Reinu de Libia

Alministración militar aliada
Alministración militar británica de Libia
Reinu de Libia
(de 24 avientu 1951 a 1r setiembre 1969)
Llibia sol réxime de Muammar al-Gaddafi
República Árabe Libia
República Árabe Libia
estáu desapaecíu
Alministración
Capital Bengasi
Trípoli
Al Bayda
Forma de gobiernu Monarquía constitucional
Llingües oficiales árabe
Relixón oficial islam
Xeografía
Coordenaes 32°54′08″N 13°11′09″E / 32.90222°N 13.18583°E / 32.90222; 13.18583
Superficie 1759530 km²
Demografía
Población 1 091 830 hab. (1954)
Densidá 0,62 hab/km²
Economía
Moneda libra libia (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

El Reinu de Libia, (árabe: المملكة الليبية, lliteralmente, el Reinu Libiu) llamáu nun principiu Reinu Uníu de Libia empecipióse dempués de la independencia'l 24 d'avientu de 1951 y duró hasta qu'un golpe d'Estáu empobináu por Muammar al-Gaddafi el 1 de setiembre de 1969 derrocó al rei Idris I y estableció la República Árabe Libia.

Dempués de la derrota d'Italia na Segunda Guerra Mundial, el gobiernu italianu apurrió Libia a dos de les Naciones Aliaes: Francia (Fezzan) y el Reinu Uníu (Cirenaica y Tripolitania). El 21 de payares 1949, l'Asamblea Xeneral aprobó una resolución de les Naciones Xuníes qu'indicaba que Libia tenía de ser independiente antes de 1952, y concretamente, el 24 d'avientu de 1951, Libia convertir nuna monarquía constitucional, col rei Idris de la dinastía Sanusí como monarca.

Idris as-Senussi, l'emir de Tripolitania y Cirenaica y líder de la orde Senussi musulmán sufí, representaba a Libia nes negociaciones de la ONX, y el 24 d'avientu de 1951, Libia declaró la so independencia con representantes de la Cirenaica, Tripolitania y Fezzan declarando la unificación del país sol nome de "Reinu Uníu de Libia", pasando la corona a Idris as-Senussi. De conformidá cola Constitución, el nuevu país tenía un gobiernu federal con tres estaos: Cirenaica, Tripolitania y Fezzan como territorios autónomos. El reinu tamién tenía dos capitales -Trípoli y Bengasi. Dos años dempués de la independencia, el 28 de marzu de 1953, Libia xunir a la Lliga Árabe.

El rei Idris I

Tres la independencia, Libia enfrentar a una serie de problemes. Nun había escueles nel país y los graduaos universitarios apenes yeren dieciséis. Coles mesmes, nel país había namái trés abogaos y nin un solu médicu, inxenieru, topógrafu o farmacéuticu d'orixe libiu nel reinu. Tamién s'envalora que namái 250.000 libios sabíen lleer y escribir y que'l 5% de la población yera ciegu, con enfermedaes oculares tales como una tracoma bien xeneralizada. A la lluz d'estos fechos, Gran Bretaña ufiertó una serie de funcionarios pa formar el personal del gobiernu.

N'abril de 1955, empezó la esploración de petroleu nel reinu, abrir los primeros campos de petroleu en 1959. Les primeres esportaciones empezaron en 1963 col consiguiente tresformamientu de la economía del país.

El 25 d'abril de 1963, el sistema federal de gobiernu foi abolíu y el nome del país foi camudáu a "Reinu de Libia" pa reflexar los cambeos constitucionales.

Como foi'l casu d'otros países africanos tres la independencia, los colonos italianos en Libia ocuparon munchos de los meyores puestos de trabayu, caltuvieron la propiedá de les meyores tierres de cultivu y dirixeron les empreses más esitoses.

Fin de la monarquía

[editar | editar la fonte]

La monarquía llegó al so fin el 1 de setiembre de 1969, cuando un grupu de militares empobinaos por Muammar al-Gaddafi llevó a cabu un golpe d'Estáu contra'l rei Idris mientres esti topar en Turquía pa recibir tratamientu médicu. Los revolucionarios detuvieron al xefe del Estáu Mayor del Exércitu y xefe de seguridá del reinu. Dempués de conocer la noticia del golpe, el rei Idris llomar de «fechu ensin importancia», ente que'l príncipe herederu Hasan as-Senussi anunciaba'l so sofitu al nuevu réxime.

El golpe d'Estáu supunxo l'abdicación del rei Idris el 4 d'agostu de 1969, colo que'l cabezaleru del golpe d'Estáu, Muammar al-Gaddafi, tomó les riendes del reinu.

El Reinu Uníu de Libia yera una monarquía hereditaria y constitucional nel que'l poder llexislativu exercíalo el rei y regular el Parllamentu. La Constitución databa del añu 1951.[1]

Idris I, primer y únicu rei de Libia.

El rei taba definíu pola Constitución como xefe supremu del Estáu. Antes d'asumir los poderes constitucionales, el tenía que faer un xuramentu ante una sesión conxunta del Senáu y la Cámara de Representantes. Toles lleis aprobaes pol Parllamentu teníen de ser sancionaes y promulgaes pol rei. Yera tamién responsabilidá del monarca abrir y cerrar les sesiones del Parllamentu, según eslleir la Cámara de Representantes, acordies cola Constitución. El soberanu yera amás el xefe de les Fuercies Armaes de Libia.

Parllamentu

[editar | editar la fonte]

El Parllamentu del reinu taba formáu por dos cámares: el Senáu y la Cámara de Representantes. Dambes cámares axuntábense y cerrábense coles mesmes.

El Senáu taba formáu por venticuatro miembros nomaos pol rei. Un asientu nel Senáu taba llindáu a los ciudadanos de Libia de siquier cuarenta años. El rei nomaba al presidente del Senáu, y la mesma Cámara Alta escoyía dos vicepresidentes, que'l soberanu tenía qu'aprobar. El presidente y vicepresidente teníen un mandatu fixu de dos años. Al concluyir esti plazu, el rei yera llibre de volver nomar al presidente o reemplazalo con otra persona, ente que los vicepresidentes enfrentar a la reelección. La duración del mandatu d'un senador yera d'ocho años. Un senador nun podía sirvir dos periodos consecutivos, pero podía ser nomáu de nuevu nel futuru. La metá de tolos senadores teníen de ser sustituyíos cada cuatro años.

Los miembros de la Cámara de Representantes yeren escoyíos por aciu sufraxu universal tres la reforma constitucional del 25 d'abril de 1963, que concedió'l votu a les muyeres, quitaes hasta entós d'él. El númberu de diputaos determinar en proporción al númberos d'habitantes: escoyíase un diputáu per cada venti mil persones. Les eleición celebraben cada cuatro años, sacantes el Parllamentu fuera disueltu antes, y nesi casu verificábense tres la disolución de les cámares. Los diputaos yeren responsables d'escoyer a un voceru y dos oradores el vicegobernador de la Cámara de Representantes.

Conseyu de Ministros

[editar | editar la fonte]

El rei yera'l responsable de nomar y destituyir al primer ministru. Tamién nomaba a los ministros del Conseyu de Ministros. Esti encargar de la direición de los asuntos internos y esternos del país y yera responsable ante la Cámara de Representantes. Si'l primer ministru yera destituyíu, automáticamente y como resultancia quedaben quitaos de los sos cargos tamién los demás ministros.

Subdivisiones

[editar | editar la fonte]

Los trés provincies (1951-1963)

[editar | editar la fonte]
Los trés provincies libies (1951-1963).

Dempués de la independencia del reinu entamar en tres provincies Cirenaica, Fezán y Tripolitania, que son les trés rexones históriques de Libia. L'autonomía nes provincies exercíase al traviés de los gobiernos provinciales y les llexislatures.

Province Capital Área km²[2]
Cirenaica Bengasi 855 370
Fezán Sebha 551 170
Tripolitania Trípoli 353 000

Reorganización de 1963

[editar | editar la fonte]

A raigañu del cambéu na Constitución, cola abolición de la constitución federal del país de 1963, les trés provincies reorganizar en diez gobernaciones conocíes n'árabe como Muhafazah alministraes por un gobernador designáu pol Gobiernu central.[3]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]