Ípsilon Ceti

Ficha d'oxetu celesteÍpsilon Ceti
estrella con movimiento propio alto (es) Traducir[1] y near-IR source (en) Traducir[1]
Datos d'observación
Ascensión reuta (α) 30,001285296692 °[2]
Declinación (δ) −21,077831669503 °[2]
Distancia a la Tierra 97,3463 pc
Magnitú aparente (V) 4,02 (banda V)
Magnitú absoluta −0,77
Constelación Cetus
Velocidá radial 18 km/s[4]
Parallax 10,2726 mas[2]
Gravedá superficial 158 cm/s²[5]
Tipu espectral M0III[6]
Otros nomes
Cambiar los datos en Wikidata

Coordenaes: Sky map 2h 0m 0.308s, -21° 4 40.194

Ípsilon Ceti o Upsilon Ceti (υ Cet / 59 Ceti) ye una estrella de magnitú aparente +4,01 asitiada na constelación de Cetus. Ente les estrelles que tienen asignada lletra griega de Bayer, Ípsilon Ceti ye la que se topa más al sur,[7] siendo'l so declinación menor (-21º). Ente los antiguos árabes, esta estrella —al pie de Deneb Algenubi (η Ceti), θ Ceti, τ Ceti y Baten Kaitos (ζ Ceti)— formaba Al Naʽāmāt (ألنعامة), «les avestruces fema».[8]

Ípsilon Ceti foi clasificada primeramente como xigante colorada de tipu espectral M0III[9] pero güei ye considerada una xigante de tipu K7III.[10] Tien una temperatura efectivo entendida ente 3900 y 4200 K, cifra que condiciona'l valor de la so lluminosidá por cuenta de la contribución de la radiación infrarroxo al total de la enerxía emitida. Considerando una temperatura de 3900 K, la so lluminosidá sería 525 vegaes superior a la lluminosidá solar y el so radiu 50 vegaes más grande que'l del Sol.[7] Esti tamañu concuerda col llográu a partir de la midida del so diámetru angular, 5,03 ± 0,50 milisegundos d'arcu.[11] Xira sobre sigo mesma con una velocidá de rotación proyeutada de 7,5 km/s,[12] lo qu'implica que'l so periodu de rotación pue ser d'hasta 333 díes.

Tanto la masa como la etapa evolutiva na que s'atopa Ípsilon Ceti son difíciles de precisar. La so masa más probable ye de 1,7 mases solares, cifra suxeta a un eleváu grau d'error. Tocantes a la etapa evolutiva na que se topa, Ípsilon Ceti posiblemente tea aumentando en rellumu con un nucleu inerte d'heliu, anque tamién puede empezar la fusión del so heliu en carbonu o tener un nucleu inerte d'esti últimu elementu. Nel primer casu, la so edá ye de 1900 millones d'años y concluyiría la fusión del so hidróxenu internu hai 100 millones d'años. Ípsilon Ceti alcuéntrase a 293 años lluz de distancia del Sistema Solar.[7]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 Afirmao en: SIMBAD.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Afirmao en: Gaia EDR3. Stated in source according to: SIMBAD. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 3 avientu 2020.
  3. Afirmao en: Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system. Stated in source according to: SIMBAD. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2002.
  4. «Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system» (n'inglés). Astronomy Letters (11):  páxs. 759–771. payares 2006. doi:10.1134/S1063773706110065. 
  5. Saskia Hekker (17 setiembre 2007). «Precise radial velocities of giant stars. III. Spectroscopic stellar parameters» (n'inglés). Astronomy and Astrophysics (3):  páxs. 1003–1009. doi:10.1051/0004-6361:20078233. 
  6. «The Perkins catalog of revised MK types for the cooler stars» (n'inglés). The Astrophysical Journal Supplement Series:  páxs. 245–266. ochobre 1989. doi:10.1086/191373. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Upsilon Ceti (Stars, Jim Kaler)
  8. Allen, Richard Hinckley (1889). «Cetus», Courier Dover Publications: Star Names — Their Lore and Meaning (n'inglés), páx. 563. ISBN 0-486-21079-0. Consultáu'l 5 de payares de 2011.
  9. Upsilon Ceti Archiváu 2016-03-03 en Wayback Machine (The Bright Star Catalogue)
  10. Upsilon Ceti (SIMBAD)
  11. Richichi, A.; Percheron, I. (2005). «First results from the ESO VLTI calibrators program». Astronomy and Astrophysics 434 (3). páxs. 1201-1209. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2005A%26A...434.1201R&db_key=AST&nosetcookie=1. 
  12. Hekker, S.; Meléndez, J. (2007). «Precise radial velocities of giant stars. III. Spectroscopic stellar parameters». Astronomy and Astrophysics 475 (3). páxs. 1003-1009. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2007A%26A...475.1003H&db_key=AST&nosetcookie=1. 

Coordenaes: Sky map 2h 0m 0.308s, -21° 4 40.194