Santa María del Berrocal
 Santa María del Berrocal | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Castiella y Lleón | ||
| Provincia |  provincia d'Ávila | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de Santa María del Berrocal (es)  | Javier Blazquez Reviriego | ||
| Nome oficial | Santa María del Berrocal (es)[1] | ||
| Códigu postal |
05510 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 40°30′34″N 5°24′23″W / 40.509444444444°N 5.4063888888889°O | ||
  Santa María del Berrocal Santa María del Berrocal (España)  | |||
| Superficie | 28.34 km² | ||
| Altitú | 1052 m | ||
| Llenda con | El Mirón, Malpartida de Corneja, San Bartolomé de Corneja, Hoyorredondo, Villar de Corneja, Navamorales y Gallegos de Solmirón | ||
| Demografía | |||
| Población |
374 hab. (2023) - 208 homes (2019) - 184 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe | 0.24% de provincia d'Ávila | ||
| Densidá | 13,2 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
| santamariadelberrocal.es | |||
 | |||
Santa María del Berrocal ye un conceyu d'España, al Oeste de la provincia d'Ávila, comunidá autónoma de Castiella y Llión. Pertenez al partíu xudicial de Piedrahíta.
Tien dos pedaníes (na zona, anexos), llamaes Navahermosa de Corneja y Valdemolinos, asitiaes dambes a escasos dos quilómetros del conceyu.
Atópase enclavada na contorna Valle del Corneja, bañada pol ríu del mesmu nome, afluente del Tormes que traviesa tamién esti conceyu. Atopar a menos de 70 quilómetros de la capital abulense, atestando cola provincia de Salamanca. Tien una superficie de 28,30 km² y una altitú de 1052 m.
Demografía
[editar | editar la fonte]Según los datos más recién llograos de la Diputación Provincial d'Ávila, la población nel añu 2008 ye de 486 habitantes, (233 homes y 253 muyeres).Y en l'añu 2009, 493 habitantes (242 homes y 251 muyeres)
| 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 712 | 581 | 546 | 521 | 486 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: [necesita referencies]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pañeros
[editar | editar la fonte]
Sábese que yá nel sieglu XVIII Berrocal cuntaba con una incipiente artesanía testil pos el Catastru d'Ensenada recueye los datos de la esistencia de diecisiete Cardador de llana cardador y ventiún texedores de paños y llenzos, mercancía que los mesmos operarios vendíen nos pueblos de Piedrahita y Barco de Ávila faciendo los percorríos en mules o nes sos carretes. Tamién Sebastián Miñano da fe a principios del sieglu XIX de la esistencia d'una fábrica de paños bastos que se vendíen en tola contorna.[2] La producción foi n'aumentu y a mediaos del sieglu XIX esistíen yá ocho telares, una máquina pa frisado y cincuenta tornos que filaben la llana.[3]
Entráu'l sieglu XX aumentó l'actividá testil cola consiguiente crecedera de productividá y foi entós cuando los pañeros fixeron ellos mesmos arrieros y llanzáronse a los mercaos non solo de la redoma sinón d'otres contornes de Castiella. Esta actividá de venta dio llugar a un aumentu de la producción en talleres familiares y a mediaos del sieglu XX yá s'instalaren siete fábriques de paños y gamuces.[3]
Los arrieros comerciantes de Berrocal cargaben al llombu de les sos mules fardos d'hasta 200 kg de teles qu'esponíen a la vecería según el sistema llamáu «a tabla», esto ye, sobre la mesma caballería. Reconocíase aína a estos homes pola so vistimienta que consistía nun guardapolvo gris. Non solo yeren conocíos poles rexones castellanes sinón por otres munches frecuentaes del territoriu español. Cuando nun diben a los mercaos faíen la venta de forma particular poles cases que los sos habitantes yá se fixeron veceres. Pa esti serviciu acarretaben sobre los sos costazos unes cuantes teles que sirvíen de mostrariu.[3]
Dempués de la mula llegó hacia 1930 el carru valencianu que taba diseñáu con toldu; el carru foi una meyora que dexó tresportar más cantidá de paños d'una vegada y faer viaxes más llargos. Les téuniques de locomoción fueron camudando hacia 1960 y llegó el progresu cola furgoneta DKW y los camiones Avia con más capacidá inda. L'actividá testil foi de tal calibre que llegó a haber nel pueblu hasta 100 vehículos pal repartu de mercancía. Pola mesma razón hubo necesidá de construyir grandes naves p'almacenar teles.[3]
La vida de los pañeros foi camudando y munchos d'ellos al espolletar económicamente allugar en ciudaes importantes y poblaciones más grandes, naquellos llugares qu'antaño visitaren como arrieros.[3]
La cultura popular remembró a estos pañeros en coples qu'entá caltiénense: Plantía:Lsv
En Santa María del Berrocal alzóse un monumentu en reconocencia a los arrieros pañeros.
Gastronomía
[editar | editar la fonte]Bien variada, daes les carauterístiques del clima y l'estilu de vida de los paisanos, tradicionalmente escoyíense alimentos ricos en caloríes, aprovechando, amás, la escelente materia primo, ente la que destaca la carne.
- Pataques revolconas
- Peces escabechados
- Turrillos
- Torrijas
- Rosca
Monumentos
[editar | editar la fonte]- La ilesia de La nuesa Señora de l'Asunción.
- La ermita del Sepulcru.
- El santu cristu del sepulcru.
- Los Llavaderos
- El pilón
- Potru de ferrar
- Rutes de senderísmo
Fiestes
[editar | editar la fonte]- 1 de mayu: n'honor al Santu Cristu del Sepulcru, patrocinada pola cofradería de mayordomos y los quintos.
- 10 de xunetu: n'honor a San Cristóbal, patrón de los conductores y pañeros.
- 18-19 de setiembre: Feria Berrocaza
- Primer domingu d'ochobre: n'honor a la Virxe del Rosario.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Diccionariu xeográficu-estadísticu d'España y Portugal, de Sebastián Miñano
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Palombar del Río, 2010, p. 181.
Bibliografía
[editar | editar la fonte]- Palombar del Río, Javier (2010). Arrieros y carreteros pelos vieyos caminos de Castiella y Llión. Laguna de Duero: La horaca. ISBN 978-84-614-3379-7.
- Madoz, Pascual, «Santa María del Berrocal», Santa María del Berrocal, Valladolid: Ámbitu, edición facsímil, ISBN 84-86047-34-X
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Santa María del Berrocal.
Datos: Q1628256- Multimedia: Santa María del Berrocal