Villagonzalo

Villagonzalo
Alministración
País España
AutonomíaBandera de Estremadura Estremadura
Provincia provincia de Badayoz
Partíu xudicial Mérida
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Villagonzalo (es) Traducir José Luis Marín Barrero
Nome oficial Villagonzalo (es)[1]
Códigu postal 06473
Xeografía
Coordenaes 38°51′47″N 6°11′49″W / 38.863055555556°N 6.1969444444444°O / 38.863055555556; -6.1969444444444
Villagonzalo alcuéntrase n'España
Villagonzalo
Villagonzalo
Villagonzalo (España)
Superficie 41 km²
Altitú 237 m
Llenda con Alange, Valverde de Mérida, Guareña, Oliva de Mérida, La Zarza, Mérida y Torremejía
Demografía
Población 1212 hab. (2023)
- 601 homes (2019)
- 633 muyeres (2019)
Porcentaxe 0.18% de provincia de Badayoz
Densidá 29,56 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
villagonzalo.es
Cambiar los datos en Wikidata

Villagonzalo ye un conceyu español, perteneciente a la provincia de Badayoz (comunidá autónoma d'Estremadura). Asítiase próximu a la vera esquierda del Guadiana, nel ámbitu d'influencia de Guareña. Atopar a 22 km de Mérida, la capital estremeña. Pertenez a la contorna de Tierra de Mérida - Vegues Baxes y al Partíu xudicial de Mérida.

Historia

[editar | editar la fonte]
Conceyu.

La so fundación como aldega dependiente de la Encomienda de Alange, atribuyir nel sieglu XIV al Maestre santiaguista Gonzalo Mexía, de quien deriva'l so apellativu.

En 1588 independizar d'esti dominiu por aciu el pagu de 7.000 ducaos a Felipe II, quedando como Villa exenta ensin sujección, por tanto, al Partíu de Mérida.[2]

En 1594[3] formaba parte de la provincia Lleón de la Orde de Santiago y cuntaba con 143 vecinos pecheros.

A la cayida del Antiguu Réxime la llocalidá constituyir en conceyu constitucional na rexón d'Estremadura. Dende 1834 quedó integráu nel Partíu xudicial de Mérida.[4] Nel censu de 1842 cuntaba con 306 llares y 1120 vecinos.[5]

Na actualidá constitúi un centru de naturaleza rural nel que se caltién pocu alteriada la so fisonomía tradicional.

Tradiciones

[editar | editar la fonte]

Les tradiciones antigües menten la esistencia na llocalidá d'una campana cola peculiaridá prodixosa de que'l so tañimientu aselaba les nubes y garantizaba partos felices.

Como en tou la zona ye costume llocal la "matanza", ente los meses de payares y avientu; sacrifícase un gochu o más col fin d'almacenar los productos resultantes de la ellaboración de la carne. Suelse dicir que del gochu aprovéchase tou.

Gastronomía

[editar | editar la fonte]

Na gastronomía de Villagonzalo destaquen platos como:

  • Caldereta de Corderu.
  • Carnes de corderu rustíes y guisaes.
  • Gazpachu.
  • Dulces artesanales.

Amás, pola so cercanía al ríu Guadiana, ye frecuente la preparación de dellos platos de pexes, barbos principalmente, que de normal se preparar rustíos o tostaos.

Demografía

[editar | editar la fonte]
Plaza mayor.

Nun abonden los datos relativos a la población de Villagonzalo, que ye práuticamente inesistente hasta finales del sieglu XV. Ye a partir de 1494 la fecha dende la que se cunten con más datos, pudiéndose ellaborar una tabla de la población ente 1494 y 1529, llograda a partir de los Llibros de Visita de cada Conceyu de Xurisdicción, fundamentalmnte, lo mesmo que de los nuevos preseos de rexistru de la población tendentes a una sistematización de les formes de rexistru de la población, impulsada pola Corona.

Añu 1494 1498 1501 1503 1508 1511 1515 1529
Vecinos 70 70 199 200 80 62 62 137

La perda de población que se repara ente 1504 y 1508 obedez a la epidemia de peste que por eses feches afaró Europa. Escontra 1515 vuelve repitise un biltu de peste, qu'entá amenorga más la población.

A partir de 1529, superaes la peste y les males colleches, restablezse la población, qu'en 1571 ye de 136 vecinos pecheros (escluyíos cures, eclesiásticos, fidalgos, nobles y caballeros). En 1594 el númberu d'estos vecionos ye yá de 143.[6]

Mientres la primer metá del sieglu XX, la población de Villagonzalo, presentó altibaxos hasta llegar al añu 1960 qu'algama'l so mayor númberu d'habitantes[4]. A partir d'esa fecha la emigración afectó al nucleu de forma importante llegando a perder una importante parte de los sos miembros. A partir de 1980 la población estabilizóse, algamando na actualidá una población de derechu de 1.352 habitantes.

Patrimoniu históricu

[editar | editar la fonte]
Ilesia parroquial de La Purísima Concepción.

Ilesia parroquial católica de La Purísima Concepción, na Archidiócesis de Mérida-Badayoz.[7]

Estatua del Galápagu, asitiada na plaza d'España.

Les Piñuelas, asitiada cerca del ríu Guadiana.

La Ermita de San Isidro.

Fiestes

[editar | editar la fonte]
  • San Isidro: el 15 de mayu.
  • Feries y fiestes: en redol al 16 d'abril.
  • Fiesta del Emigrante: el 15 d'agostu.
  • Fiestes del Cristu: el 14 de setiembre.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. ↑ Andando per España, Villagonzalo [1]
  3. ↑ Llibru de los Millones: Censu de población de les provincies y partíos de la Corona de Castiella nel sieglu XVI
  4. ↑ Cervantes Virtual [2]
  5. ↑ Conceyu Códigu INE -06-151. [3]
  6. ↑ Apuntes históricos de Villagonzalo. Francisco Sánchez García. Ed. del autor. Badayoz 2006. Páxs. 72-73.
  7. ↑ Archidiócesis de Mérida-Badayoz - Llistáu de Parroquies«Copia archivada». Archiváu dende l'orixinal, el 15 de marzu de 2012. Consultáu'l 7 d'avientu de 2010.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]