Tripura
| Tripura | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  India |
| ISO 3166-2 | IN-TR |
| Tipu d'entidá | estáu de la India |
| Capital |
Agartala (es)  |
| Chief Minister of Tripura (en) |
Manik Saha (es) |
| Nome llocal |
ত্রিপুরা (bn) Tripura (en) |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 23°50′N 91°17′E / 23.84°N 91.28°E |
.svg) | |
| Superficie | 10486 km² |
| Llenda con |
Assam, Mizorán, Sylhet (es) y Chittagong (es) |
| Demografía | |
| Población | 3 673 917 hab. (2011) |
| Densidá | 350,36 hab/km² |
| Más información | |
| Estaya horaria | UTC+05:30 |
| Fundación | 1972 |
| tripura.gov.in | |
 | |
Tripura (/ˈtrɪpuːrɑː/ en bengalí ত্রিপুরা, tr. Tripura) ye unu de los ventinueve estaos que, xunto colos siete territorios de la Unión, formen la República de la India. La so capital ye Agartala. Ta allugáu al este del país, llindando al nordeste con Assam y Mizorán y en toles demás direiciones con Bangladex. Con 3 673 917 habitantes en 2011 ye l'octavu estáu menos pobláu —per delantre de Megalaya, Manipur, Nagaland, Goa, Arunachal Pradesh, Mizorán y Sikkim, el menos pobláu— y con 10 486 km², el terceru menos estensu, per delantre de Sikkim y Goa, el menos estensu.
Historia
[editar | editar la fonte]Según la crónica real de Tripura, 184 reis gobernaron el país. El penúltimu rei foi Bir Bikram que morrió'l 17 de mayu de 1947 asocediéndo-y el so fíu menor d'edá Kirit Bikram Kishore de 15 años. Como resultáu de la partición de la India, miles de bengalíes non musulmanes mover escontra Tripura nesta dómina.
Mientres los años cuarenta surdieron en Tripura movimientos que s'oponíen a l'autocracia real. Primeramente constituyóse un movimienton contra l'analfabetismu, Jana Siksha Samiti (‘asamblea pola educación del pueblu'), que foi reprimíu pol estáu. Los progresistes pasaron a la clandestinidá y formaron el Mukti Parishad (Conseyu de Lliberación) y una milicia, el Shanti Sena (Exércitu de Paz), qu'utilizó la llucha armada contra'l réxime. Mukti Parishad aspiraba a establecer una sociedá democrática y reformes sociales nes comunidaes tribales. Nes zones sol control del Mukti Parishad establecióse un gobiernu popular y se ilegalizaron los trabayos forzaos, los matrimonios obligatorios ente neños, l'abusu d'alcohol, la opresión de la muyer, etc.
Incapaz d'enfrentase a la guerrilla, la rexente Maharani Kanchanprabha robló la Tripura Merger Agreement qu'incorporaba Tripura formalmente a la República d'India (9 de setiembre de 1949); l'anexón rematóse'l 15 d'ochobre de 1949.
La resistencia armada siguió hasta 1951. Mukti Parishad aliárase al Partíu Comunista de la India (CPI) y n'anguaño había dellos cambeos importantes de la estratexa de los comunistes. La llucha armada foi substituida pola llucha llegal y eleutoral. Nes primeres eleiciones parllamentaries na India independiente, los comunistes ganaron los dos escaños de Tripura. Los escoyíos Dasarath Deb y Biren Dutta fueron dambos líderes de Mukti Parishad. Mientres la campaña eleutoral Deb inda taba na clandestidad, buscáu pola policía como un líder terrorista. Deb tuvo que viaxar a Delhi amarutáu, pero cuando llegó al parllamentu, el primer ministru Nehru perdonó-y.
Mientres los trés primeres décades dempués de la independencia, la vida política en Tripura foi apoderada pol Congresu Nacional Indiu. El Congresu sofitar na mayoría bengalí, ente que los comunistes, acomuñaos al Mukti Parishad, teníen el so sofitu sobremanera nes comunidaes tribales.
En 1967 formóse un partíu de les tribus, Tripura Upajati Juba Samiti (TUJS, Asociación Xuvenil Tribu de Tripura), por una seición d'estudiantes de tribus paries. Nos primeros años foi un pequeñu partíu ensin nengún ésitu eleutoral.
En xineru de 1972, Tripura convertir n'estáu y en 1976 foi aprobada la llei de restauración de les tierres alienadas, previendo la devolución a los tripuríes de tierres ocupaes illegalmente polos emigrantes dende 1969.
En 1977 el Frente d'Esquierdes ganó les eleiciones. Los comunistes yá teníen sofitu d'una seición importante de los bengalíes. Consciente de que'l Congresu, identificáu como'l representante del xovinismu bengalí, nun podría confrontar los comunistes ente les poblaciones tribales, los líderes congresistes empecipiaron una cooperación con TUJS.
En 1979 el grupu Tripuri Sena, esto ye Exércitu de Tripura, dixebrar del TUJS y empecipió la llucha armada. Dende 1985 la insurrección foi encabezada pol grupu llamáu Tripura National Volunteer (TNV) creáu col sofitu del Frente Nacional Mizo y declaráu fora de la llei'l 22 de xineru de 1987. Los Voluntarios Nacionales de Tripura (TNV) proclamaron la República Independiente de Tripura en xunetu de 1987 pero en 1988 robló un alcuerdu col gobiernu d'India.
El 11 de xunetu de 1989 foi fundáu'l Tripura Tribal Democratic Force (TTDF) qu'unos meses dempués empecipió la llucha armada. L'All-Tripura Tribal Force (ATTF) yera otra fuercia combatiente y contra ella desenvolvióse una ofensiva del exércitu indiu empecipiada'l 28 d'ochobre de 1991. Decretóse'l estáu de baturiciu nel país y establecióse el toque de queda.
El 11 de marzu de 1993, Tripura foi puesta so alministración presidencial direuta. El partíu de la oposición, el Partíu Comunista de la India (marxista), volvió al poder el 6 d'abril de 1993. El líder comunista Dasrarath Deb, d'orixe tribal, convertir en nuevu ministru xefe siendo'l primera tribal que llegaba al cargu.
El 25 de xunetu de 1995 rindióse la Tripura Tribal Democratic Force (TTDF) dirixida por Subodh Debbarma, pero otru grupu, la Tripura Resurrection Army (TRA) sustituyólu.
El 9 de xunetu de 1997 el Tripura Hill People's Party, que se formara de la coalición d'esquierdes nel gobiernu, dixebrar de la coalición y xunióse al Tripura Tribal National Council (TTNC), grupu separáu de TUJS. El nuevu partíu xuníu llamóse Indigenous People's Front of Tripura (IPFT), y llogró'l sofitu del grupu TNV, anque depués retirar.
El TUJS aliar al Bharatiya Janata pa gobernar l'estáu, pero mientres el primeru defendía l'establecimientu d'una zona autónoma tribal dientro de Tripura y la retirada de les tropes indies, el segundu oponíase. La metá de los pueblos tribales fueron quemaos poles fuercies del gobiernu que protexíen a los emigrantes bengalíes del so mesmu orixe y trenta mil tribales quedaron ensin llar, tou col tácito consentimientu del ministru xefe del estáu Manik Sarkar, que nun tomó nenguna midida punitiva y más bien dio pagos a los participantes na represión.
El 5 de mayu del 2000 el Indigenous People's Front of Tripura llogró mayoría absoluta nes eleiciones de les árees autónomes tribales del Estáu, dempués d'una intensa campaña de terror per parte de NLFT. Tolos partíos, menos el Frente d'Izquierda y IPFT, arrenunciaron a les sos candidatures por cuenta de les amenaces de NLFT.
Dellos cuadros y simpatizantes del Frente d'Izquierda fueron amenaciaos, secuestraos o asesinaos per parte de NLFT. El 11 de xunu del 2000 el TNV fundir al IPFT y a la Tripura Tribal Students Federation (primero dependiente del TUJS pero últimamente del IPFT).
El NLFT primió al TUJS pa xunise al IPFT pero'l TUJS prefirió'l so status de «partíu gonciu» (aliáu a dalgún de los grandes partíos) anque finalmente en 2002 una facción aceptó la fusión y el partíu unificáu pasó a llamase Indigenous Nationalist Party of Tripura (INPT).
Bandera y escudu
[editar | editar la fonte]-
Bandera nacional de Tripura -
Bandera del majarash de Tripura -
Bandera del Gobiernu Provisional de Tripura y del Tripura Peoples Democratic Front -
Escudu de Tripura
La bandera nacional de Tripura yera colorada y mariella hasta l'anexón a la India. L'estandarte del majarash incluyía l'escudu dientro d'un círculu blancu.
La bandera del TPDF y del so gobiernu provisional de Tripura ye verde col escudu nacional colloráu nel centru.
Referencies
[editar | editar la fonte]Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Tripura.
