Riesgu

Riesgu
posibilidad ^(es) , Probabilidá y type of problem ^(en)
posibilidad ^(es)

El riesgu^[1] ye una midida de la magnitú de los daños frente a una situación peligrosa. El riesgu mídese asumiendo una determinada vulnerabilidá frente a cada tipu de peligru. Magar non siempres se fai, tien d'estremase afechiscamente ente peligrosidá (probabilidá d'escurrimientu d'un peligru), vulnerabilidá (probabilidá d'escurrimientu de daños yá que se presentó un peligru) y riesgu (puramente dichu).

Más informalmente falar de riesgu pa falar del escurrimientu ante un potencial perxuiciu o dañu pa les unidaes, persones, organizaciones o entidaes (polo xeneral "bienes xurídicos protexíos"). Cuanto mayor ye la vulnerabilidá mayor ye'l riesgu, pero cuanto más facederu ye'l perxuiciu o dañu, mayor ye'l peligru. Poro, el riesgu refierse namái a la teórica "posibilidá de dañu" so determinaes circunstancies, ente que'l peligru refierse namái a la teórica "probabilidá de dañu" so eses circunstancies. Por casu, dende'l puntu de vista del riesgu de daños a la integridá física de les persones, cuanto mayor ye la velocidá de circulación d'un vehículu en carretera mayor ye'l "riesgu de dañu" pa los sos ocupantes, ente que cuanto mayor ye la imprudencia al conducir mayor ye'l "peligru d'accidente" (y tamién ye mayor el riesgu del dañu consecuente).

Introducción

Esisten diverses propuestes de midida de riesgu, cuando se recurre a una forma de representación determinista'l riesgu R representar por aciu una función de la peligrosidá p y la vulnerabilidá V:

${\displaystyle R=R(p,V),\qquad {\text{con }}{\frac {dR}{dp}}\geq 0,{\frac {dR}{dV}}>0}$

Por casu, el valor esperáu d'un ciertu tipu de daños o perxuicios, afitada una vulnerabilidá, ye una función d'esti tipu siempres so condiciones estacionaries. La peligrosidá usualmente defínese como la probabilidá d'escurrimientu d'una situación desfavorable, por tanto a mayor, probabilidá d'escurrimientu asumir mayor riesgu. Igualmente a mayor vulnerabilidá asumir que'l riesgu aumenta. Una persona encargada d'amenorgar el riesgu puede optar por dos estratexes posibles:

• Amenorgar la peligrosidá o probabilidá d'escurrimientu d'un fechu.
• Amenorgar la vulnerabilidá frente a daños, yá que s'asume que'l sucesu peligrosu va acabar dándose tarde o aína.

N'ocasiones namái ye posible amenorgar unu de los dos factores (por casu, nos desastres naturales nun puede actuase sobre la probabilidá d'escurrimientu yá que nun dependen de l'aición humana).

Tipos de riesgo

• Riesgo estratéxicu *

Riesgu llaboral

• • Riesgu d'accidente
  • Riesgu patolóxicu
  • Riesgu sanitario
• Riesgu xeolóxico
  • Riesgu sísmico: Terremotos o Maremotos
  • Erupciones volcániques
  • Fana de tierra
• Riesgu financiero
  • Riesgu de Creitu
  • Riesgu de Liquidez
  • Riesgo de Mercáu **

Riesgu Operacional

• • Riesgu Relacional
• Riesgu biolóxico
  • Infeición viral.
  • Epidemia **

Material Biolóxicu Peligrosu ** Axentes microscópicos altamente patóxenos

Riesgu y compañíes aseguradores

Nos seguros podemos considerar delles clases de riesgos:

• Riesgu suxetivo *

Riesgu oxetivo * Riesgu ordinari

• Riesgu heterógrado

Pa una compañía, un riesgu ye una posibilidá de qu'asoceda un sucesu futuru ya inciertu, ayenu a la voluntá de les partes y xenerador d'un dañu. P'analizar un riesgu hai que conocer los factores que lu xeneren; frecuencia ya intensidá.

• Frecuencia: númberu de vegaes que se produz el fechu nun periodu.
• Intensidá: mayor o menor amplitú del dañu.

"Riesgu" frente a "amenaza"

Los métodos de probabilidá bayesiana dexaríen asignar ciertu grau de creencia al riesgu, en función del grau de verosimilitud y de la magnitú de les sos causes, inclusive anque'l riesgu concreto nunca se percibiera antes. Amás, del peligru, una causa de riesgu previo ye l'amenaza. Les amenaces nun contestu de seguridá de la información, inclúin actos empobinaos, apostaos (por casu por crackers) y sucesos non empobinaos, aleatorios o impredicibles (como pue ser un rayu).

Amenaza ye la causa de riesgu que crea aptitú dañible sobre persones y bienes. Nel ámbitu económicu les amenaces latentes (con posibilidá d'esistencia) ye, por casu, causar orixe de perda de dineru per baxa de les cotizaciones de la bolsa, ente que'l riesgu de perda de les aiciones ye la posibilidá de dañu monetariu.

Ver tamién

• Condiciones de trabayu
• Condiciones de trabayu n'España
• Factor de riesgu en sanidá *

Evaluación probabilística del riesgu

Referencies

1. Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: riesgu

Enllaces esternos

• Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Riesgu.
• The Risk Management Guide - A to Z and FAQ Reference
• Glosariu multillingüe de Terminoloxía Financiera