![]() Haghpat tucpastaxe koe arestaxo tigir Haghpat tucpastaxe ( armenavon Հաղպատավանք ), tir armenafe tucpastaxe tigise koe Haghpat wida ke Lori winka valentrone Xayastana. Haghpat tucpastaxe isu Sanahin wetce arayaf debak ke tamavafa gadakiewega ke UNESCO bak 1996 belcon zo bendeyed. IzvaTucpastaxe wali X-eafa is XIII-eafa decemda zo kolnayar. Zabdura gazon gu Abas Bagratuni moe tigixo ke Haghpat widama ke IV-eafa decemda zo conyukayar. Dum Sanahin tucpastaxe koe Tumanian utca tigir. Surp Nshan nelkafa uja dirgayanon gan Khosravanush gazikya zo kolnayar, i gan kurenik ke Ashot segayesik ta ravaldara va abrotciuca is tutrigara va Smbat nazbeikye Gurgen. [1] Gan Smbat II is Gurgen I moni 989 stekeon kle zo tenukeyer. Lana seyta ke uja va bat toloy sersik giskis va aksolt kaatoer. Sanahin vikafe tucpastaxe milugale zo kolnayar. [2] ![]() Smbat is Gurgen gis va aksolt ke tucpastaxe Kaiki titfira ke Bagratuni prostelay koe Ani bak 1064, tucpastaxo titaytcuyur, kali Zakarian rekola. Banugale tucpastaxe mantapon zo tuvarayar ; bata vegedura tiyir milsarefa gu tela va Sanahin isu Kayan ralma rojutusa gu islamevafa dilfura. Moi vangira va Ani gan Mongol ervoliik bak 1236, tucpastaxo zo torsayad. Konakviele dire malvegeduyuso, gan milk ke Timur Leng gire zo cidayad. Kaikion, tuke slasi dili, tucpastaxo dimbliyid ise va gruadaf avakap ke Armena wali 1759 is 1795 tadleyed. Haghpat tucpastaxe tiyir tavexo is vayaxo lize jontik nubasuteks zo doykayad. Va Sayat-Nova tucpastaf ezlopik tulon vedgobeyer. Tucpastaxe bak sovietafe sare zo toltukiewayar voxen tucpastikeem zo aloyayar. PimtaraSurp Nshan ujaLogijafa uja ke belca, Surp Nshan, gan Smbat gazik zo tenukeyer. Tir ordafa tula ke armenafa vegeduropa ke X-eafa decemda ; istef sfelt vas balemoy granaf swalot ke krilafa rebava dayker. Divefa rebava tid dem bargentimafa yaxa. Lana lenopa koe vrepta va Pantokrator Kristos kaatoer. Khutulukhaga firviyis armenaf sersik koe molispa ( dilafo remefo tamaxo gamdaso va telo dalafo ) zo kaatoeyer. Smbat nazbeikye ke zabdusik isu Gurgen do Khosravanush tid keve seyta ke taltefu ragu. Vaxe tanoya ok toloya dimemparama skuyuna bak XI-eafa ik XII-eafa decemda, uja va xantafa adala al vider. Ara kolnaAra kolna moe debak dere tigid. Surp Grigor vimavakirafa ujama evlon gu 1005 tir. Toloya krilafa amuda gu xantafa uja zo loplekuyud : bata gijafa titi XIII-eafa decemda zo vegeduyur voxen bana pinafa yoltkirafa gu Hamazasp xe bak 1257. Bak 1245 barvegemaf biot zo kolnayar. Ar loplekuks don Surp Astvatsatsin amuda is sutexo is estuxopo dive tucpastaxe bak XIII-eafa decemda zo skuyud. [3] Tucpastaxo vas wafaf xatckar atcom ( gamdaraporxa ) ke XI-eafa is XIII-eafa decemda dere ruldar, don tel lokotgrupaf tir Amenaprkich xatckar kolnayan bak 1273. [3] Laptera remi izvaTucpastaxe konakviele zo kidayar. Moni 1130 ruftacek va pakava ke Haghpat tucpastaxe vilayar aze arti oxam alubsanda zo dimempayar. Gan ervokiraf milk jontikviele dere zo dilfuyur aze bak 1988 va warzaf ruftacek levgayar. Soe kipi ke belca wan tir spafi is meroataleyeni. [4][3] Ewava va tucpastaxe![]() Wirayaf wiks va tucpastaxe
Dere rupec |
![]() Vema ke Haghpat tucpastaxe isu Sanahin ![]() Zovdom va Haghpat tucpastaxo |