Sahul | |
---|---|
Situación | |
Tipu | continente sumergido (es) |
Datos | |
Sahul, tamién llamáu continente australianu, ye una rexón xeográfica asitiada nel continente Oceanía, conformada por Australia, Tasmania, Nueva Guinea y diverses islles axacentes como les islles Aru y les islles Raja Ampat. A pesar de qu'Australia ta dixebrada de Papúa Nueva Guinea pol estrechu de Torres y de Tasmania pol de Bass, los trés mases de tierra son les partes remanecíes de la mesma plataforma continental y tán bien rellacionaes dende los puntos de vista biolóxicu, xeolóxicu y antropolóxicu.
Les islles de Nueva Zelanda nun son consideraes parte de Sahul, pero sí parte d'Australasia pa otros propósitos venceyaos cola bioxeografía.
La hestoria del términu remontar al sieglu XVII en que figuraba en mapes holandeses como Sahull o Sahoel, pa referise a los bancos de sable ente Australia y Timor. La plataforma continental foi establecida en 1845 col nome de Gran Bancu Australianu por G.W. Earl[1] quien notó qu'había canguros tantu n'Australia como en Nueva Guinea y les islles Aru. En 1919 rescatóse'l términu Sahul pol xeólogu holandés Molengraaff.[2]
Na historia xeolóxica de la Tierra, denominar continente Sahul a la continuidá terrestre Australia-Tasmania-Nueva Guinea, yá que taben xuníos peles tierres remanecíes mientres el Pleistocenu.[3] (ver secuencia d'imáxenes [1] Archiváu 2017-07-26 en Wayback Machine) Antes de 1970 llamóse-y Australasia,[2] nos 70 Gran Australia y finalmente en 1975 estendióse'l nome Sahul tantu pa la plataforma como pal antiguu continente.[4]
El llamáu continente australianu equival xeográficamente a Sahul. Nun esiste anguaño uniformidá de criterios pa definir el númberu y la naturaleza de los continentes de la Tierra, polo que n'otres cultures o llingües como l'inglés, en llugar d'Oceanía prefier l'usu de continente australianu o a cencielles Australia[5][6] xenerándose ambigüedá ente Australia el país y el continente col mesmu nome. Sicasí l'usu d'Oceanía como continente,[7][8] ye un conceutu más ampliu y tradicional que s'usa en gran parte del mundu, como ye'l casu d'América y el sur d'Europa.
Otros términos pa referise a esta rexón usaos por biólogos y arqueólogos son Meganesia,[9] Australínea[10] y Australia-Nueva Guinea.[11] En toos estos casos la definición y llendes varien según diversos criterios pudiendo ser equivalente a Sahul o incluyir amás partes d'Oceanía como Nueva Zelanda o Polinesia. Otru términu ye Oceanía Cercana, usáu dacuando nel ámbitu llingüísticu y otros ámbitos, que define la parte oeste de Melanesia[12] y dacuando inclúi a Australia.
Ocupa una área total d'unos 8 560 000 km². La Mancomunidá d'Australia ocupa la mayor parte del área; aquella y les islles axacentes tán coneutaes por una plataforma continental poco fonda (50 m) que cubre unos 2 500 000 km².[13][14] Les islles del este del archipiélagu malayu a partir de la llinia de Wallace, incluyendo la isla de Timor, nun formen parte de Sahul sinón que pertenecen a una rexón gonciu ente Oceanía y Asia llamada Wallacea.
La plataforma continental de Sahul ta sofitada principalmente na placa Indoaustraliana. D'antiguo, tuvo xuníu a L'Antártida y formó parte del supercontinente meridional de Gondwana hasta que la placa empezó a dixebrase dirixiéndose escontra'l norte. Mientres la mayor parte del tiempu posterior a esta separación, Australia, Nueva Guinea y Tasmania permanecieron xuníes por pontes continentales dexaos al descubiertu pol baxu nivel del mar, dexando asina'l pasu de los animales y de los primeros homes. Estes pontes correspuenden, na parte norte del continente, al actual mar de Arafura, al mar de Timor, al golfu de Carpentaria y al estrechu de Torres, que dixebren Australia de les islles de la Wallacea y de la isla de Nueva Guinea, y nel sur al estrechu de Bass que dixebra Australia de Tasmania. Los últimos diez mil años, al xubir el nivel de los mares éstos avanzaron al traviés de les tierres baxes aisllando l'antiguu continente nuna greba masa de tierra de poca altitú (Australia) y dos islles montascoses (Nueva Guinea y Tasmania).
En tol área desenvolvióse una flora y fauna úniques. Los monotremes y marsupiales tamién esistieron n'otros continentes, pero namái n'Australia y en Nueva Guinea convertir n'especies dominantes. La diversidá aviaria tamién floriósobremanera l'orde de los paseriformes, que espardióse per tol mundu y entiende más de la metá de les especies d'aves vivientes. Dellos animales como los macrópodos, los monotremes y los casuarios son endémiques de la rexón de Sahul.
A mediaos del sieglu XX, l'antropólogu Carleton S. Coon sostuvo qu'hai una rellación ente los aboríxenes d'Australia, Nueva Guinea y Tasmania. Nos postreros 20 años demostróse qu'a nivel xenéticu, esiste una antigua rellación ente los aboríxenes australianos y los papúes, que vien de la dómina de les primeres migraciones humanes nel Pleistocenu. Hai más de 40 xacimientos alcontraos nel continente Sahul dataos por radiocarbono ente los 40.000 y 30.000 años, momentu a partir del que se cunta con abondoses manifestaciones d'arte y ornamentación personal.[15]