Robert King Merton, nacíu Meyer Robert Schkolnick (4 de xunetu de 1910, Filadelfia – 23 de febreru de 2003, Nueva York) foi un sociólogu d'Estaos Xuníos. Ye padre del Premiu Nobel d'Economía Robert C. Merton.
Padre de la teoría de les funciones manifiestu y latente, y autor d'obres como L'analís estructural na Socioloxía (1975), Merton ye unu de los clásicos de la escuela d'Estaos Xuníos d'esta disciplina. Tamién foi importante'l so llabor nel campu de la socioloxía de la Ciencia. Munches frases acuñaes por él son güei utilizaes diariamente, dientro y fora de la socioloxía.
Nacíu nel senu d'una humilde familia xudía emigrada del este d'Europa, el so nome de nacencia foi Meyer Schkolnick, que más tarde camudó al de Robert King Merton. Como declara na so autobiografía, allegó a la escuela elemental de Filadelfia pero'l so pasatiempu favoritu yera lleer na biblioteca Andrew Carnegie, colo que consiguió una sólida y enciclopédica formación autodidacta y llogró dixebrase de les bandes caleyeres. Empezó a cursar los sos estudios universitarios en Temple College (1927), un centru universitariu de la Ilesia bautista de Filadelfia pa moces con pocos recursos. Primero empobinóse escontra la filosofía, pero al conocer a George Y. Simpson, un profesor de socioloxía nueva que preparaba la so tesis doctoral sobre la imaxe de los negros na prensa de Filadelfia, convirtióse al poco nel so ayudante d'investigación y decantóse por esta disciplina. Ellí llogró'l so Bachelor of Arts en 1931. Pola so rellación con Simpson asistió al alcuentru añal de l'American Sociological Society, antecedente de l'actual ASA, y ellí conoció a Pitirim Sorokin fundador y direutor del acabante crear (1930) Departamentu de Socioloxía de la Universidá de Harvard, que-y animó a prosiguir los sos estudios con él y empobinar escontra la socioloxía europea; na so autobiografía destaca Merton que Sorokin abrió-y los güeyos a perspectives sociolóxiques más amplies que les de los Estaos Xuníos. Amás la so figura impresionába-y pol papel que xugó na revolución rusa: Sorokin foi encarceláu tres veces polos zaristes y otros trés polos bolxeviques, foi secretariu de Kerensky y sufrió una condena a muerte que Lenin conmutó por exiliu. Naquellos momentos en qu'Estaos Xuníos travesaba pola Gran Depresión, Merton yera entós un entusiasta socialista.
Merton convertir n'ayudante de Sorokin en Harvard. Los sos primeros artículos académicos apaecieron en 1934: «Recent French Sociology» y «Durkheim’s Division of Labor in Society». Merton convertir nun durkheimiano tresatlánticu y nestos artículos fuelguen les bases de lo que darréu foi la so propia manera d'analís funcional y estructural, arriendes d'espresar el so interés pola socioloxía europea más clásica. Pero quien más influyó nes sos formes sociolóxiques de pensar nun foi tanto'l yá reconocíu Sorokin, sinón un nuevu profesor inda desconocíu, Talcott Parsons, que cinco años dempués, publicaría'l so capital llibru La estructura de l'aición social (1937). De Parsons aprendió Merton la importancia d'enseñar y aldericar les idees nes sos clases pa preparar y ameyorales antes de la so publicación.
Mientres los años trenta dedicóse casi de manera esclusiva a los contestos sociales de la ciencia y la teunoloxía, especialmente na Inglaterra del sieglu XVII, pa estudiar consecuencies imprevistes de l'aición social intencional, atendiendo sobremanera a les investigaciones sobre historia de la ciencia de George Sarton quien-y abrió les puertes pa publicar na revista Isis y dirixó y publicó la so tesis doctoral: Ciencia, teunoloxía y sociedá na Inglaterra del sieglu XVII (lleida en 1936 y publicada en 1938). Por suxerencia de Sorokin y Parsons, Merton algama en 1933 el grau de Assistant de docencia ya investigación y en 1936 el de tutor ya instructor. Mientres la so estancia en Harvard (1931-1939) escribe dieciséis artículos de los que siquier trés constitúin ensayos paradigmáticos pa la socioloxía contemporánea: «Les consecuencies imprevistes de l'aición intencional» (1936); «El tiempu social: Un analís funcional y metodolóxico» (1937), escritu con Sorokin, y «Estructura social y anomia» (1938), que foi reimpreso unes cuarenta veces y hasta finales de los años sesenta foi l'artículu más citáu nel campu del analís de la esviación.
Sicasí les restricciones presupuestaries de la Universidá mientres la Gran depresión oblíguen-y a colar a la Universidá de Tulane en Nueva Orleans (Luisiana) en 1939; ellí permanez hasta 1941; llogra la cátedra y dirixe el Departamentu de Socioloxía. Publica ente otros artículos «Estructura burocrática y personalidá» (1940) y «Mannheim y la socioloxía de la conocencia» (1941), y sigue faciendo aportaciones a la socioloxía de la ciencia, que va tener la so contribución más significativa cola so polémica tesis del ethos científicu contenida en «Nota sobre la ciencia y la democracia» (1942).
Dende Nueva Orleans coló a la Universidá de Columbia en Nueva York, onde desenvolvió'l restu de la so carrera académica ya investigadora y na que se xubiló en 1979, anque foi un activu profesor eméritu hasta'l so mesmu fallecimientu. Dende la so xubilación, compatibilizó'l so trabayu en Columbia cola so actividá na Universidá Rockefeller y na Fundación Russell Sage. Cola so primer esposa, Suzanne M. Carhart, una trabayadora social a la que conoció en 1934 cuando ella estudiada en Temple College y él acababa de ser nomáu profesor en Harvard, instalar en Hastings-on Hudson, un pequeñu pueblu cercanu a Nueva York, y ellí tuvieron a los sos trés fíos, Stephanie, Robert y Vanessa. El so fíu Robert Carhart Merton llogró'l premiu Nobel n'economía en 1997 poles sos contribuciones, xunto con Myron S. Scholes, a la ellaboración d'un nuevu métodu d'evaluación de los preseos financieros derivaos. En 1968 el matrimoniu dixebróse y Merton pasó a compartir la so vida con Harriet Zuckerman, una moza qu'espuntaba polos sos escelente trabayos na socioloxía de la ciencia.
Y mientres los años cincuenta, influyíu pol suprascrito Talcott Parsons, pero tamién dixebrándose d'él y de los sos otros maestros, desenvolvió la teoría sociolóxica estructural-funcionalista, que privilexa un analís macroscópico de la sociedá, analizando les partes que lu integren y la rellación ente elles. La so célebre revisión de los trés postulaos funcionalistes clásicos, qu'acometió na nota sobre «Funciones manifiestes y latentes» de Teoría y estructura sociales (1949), empobinar contra una variante del enfoque funcional que considera ahistórico, estáticu, xeneralista y carente de sentíu pa la investigación y la contrastación empírica. D'esa crítica surde tamién la so tesis de les teoríes d'algame entemediu como una forma de remediar la distancia ente, d'un llau, la gran teoría especulativa y, d'otru, l'empirismu ateórico ramplón. A última hora, coles sos crítiques a los sos maestros de Harvard o a otros clásicos como Émile Durkheim, Alfred Reginald Radcliffe-Brown o Bronisław Malinowski, Merton ejemplifica el so dictum d'honrar a los clásicos non por repetición, sinón pol discutiniu, cambéu y, n'ocasiones, refugu de les sos idees y afayos. Pero esti acusáu sentíu críticu nun-y fixo perder la elegancia nes sos formes, nin el respetu que sentía escontra los sos maestros. Sorokin espresar con gracia na dedicatoria d'un llibru que dicía: «pal mio malditu enemigu (sic) y más queríu amigu —Robert— de Pitirim»
A la Universidá de Columbia llegó cuando'l departamentu topábase estremáu ente Robert Staughton Lynd y Robert Morrison MacIver. Merton ocupó una de los dos places de profesor ayudante que se convocaron; la otra foi para Paul F. Lazarsfeld, con quien aína empezó a entablar un granible llabor investigador. De los sos trabayos comunes surdió'l llibru de Merton Mass Persuasion (1946), basáu nes investigaciones sobre les emisiones de radiu pa mercar bonos del exércitu; y nel futuru siguieron trabayando nel senu del Bureau of Applied Social Research que dirixía'l sociólogu austriacu de forma tal qu'esti lo nomó direutor asociáu del mesmu dende 1942 a 1971. En 1957 foi escoyíu presidente de l'American Sociological Association y permaneció enseñando na Universidá de Columbia hasta 1979. Morrió en 2003 a los 93 años, en Nueva York.[13][14][15][16][17][18][19]
En Columbia Merton tamién foi maestru de sociólogos tan destacaos como Daniel Bell, Lewis Coser, Franco Ferrarotti, Philip Selznick, Peter Blau, Rose Coser, Seymour Martin Lipset, Alvin Gouldner, Arthur Stinchcombe y Juan Linz, ente otros.
Toma como oxetu d'estudiu les rellaciones d'interdependencia sociocultural, les estructures, los procesos y les conductes sociales. Ta empobinada al conxuntu de la sociedá o empobinaes al ámbitu de problemes y oxetos de la convivencia sociocultural. Esiste una gran bayura de teoríes sociolóxiques, lo que fai difícil atopar una que pueda ser válida como “regla xeneral”. A la vista de la gran dificultá que corada l'intentu de topar una teoría sociolóxica xeneral, R. K. Merton encamentó la conveniencia d'ellaborar, primero de too, teoríes d'algame entemediu. Sorokin y el so primu Lazarsfeld fueron una importante influencia pa Merton, induciéndolo a los estudios d'esti tipu de teoríes.
Teoría funcional y estructuralista (1985) Ye unu de los padres de la escuela estructural funcionalista. Pa Merton, la sociedá ye un sistema que ta constituyíu por una estructura que permanez nel tiempu, siendo un sistema un conxuntu d'elementos interdependientes, n'equilibriu y que tienen la posibilidá de camudar. Por esti motivu, a la teoría denominó-ylo sistémica. Eso foi tomáu de la teoría parsoniana.
Los elementos qu'integren el sistema son subsistemas interdependientes, que cumplen funciones sociales necesaries pal funcionamientu, regularidá y estabilidá de tol sistema. La unidá funcional ten de ser entendida nel conxuntu de la realidá y tien de considerase como un elementu central la especificación de les unidaes funcionales y tomar en cuenta qu'esisten disfunciones dientro de la sociedá y la cultura y estes tamién formen parte de la supuesta unidá funcional, una y bones les disfunciones son en ciertes formes un tipu de función.
Merton considera a la estructura como un sistema de rellaciones relativamente estables ente les partes d'un conxuntu, y la estabilidá deriva de la permanencia de los actos sociales más allá de les persones.
Les funciones manifiestes son les consecuencies oxetives queríes y reparaes polos miembros d'una sociedá o sistema social. Y como toa función, contribúin a la integración de les mesmes y presenten consecuencies oxetives pa la sociedá (o cualesquier de los sos partes), reconocibles y deseyaes poles persones o grupos implicaos. Son aquelles funciones o efeutos que se producen na sociedá y que son en primer llugar positives, en segundu llugar dichos fines son explicitados polos editores de les normes, y en tercer llugar reconocíos dichos fines polos editores de les normes (reconozse que la norma ye útil para dichu fin)
Les funciones latentes son aquelles consecuencies oxetives que contribúin a l'adaptación social, pero que nun son reparaes nin queríes polos miembros d'una sociedá; contribúin a l'adaptación social o a otros oxetivos pero, simultáneamente, nun son deseyaes o reconocíes pola sociedá o'l grupu. Un gran exemplu de función latente ye'l procesu de socialización lleváu a cabu nel colexu. Amás de los conceutos básicos qu'enseñen (función manifiesta), l'alumnu apriende a portase.(cambéu de conducta observable)
La socioloxía de la ciencia foi un campu nel que Merton taba bien comenenciudu y caltúvose apasionáu a lo llargo de la so carrera. Merton taba interesáu nes interaiciones y la importancia ente les estructures social y cultural y la ciencia. Foi pioneru na investigación histórica na so tesis doctoral sobre'l papel de les instituciones militares nel estímulu de la investigación científica mientres la era de la Revolución Científica. Merton llevó a cabu una estensa investigación, esplicando dalgunes de les causes relixoses de la Revolución científica y les normes mertonianas de la ciencia. Este ye un conxuntu d'ideales qu'indiquen los oxetivos y métodos de la ciencia, ya inclúin:
Robert Merton señaló numberosos fenómenos novedosos como'l d'obliteración por incorporación, situación que se da cuando un descubrimientu científicu ye tan importante que'l nome del científicu ye escaecíu. O la situación producida cuando se dan descubrimientos científicos simultáneos, ensin qu'unos científicos conocieren el trabayu d'otros.
Merton y los sos colegues pasaron enforma tiempu estudiando "cómo'l sistema social de la ciencia funciona acordies con, y dacuando tamién en contradicción con, el ethos de la ciencia".[21] Esti nuevu enfoque na organización social de la ciencia llevó a Merton a estudiar el sistema de pagos, les disputes ente los científicos, y la forma en que los científicos famosos de cutiu reciben un creitu desproporcionáu poles sos contribuciones, ente que los científicos menos conocíos reciben menor creitu polos sos méritos. Merton llamó a esti fenómenu'l "efeuto Mateo".[22]
Una indagación bien interesada ya interesante, qu'amuesa la viveza y erudición del autor, foi rastrexar dende la Edá Media hasta los tiempos de Newton la famosa frase "A costazos de xigantes",[23] que llate nel Alderique de los antiguos y los modernos, que foi bien importante pa la introducción y defensa del pensamientu científicu modernu.[24]