10G-PON

10G-PON
Tipi	texnologiya
Yayımlanma tarixi	2010
Sonuncu versiya	3.0 (iyun 2012-ci il)
Status	qüvvədədir
Lisenziya	ödənişsiz
Sayt	itu.int/rec/T-REC-G.987

10G-PON (həmçinin XG-PON və ya G.987 kimi tanınır) — 2010-cu ildə məlumat bağlantıları üçün buraxılmış kompüter şəbəkəsi standartı. Mövcud qaranlıq lif üzərində 10 Gbit/s-yə qədər paylaşılan internetə çıxış sürətini çatdırmaq qabiliyyətinə malikdir. Bu ITU-T-nin GPON və ya giqabit qabiliyyətli PON-dan sonrakı nəsil standartıdır. Fiber-optik FTTx kimi tanınan şəbəkədə bir çox abunəçi tərəfindən paylaşılır ki, telekommunikasiya avadanlığının əksəriyyətini mərkəzləşdirir, tez-tez binaları telefon mübadiləsi ilə birləşdirən mis telefon xətlərini əvəz edir. Passiv optik şəbəkə (PON) arxitekturası giriş şəbəkələrində, bəzən də "Fibre-to-the-desk" üçün böyük optik lokal şəbəkələrdə performans tələblərini ödəmək üçün sərfəli üsula çevrilmişdir.^[1]

Passiv optik şəbəkələr hər bir mərkəzi ötürücünü bir çox abunəçiyə birləşdirən splitterlərlə "Fibre-to-the-home" və ya "Fibre-to-the-premises" son mil üçün istifadə olunur. 10 Gbit/s paylaşılan tutum eyni PON-a qoşulmuş bütün istifadəçilər üçün aşağı axın sürəti yayımıdır və 2.5 Gbit/s yuxarı axın sürəti verilənlər çərçivələrinin bir-birinə müdaxiləsinin qarşısını almaq üçün multipleksləşdirmə üsullarından istifadə edir. İstifadəçilərin optik siqnalları tikinti məftillərində istifadə olunan siqnallara çevirən şəbəkə cihazı var. Bunlara məsələn, Ethernet və simli analoq adi köhnə telefon xidməti aiddir. XGS-PON 10 Gbit/s-yə qədər yuxarı və aşağı axın (simmetrik) sürətləri təmin edə bilən əlaqəli texnologiyadır. Bu ilk dəfə G.9807.1 olaraq 2016-cı ildə təsdiq edilmişdir.^[2][3]

Genişzolaqlı xidmət təminatçıları

Yaşayış yeri

• İtaliya — TIM^[4]
• Finlandiya — Smart Infra ^[5]
• Niderland — DELTA^[6]
• Niderland — KPN^[7]
• Yaponiya — So-net^[8]
• Malayziya — Time^[9]
• Honkonq — PCCW-HKT^[10]
• Sinqapur — SingTel,^[11] M1^[12]
• İsveçrə — Swisscom, Salt Fiber,^[13] Sunrise, Quickline
• Polşa — Inea ^[14]
• Yeni Zelandiya — Chorus^[15]
• Serbiya — Orion Telekom^[16]
• Slovakiya — Antik Telecom^[17]
• İspaniya — Digi Spain ^[18]
• Rumıniya — Digi Romania ^[19]
• Şri-Lanka — SLT
• {{ {{{1}}}

| alias = Böyük Britaniya | flag alias = Flag of the United Kingdom.svg | flag alias-1707 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-1658 = Flag of the Commonwealth (1658-1660).svg | flag alias-1651 = Flag of The Commonwealth.svg | flag alias-1649 = Flag of the Commonwealth (1649-1651).svg | flag alias-1606 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-HDQ = Naval Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ticarət = Civil Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-HHQ = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-diplomatik = Government Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ordu = Flag of the British Army.svg | variant = | altlink = | miqyas = }} — toob, G.Network, Community Fibre

• Xorvatiya — Telemach
• ABŞ — AT&T^[20]
• ABŞ — Cox Communications
• ABŞ — Frontier Communications^[21]
• ABŞ — Sonic^[22]
• ABŞ — Glo Fiber^[23]
• ABŞ — Summit Broadband
• ABŞ — Ziply Fiber^[24]
• Kanada — Bell^[25]
• Kanada — Rogers
• İrlandiya — SIRO^[26]

Kommersiya

• İspaniya — Orange Spain^[27][28]
• Sinqapur — M1^[29]
• Fransa — Sfr
• Monako — Monaco Telecom
• Fransa — Netalis (France)^[30]
• Yeni Zelandiya — Chorus^[15]
• Serbiya — Orion Telekom^[16]
• Slovakiya — Antik Telecom^[17]
• Xorvatiya — Telemach
• Filippin — Converge ICT^[31]
• {{ {{{1}}}

| alias = Böyük Britaniya | flag alias = Flag of the United Kingdom.svg | flag alias-1707 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-1658 = Flag of the Commonwealth (1658-1660).svg | flag alias-1651 = Flag of The Commonwealth.svg | flag alias-1649 = Flag of the Commonwealth (1649-1651).svg | flag alias-1606 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-HDQ = Naval Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ticarət = Civil Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-HHQ = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-diplomatik = Government Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ordu = Flag of the British Army.svg | variant = | altlink = | miqyas = }} — Zzoomm^[32]

Həmçinin bax

• Fiber-optik kommunikasiya
• Fiber to the x
• Bulud texnologiyaları
• GPON
• Broadband
• Fiber-optik kommunikasiya
• FTTx
• Hibrid fiber koaksial
• Passiv optik şəbəkə
• Triple play
• Bulud texnologiyaları
• Biznes davamlılığının planlaşdırılması
• Dalğa uzunluğuna bölünən multipleksasiya
• NG-PON2

İstinadlar

1. ITU. "ITU brings new clarity to 5G transport". ITU News (english). 2018-12-22. 2021-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-05.
2. "XG-PON or XGS-PON: don't make a costly spelling mistake". www.nokia.com. 2022-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
3. "Arxivlənmiş surət". 2023-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
4. "TIM porta a casa tua il primato della velocità: la Fibra fino a 10 giga". tim.it (italyan). 2022-10-10. 2023-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
5. "Smart Infra provides now speeds of 10 Gbps". 2022-08-18. 2022-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
6. "DELTA komt met 8 Gig via glasvezel, 1 Gig wordt nieuwe standaard". delta.nl (holland). 2021-08-05. 2021-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-12.
7. "KPN switches to ultra-fast XGS-PON technology". overons.kpn (ingilis). 2021-09-01. 2022-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-21.
8. "「NURO 光」に個人向け10Gbpsサービス登場、月額9800円、「XG-PON」採用". INTERNET Watch. June 1, 2015. September 7, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 7, 2023.
9. "Time offers 2Gbps fibre for RM379/month, first to commercially deploy 10G PON in Malaysia". SoyaCincau. 25 March 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 March 2023.
10. "華為x香港電訊 全球首商用10Gbps寬頻". May 8, 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 11, 2018.
11. "Singtel, SuperInternet launch 10Gbps plans for home users". The Straits Times. February 3, 2016. September 7, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 7, 2023.
12. "M1 Fibre Broadband 10Gbps". www.m1.com.sg. 2016-05-07 tarixində arxivləşdirilib.
13. "Fiber Box". Salt. 2020-10-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
14. "Inea wprowadza internet o prędkości 10 Gb/s za 399 zł miesięcznie". www.wirtualnemedia.pl. 2022-08-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
15. "Chorus' Hyperfibre set to redefine 'fast' for broadband in New Zealand | Corporate Website". company.chorus.co.nz. 2019-12-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-19.
16. "Internet GIGANT stiže iz Orion telekoma | PC Press" (ingilis). 2020-07-29. 2021-12-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-31.
17. "Antik spúšťa 10 Gbps pevný internet: Poznáme cenu a dostupnosť | TOUCHIT". touchit.sk (slovak). 2021-05-25. 2021-05-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-25.
18. "Llega PRO-DIGI: la fibra más rápida del país va por libre". digi.es (ispan). 2021-09-08. 2021-09-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-08.
19. "DIGI lanseaza internetul de 10 Gbps - Fiberlink 10 G, cel mai rapid internet din Romania". digi.ro (rumın). 2021-09-30. 2021-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-30.
20. "Multi-gig PON 101: Q&A with AT&T". 2021-08-27. 2022-02-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-05.
21. "Frontier Says it Has Deployed XGS-PON Fiber Broadband to 100K Homes". 2021-09-23. 2022-02-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-14.
22. "Sonic Deploys Combined GPON and XGS-PON Platform in Oakland - Telecompetitor". www.telecompetitor.com. 2022-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-30.
23. "Glo Fiber Launches 5 Gig Fiber Internet Service". 2023-04-04. 2023-05-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
24. "Ziply Fiber starts next fiber upgrade wave, puts XGS-PON on roadmap". 2021-08-11. 2022-02-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-05.
25. "Bell set to deliver North America's fastest Internet speeds and Wi-Fi technology of any major provider". 2022-08-02. 2022-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-01.
26. Keaney, John. "Why 10 Gigabits, Why Now?". SIRO (ingilis). 2022-10-06. 2023-04-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-24.
27. "PRO-DIGI 10 Gb - LA FIBRA MÁS RÁPIDA DEL PAÍS, VA POR LIBRE". Digi Espana. 8 September 2021. 2021-09-08 tarixində arxivləşdirilib.
28. "Orange rolls out XG-PON". www.csimagazine.com. 2023-09-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
29. "M1 launches Singapore's first 2Gbps to 10Gbps GPON services". 2015-10-19 tarixində arxivləşdirilib.Press release
30. "French B2B operator Netalis to launch 10 Gbps fibre service in Besancon, more locations to follow". www.telecompaper.com. 2022-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
31. "Arxivlənmiş surət". 2023-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.
32. "Arxivlənmiş surət". 2023-03-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-07.

Xarici keçidlər

• FTTH Council Europe - FTTH Business Guide Archived 2011-10-09 at the Wayback Machine (Updated 24 Aug 2011)
• FTTH Council Europe - FTTH Handbook, Fourth Edition (Updated 24 Aug 2011)
• ITU-T GPON Summary
• Benjamin Reboul, FTTH Council APAC, “A Global Overview of FTTH”, FTTH Council APAC Annual Conference, May 25 2010 (Retrieved 08 Nov 2010)
• http://conference.vde.com/ecoc-2009/programs/documents/sp_stefandahlfort_ng%20access.pdf
• https://web.archive.org/web/20110708133401/http://www.chaffeefiberoptics.com/nwsltr/Municipal%20and%20Utlity%20Guidebook.pdf
• Technologies and applications of Passive Optical Networks (PON)- Yukio Nakano
• A Chip Off the Old Block: System Requirements, Challenges, and Standards for Next-Generation PON