Sol Invictus
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Sol Invictus ("sol invictu") o en forma completa, Deus Sol Invictus ("l'invencible Dios Sol" en llatín) foi un títulu relixosu aplicáu siquier a tres divinidad distintes mientres l'Imperiu romanu: El Gabal, Mitra y Sol.
Xulianu l'Apóstata declararía a Helios como la única divinidá, y les otres divinidaes quedaríen como simples espresiones d'esti únicu dios. Mientres el tiempu d'esti emperador la relixón del sol convertir na relixón oficial dientro del imperiu.
Desenvolvimientu
[editar | editar la fonte]Estremar de los primeros cultos del Sol Indiges "el sol nacíu" o "el sol invocáu"; alderícase entá la etimoloxía y el significáu de la pallabra "indiges". El títulu Deus Sol Invictus formar a partir d'analoxíes col títulu imperial "titulature plus felix invictus" (llatín "aballador afortunáu, inconquistado").
El Festival de la Nacencia del Sol Inconquistado (Dies Natalis Solis Invicti) celebrábase cuando la lluz del día aumentaba dempués del solsticiu d'iviernu, n'alusión al "renacencia" del sol. Esti Festival corría dende'l 22 al 25 d'avientu.
Navidá
[editar | editar la fonte] | Importante: Esta páxina ye sospechosa de nun respetar la neutralidá nel puntu de vista. Esti avisu nun ha quitase hasta que s'esclarie na páxina d'alderique la supuesta falta de neutralidá. |
Navidá provién de la pallabra llatina nativitas (natividá) que significa nacencia y refierse particularmente a la nacencia de Cristu que se celebra cada 25 d'avientu; sicasí, niundes de la Biblia méntase la fecha exacta de la nacencia de Jesús.
La fiesta de Navidá foi reconocida 300 años dempués de la so muerte, cuando l'emperador Constantín dexó'l cristianismu nel Imperiu romanu, dempués de ser escorríu pol Imperiu dende tiempos de Nerón, porque la fecha atopara popularidá ente los romanos cristianos al tratase de la fecha del "renacencia" del Dios Sol; dende esa dómina les celebraciones del imperiu empezar a reemplazar poles celebraciones cristianes.
Esiste discrepancia ente si esistieron o non "celebraciones" de la nacencia de Jesús antes d'esa fecha. La fecha de la nacencia de Jesús calcular los primeros cristianos basándose nuna tradición xudía qu'afitaba, pa los profetes, la so fecha de fallecimientu y de la so concepción nel mesmu día; como creíen que Jesús morriera un 25 de marzu, calcularon nueve meses dempués y afitaron el 25 d'avientu como la so nacencia. Por eso, los cristianos ortodoxos en Rusia y Europa Oriental celebren la Navidá'l 7 de xineru nel calendariu gregorianu pos, según el so calendariu, el calendariu xulianu, el 25 de marzu cai nel 7 d'abril del calendariu gregorianu.
La fiesta cristiana de la Navidá paez ser treslladada hacia l'añu 330, en tiempos de Constantín (306-337), al 25 d'avientu. Con ello queríase significar a Cristu como'l verdaderu Sol invictus. Ye importante reparar que, a partir del añu 315, empiecen a apaecer nes monedes los primeros símbolos cristianos. Probablemente sía por estes feches cuando tien llugar el cambéu de la fiesta de Navidá al 25 d'avientu. El supuestu mensaxe de la célebre visión de Constantín foi nel sentíu de la prevalencia de Cristu sobre'l Sol: Cristu ye'l verdaderu sol invictu. Solo faltaba treslladar la fecha de la nacencia de Jesús al 25 d'avientu, día en que se festexaba la nacencia del Sol invictus.
L'emperador Constantín I (306-337) fuera un siguidor de les tradiciones paganes (al dios Sol). La so conversión al cristianismu deber a una visión que tuvo cuando vio una cruz frente al sol y diba col so exércitu y escuchó una voz que-y dixo «con esti signu vas vencer» (llatín: in hoc signu vinces, 'con esti signu vas vencer' ). Esto foi motivu pa llevar el símbolu d'una cruz nel so estandarte y ganar la batalla de la Ponte Milvio.
Fiestes de Brumalia y Saturnalia
[editar | editar la fonte]La fiesta de Brumales yera una fiesta pagana dedicada al sol, llevada a cabu pocu dempués del solsticiu d'iviernu, polo xeneral el 25 d'avientu. La fiesta de Saturnalia empezaba'l 17 d'avientu y duraba 7 díes, n'honor al dios de la grana y del vinu, Saturnu. Tales fiestes teníen carauterístiques bien similares a la que güei conocemos como Navidá. A la fin de la Saturnalia, el 25 d'avientu, celebrábase la nacencia del Sol —Natalis Solis Invictis (nacencia del sol invencible)— personificáu nel dios Mitra. Anque'l cultu a Mitra tenía oríxenes perses (el dios Mithra), convertir na relixón dominante en Roma, especialmente ente los soldaos.[1]
La fiesta de Navidá empezó a celebrase como una fiesta cristiana a partir de la dómina de Constantín, y nel añu 336 apaeció per primer vegada tal fiesta nel calendariu romanu; gradualmente foi entrando nes tradiciones oficiales de la Ilesia cristiana, hasta que nel sieglu V, queda ordenada oficialmente, clisando del tou a la fiesta del Sol invictus.
Historia
[editar | editar la fonte]Heliogábalo
[editar | editar la fonte]El títulu de Sol Invictu ganó popularidá per primer vegada sol Emperador romanu Heliogábalo qu'impunxo'l cultu d'El Gabal, Dios Sol de la so ciudá nativa d'Emesa (Siria). A la muerte del Emperador nel 222, el nuevu cultu cayó en desusu anque los emperadores posteriores siguieron acuñando moneda cola corona solar radiante mientres cerca d'un sieglu.
Aureliano
[editar | editar la fonte]Aureliano fortaleció la posición del dios del Sol, Sol (Invictus), como la principal divinidá del panteón romanu. La so intención yera dar a tolos pueblos del Imperiu, civiles o soldaos, occidentales o orientales, un solu dios en quien ellos podríen creer ensin traicionar a los sos propios dioses. El centru del cultu foi un nuevu templu, construyíu en 271 en Campus Agrippae en Roma, con grandes decoraciones que fueron financiaes col botín llográu del Imperiu de Palmira. Aureliano nun escorrió a otres relixones. Sicasí, mientres el so curtiu reináu, paecía siguir el principiu de «un dios, un Imperiu», idea que más tarde adoptó dafechu l'emperador Teodosio. En delles monedes, apaez col títulu deus et dominus natus («dios y señor nato»), títulu que más tarde sería adoptáu tamién por Diocleciano. Lactancio argumenta que Aureliano prohibiría adorar a tolos demás dioses si tuviera tiempu abondu pa faelo.
Constantín
[editar | editar la fonte]Los emperadores anteriores a Constantín grabaron al Sol Invictus nes sos monedes oficiales, cola lleenda SOLI INVICTU COMITI, pa d'esta miente invocar al sol invictu como compañeru del emperador. Les estatuínes de Sol Invictus, cargaes por portaestandartes, apaecen en tres lugar nos relieves del Arcu de Constantín. La moneda oficial de Constantín siguió llevando la lleenda relativa al Sol Invictus hasta 323.
Constantín decretó'l 7 de marzu de 321 que'l dies Solis (esto ye, el domingu) sería'l día romanu del descansu Códiz Justinianeo 3.12.2:
Imperator Constantinus.Omnes iudices urbanaeque plebes et artium officia cunctarum venerabili die solis quiescant. ruri tamen positi agrorum culturae llibere licenterque inserviant, quoniam frequenter evenit, ut non alío aptius die frumenta sulcis aut vineae scrobibus commendentur, ne occasione momenti pereat commoditas caelesti provisione concessa. Nel venerable día del sol va dexar a los maxistraos y al pueblu de les ciudaes folgar y van cerrase tolos talleres. Nel campu les persones amestaes a l'agricultura van poder voluntaria y llexítimamente siguir los sos llabores, pos con frecuencia asocede qu'a otru día nun ye'l fayadizu pa semar o llantar viñes, pos se tarrez que por dexar pasar el momentu aparente pa tales operaciones va perdese'l favor del cielu.Códiz Justinianeo 3.12.2
La relixón del Sol Invictus siguió siendo parte de la relixón estatal hasta que'l paganismu foi abolíu oficialmente por decretu del emperador Teodosio I el 27 de febreru de 380.[2]
Teodosio
[editar | editar la fonte]La fiesta del Sol Invictus, acabar por aciu el célebre edictu de Tesalónica de Teodosio I el 27 de febreru de 380, nel cual l'emperador estableció que la única relixón del estáu yera'l cristianismu niceno, prohibiendo de facto toles otres.
El 3 de payares de 383 el día de descansu, el dies solis, va ser renombráu como dies dominicus:
Idem aaa. ad Principium praefectum praetorio. Solis die, quem dominicum rite dixere maiores, omnium omnino litium et negotiorum quiescat intentio; debitum publicum privatumque nullus efflagitet; ne aput ipsos quidem arbitros vel y iudiciis flagitatos vel sponte delectos ulla sit agnitio iurgiorum. Et non manera notabilis, verum etiam sacrilegus iudicetur, qui a sanctae religionis instinctu rituve deflexerit. Proposita III non. nov. Aquileiae Honorio n. p. et Evodio conss.Códiz Teodosiano 11.7.13
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ «Jesús, el neñu que nun nació'l 25 d'avientu / Navidad y Saturnalia». Consultáu'l 11 de xineru de 2017.
- ↑ ☀ SOL INVICTUS ☀ Afaya L'Orixe PAGANU DE LA NAVIDÁ Feliz Navidá 2017!, 30 d'avientu de 2016, https://www.youtube.com/watch?v=-uBcU1-zE0A, consultáu'l 11 de xineru de 2017
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Sol Invictus.
- Encyclopedia Britannica Online: Sol (inglés)
- Probus and Sol, includes images of coins (inglés)
- Roman-Emperors: Aurelian (inglés)
- Gibbon's Torne and Fall: Triumph of Aurelian (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). (inglés)
- Gibbon's references for Aurelian's Temple of Sol Invictus (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). (inglés)
- Clement A. Miles, Christmas in Ritual and Tradition, Christian and Pagan (1912): December 25 and the Natalis Invicti (inglés)
- Catholic Encyclopedia: Christmas (inglés)
- Ancient sources (inglés)
Datos: Q214494- Multimedia: Sol Invictus