye una pequeña ilesia incluyida dientro de la Basílica de Santa María de los Ánxeles, na frazione de Santa Maria degli Angeli (conceyu d'Asís), allugada aproximao a 4 km de la capital municipal, n'Umbría, Italia. Ye'l llugar onde empezó'l movimientu franciscanu.

El nome Porciúncula significa «pequeña porción de tierra» y foi mentáu per vegada primera nun documentu que data de 1045, anguaño nos archivos de la Catedral de San Rufino, n'Asís.

Con esti nome tamién se denomina a la indulxencia plenaria que pueden ganar los fieles católicos el 2 d'agostu (o otru día que designe l'ordinariu local p'aprovechamientu de los fieles).

La Porciúncula y la basílica de Santa María de los Ánxeles, xunto a otros llugares franciscanos d'Asís, foi declaráu Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco en 2000.[1]

Según una lleenda, que la so esistencia poder siguir con certidume namái hasta 1645, la pequeña capiya de la Porciúncula foi alzada col papa Liberio (352-66) polos eremitas del valle de Josafat, quien llevaríen al llugar reliquies de la tumba de la Virxe. La mesma lleenda rellata que la capiya pasó a poder de san Benitu en 516. Conocióse como La nuesa Señora del Valle de Josefat o de los Ánxeles, refiriéndose esta segunda advocación, según dalgunos, a l'Asunción de la Virxe a los cielos acompañada por ánxeles; según otra opinión, atribúyese'l nome al cantar de los ánxeles qu'ellí s'escuchó con frecuencia.

Esta pequeña ilesia foi apurrida, alredor del añu 1212 a san Francisco pol abá de san Benitu de monte Subasio, cola condición de faer d'ella la ilesia madre de la so familia relixosa.[2] Taba en males condiciones, abandonada nun monte de carbayos. Restaurar coles sos propies manes. Nesta ilesia, el 24 de febreru de 1208, san Francisco oyó la llamada de Jesús por qu'escoyera una vida d'absoluta probeza según el discursu misioneru del evanxeliu de san Matéu, 10, 5.15.

Esta pequeña ilesia convertir nel llar de san Francisco y llueu de los sos primeros discípulos. Nesta ilesia san Francisco fundó la orde d'hermanos menores y dende esi momentu nunca lu han abandonáu los flaires. El domingu de ramos de 1211 san Francisco recibió nesta ilesia a Clara d'Asís y dedicar al Señor. Los capítulos xenerales, les xuntes añales de los flaires, celebrar nesta ilesia de normal en Pentecostés, que cai en mayu o xunu.

Sintiendo que s'averaba la so final, san Francisco tornó a la Porciúncula en setiembre de 1226. Nel so llechu de muerte, san Francisco encamentó la capiya a la lleal proteición y curiáu de los sos hermanos. Morrió nel ocaso del sábadu, 3 d'ochobre de 1226. Dempués de la muerte de san Francisco, el valor espiritual y carisma de la Porciúncula fíxose entá mayor. El mesmu san Francisco indicara que la Porciúncula foi la fonte orixinal d'inspiración y el modelu pa tolos sos siguidores.

Acontecimientos posteriores

[editar | editar la fonte]

Nun se conoz con exactitú la forma o'l plan del primer monesteriu, construyíu cerca de la capiya, nin la forma exacta de la loxa o les plataformes alzaes alredor de la mesma capiya, o del coru pa los hermanos construyíu detrás. Poco dempués de 1290 la capiya resultó desaparente p'allugar a les mases de pelegrinos. El retablu, una Anunciación, foi pintáu pol sacerdote Hilario de Viterbo, en 1393. El monesteriu foi la residencia de los ministros xenerales de la orde dempués de San Francisco.

Decoraciones na Porciúncula

[editar | editar la fonte]
Vista llateral de la Porciúncula.
San Francisco recibiendo'l perdón d'Asís, por F. Overbeck.

Esta chiesetta ta esquisitamente decorada por artistes de distintos periodos. Sobre la entrada hai un frescu de Johann Friedrich Overbeck (1829) que representa a San Francisco recibiendo de Cristu y la Virxe la indulxencia, conocida como'l Perdón d'Asís». Esti pintor alemán yera miembru del movimientu nazarenu, un grupu de pintores que pretendíen alicar honesta y espiritualmente l'arte cristiano. Na base d'esti frescu hai un otru, pequeñu y rectangular coles pallabres llatines Haec est porta vitae aeternae («Esta ye la puerta a la vida eterna»)

La paré llateral del llau derechu amuesa fragmentos de dos frescos d'artistes umbros desconocíos. Nel sieglu XIX abrióse una puerta na mesma paré, pa controlar la riada de pelegrinos. Nel llau esquierdu, la paré inclúi la tumba de Pietro Cattani, quien finó'l 10 de marzu de 1221. San Francisco entá vivía daquella. Na parte posterior, percima de la entrada, hai un frescu que representa la Crucifixón de Pietro Perugino, pintada alredor de 1485. Resultó bien estropiáu mientres la construcción de la basílica. La puerta del sieglu XV ta decorada con motivos florales. A lo cimero de la Porciúncula álzase un pequeñu campanariu góticu.

L'austeru interior ta decoráu nun simple estilu góticu con frescos de los sieglos XIV y XV. Dalgunes de les piedres cuadraes, coyíes del monte Subasio fueron asitiaes por el mesmu santu mientres reparaba esta pequeña ilesia. La obra más destacada ye'l frescu en seis partes nel ábside d'esta pequeña ilesia, pintáu por Hilario de Viterbo (1393):

  • (nel mediu) L'Anunciación
  • (a la derecha) San Francisco llanzar ente los artos
  • (a la derecha) San Francisco acompañáu por dos ánxeles
  • (a lo cimero) Apaición de Cristu y la Virxe, acompañaos por 60 ánxeles, con san Francisco ufiertando roses
  • (a la izquierda) San Francisco implorando al papa Honorio III la confirmación de la indulxencia
  • (a la izquierda) San Francisco promulga la indulxencia, acompañáu polos obispos d'Aveséu.

El pavimentu del suelu ta güei restauráu a la so apariencia orixinal poles restauraciones posteriores al terremotu de 1997.

La indulxencia de la Porciúncula

[editar | editar la fonte]

La «indulxencia de la Porciúncula» pudo de primeres ganase namái na capiya de la Porciúncula ente la tarde del 1 d'agostu y el ocaso del 2 d'agostu. El 5 d'agostu de 1480 (o 1481), el papa Sixto IV estender a toles ilesies de la primer orde y la segunda de los franciscanos. El 4 de xunetu de 1622, esti privilexu estender por Gregorio XV a tolos creyentes que, dempués de la confesión y la receición de la Sagrada Comunión, visitaren tales ilesies nel día señaláu. El 12 d'ochobre de 1622, Gregorio XV garantizó'l mesmu privilexu a toles ilesies de los capuchinos. El papa Urbanu VIII conceder a toles ilesies de la Tercer orde regular el 13 de xineru de 1643, y Clemente X a toles ilesies de los conventuales el 3 d'ochobre de 1670. Otros papes posterios estender a toles ilesies rellacionaes comoquier cola orde franciscana, inclusive a ilesies nes que la tercer orde celebrara xuntes.

Dende'l puntu de vista del derechu canónicu esta indulxencia ye cierta y nun suxetar a disputa, pero sí lu ye que'l so orixe atopar nel mesmu san Francisco. El discutiniu aménase porque nenguna de les antigües lleendes relatives a san Francisco menta la indulxencia, y nengún documentu contemporaneu mentar. El más antiguu que se refier a ella ye una escritura notarial del 31 d'ochobre de 1277, na que'l beatu Benitu de Arezzo, a quien el mesmu san Francisco recibió na orde, testifica que foi informáu pol hermanu Masseo, un compañeru de san Francisco, de la concesión de la indulxencia pol papa Honorio III en Perugia.

La indulxencia de la Porciúncula resultó confirmada pola constitución apostólica «Indulgentiarum Doctrina» (1967) dempués del Conceyu Vaticanu II.

Porciúncula n'América

[editar | editar la fonte]

Na ciudá de Lima (Perú), nel distritu del Rímac, la Ilesia de los Descalzos de los cures franciscanos españoles sofitaos pol grupu Scout Rimac 233, apurre tolos 2 d'agostu, una sopa pa tolos paisanos que se denomina «porciúncula».

Na ciudá d'Arequipa (Perú) nel templu de la Tercer Orde Franciscana, festéxase la solemnidá de la Porciúncula cola presencia de la talla del sieglu XVIII de La nuesa Señora Reina de los Ánxeles, dempués de la misa solemne proceder al compartir denomináu de la «porciúncula».

Ilesia de La Porciúncula en Bogotá.

Na ciudá más grande que recibió'l so nome de san Franciscu d'Asís, que ye San Francisco en California, al occidente de los Estaos Xuníos, constrúyese'l primer retruque exactu de la capiya de la Porciúncula, proyeutu que cunta cola collaboración de los franciscanos y que tien l'altu patronalgu del cardenal Willian Levada, anterior arzobispu de San Francisco. La nueva capiya va ser centru de pelegrinación ya iniciatives de paz pa los Estaos Xuníos y el restu del mundu.

Amás, nun reflexu de la influencia histórica que los franciscanos tuvieron nel desenvolvimientu d'esta zona perteneciente a l'América Española, fundaron la ciudá de Los Angeles que'l so nome, orixinalmente foi "Pueblu de La nuesa Señora de los Ánxeles de Porciúncula", deriva de la Basílica de Santa María de los Ánxeles n'Asís.

En Bogotá, la capital colombiana, la capiya que fora amiesta al conventu franciscanu (yá baltáu) ye una de les ilesies más reconocíes de la ciudá, y lleva el nome de La Porciúncula. Atopar na llocalidá de Chapinero, na esquina de l'avenida Chile con carrera 11.

Na llocalidá de Puan, provincia de Buenos Aires, República Arxentina, hai un retruque de la Porciúncula nel monesteriu Santa Clara, inaugurada nel añu 1982, antes de la construcción del Monesteriu.

Na ciudá de Cartago, Costa Rica venerar a Nuesa Señora de los Ánxeles. Esta advocación de la Virxe María obedez a l'apaición d'una imaxe de piedra, el 2 d'agostu de 1635, xunto a un regatu. Nel mesmu llugar construyóse la Basílica de La nuesa Señora de los Ánxeles.

Referencies

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]