1960 UEFA Millətlər Kuboku

1960 UEFA Millətlər Kuboku
46°59′49″ şm. e. 2°00′08″ ş. u.^HGYO
Yarış məlumatları
Ev sahibi	Fransa
Tarix	6-10 iyul 1960
Başlama tarixi	6 iyul 1960
Bitmə tarixi	10 iyul 1960
Stadion sayı	Park de Prens (Paris), Velodrom (Marsel) (Paris, Marsel ev sahibi şəhərdə)
Yekun nəticəsi
Çempion	SSRİ
İkinci	Yuqoslaviya
Üçüncü yer	Çexoslovakiya
Dördüncü yer	Fransa
Yarış statistikası
Oyun sayı	4
Qol sayı	17 (matç başına: 4.25)
Tamaşaçı sayı	78958 (matç başına: 19740)
Mükafat sahibləri
Bombardir(lər)	Valentin İvanov Viktor Ponedelnik Fransua Ett Milan Qaliç Drajan Yerkoviç (hər biri 2 qol)
1964 →
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Futbol üzrə 1-ci Avropa çempionatı (və ya Avropa Milllətlər Kuboku) — milli yığma komandalar arasında UEFA bayrağı altında hər dörd ildən bir keçirilən futbol üzrə Avropa çempionatlarının birincisi. Turnirin final mərhələsi dörd komandanın iştirakı ilə Fransada keçirilmişdir. Çempionatın qalibi Parisdəki Park de Prens stadionunda keçirilən final oyununda əlavə vaxtda Yuqoslaviya milli futbol komandasına 2:1 hesabı ilə qalib gəlmiş SSRİ milli futbol komandası olmuşdur. GoldStar, Panasonic və Toyota şirkətləri çempionata sponsorluq etmişlər.

Reqlament

Turnir olimpiya sisteminə uyğun şəkildə keçirilmişdir. Ümumilikdə çempionatda 17 komanda iştirak etmişdir. Bu tək rəqəm olduğuna görə turnirdə yeganə seçmə mərhələsi oyunu atılan püşklə Çexoslovakiya və İrlandiya milli futbol komandaları arasında baş tutmuşdur. Oyunun nəticəsinə görə Çexoslovakiya millisi 1/8 finala vəsiqə qazanmışdır. 1/8 və 1/4 final oyunlarında da komandalar iki oyun keçirmişlər: evdə və səfərdə. Yarımfinal oyunları və final Fransada baş tutmuşdur. Çünki turnirin banisi və ideya müəllifi Fransa Futbol Federasiyasının sədri Anri Delone idi. O vaxt ev sahibi komanda üçün avtomatik final mərhələsinə qatılmaq qaydası hələ mövcud deyildi.

Tarixi

13 komanda 1960-cı ildə keçirilən futbol üzrə ilk Avropa çempionatında iştirakdan imtina etmişdi. Bunların arasında İngiltərə, Belçika, AFR, İtaliya, Niderland, İsveç də vardı. Bu komandalar iştirakdan imtinanı futbolçularının klublarda həddən artıq çox yüklənmələri ilə əsaslandırmışlar. Qeyri-rəsmi səbəblər kimi isə çempionatın nüfuzunun aşağı olacağının ehtimal edilməsi və klublararası kubok yarışlarına rəqabət yarada biləcəyi göstərilirdi.^[1][2].

İspaniya milli futbol komandasının oyunçuları 1/4 final oyunu üçün SSRİ-yə gəlməkdən siyasi motivlərə görə imtina etdiklərinə görə komanda turnirdən uzaqlaşdırılmışdır. Beləliklə də dördlər finalına üç Şərqi Avropa komandası - SSRİ, Yuqoslaviya və Çexoslovakiya qatılmışdır. Dördüncü komanda çempionatın ev sahibi Fransa millisi olmuşdur.

Yarımfinalda SSRİ millisi çexoslovakiyalıları 3:0 hesabı ilə darmadağın etmiş, yuqoslaviyalılar isə gərgin keçən oyunda fransızlar üzərində 5:4 hesablı qələbə qazanmışlar. 3-cü yer uğrunda oyunda Çexoslovakiya yorulmuş Fransanı 2:0 hesabı ilə məğlub etmişdir.

Final oyununda Yuqoslaviya millisi hesabı açsa da, SSRİ yığma komandasının əfsanəvi gürcü hücumçusu Slava Metreveli 49-cu dəqiqədə hesabı bərabərləşdirmişdir. Oyunun əsas vaxtı 1:1 hesabı ilə başa çatmışdır. Əlavə vaxtda Viktor Ponedelnik vaxtın bitməsinə 7 dəqiqə qalmış qələbə topunu rəqib komandanın qapısından keçirmişdir.

İştirakçılar

•  SSRİ
•  Yuqoslaviya
•  Çexoslovakiya
•  Fransa

Şəhərlər və stadionlar

Marsel	Paris
Velodrom	Park de Prens
43°16′11″ şm. e. 5°23′45″ ş. u.^HGYO	48°50′29″ şm. e. 2°15′11″ ş. u.^HGYO
Tutumu: 40 000	Tutumu: 40 000
Marsel Paris 1960 UEFA Millətlər Kuboku, Fransa

Seçmə mərhələsi oyunları

Əsas məqalə: UEFA Avro 1960 (seçmə mərhələsi)

Rusiyanın poçt markası (2010)

Komandaların heyətləri

Əsas məqalə: UEFA Avro 1960 (heyətlər)

Final turniri

	Yarımfinallar				Final
	6 iyul
	Çexoslovakiya	0
	SSRİ	3
					10 iyul
					SSRİ	2
					Yuqoslaviya	1
					Üçüncü yer
	6 iyul			9 iyul
	Fransa	4		Çexoslovakiya	2
	Yuqoslaviya	5			Fransa	0

1/2 final

6 iyul 1960	Çexoslovakiya  0 : 3 (0 : 1)  SSRİ Qollar Val. İvanov  35', 58' Ponedelnik  64'	Velodrom, Marsel Tamaşaçı: 25184 Hakim: Çezare Yonni
Heyətlər: Çexoslovakiya: Şroyf, Şafranek, Popluqar, Novak, Bubernik, Masopust, Voyta, Bubnik, Kvaşnyak, Moravçik, Dolinski SSRİ: Yaşin, Çoxeli, Maslyonkin, Krutikov, Voynov, Netto (k), Metreveli, İvanov, Ponedelnik, Bubukin, Mesxi

---

6 iyul 1960	Fransa  4 : 5 (2 : 1)  Yuqoslaviya Vensan  12' Ett  43', 62' Visnyeski  53' Qollar Qaliç  11' Janetiç  55' Knez  75' Yerkoviç  78', 79'	Park de Prens, Paris Tamaşaçı: 26370 Hakim: Qaston Qranden
Heyətlər: Yuqoslaviya: Şoşkiç, Durkoviç, Yusufi, Janetiç, Zebets, Peruşiç, Knez, Yerkoviç, Qaliç, Şekularats, Kostiç Fransa: Lamia, Vendlinq, Erben, Rodzik, Marsel, Ferrye, Ett, Müller, Visnyeski, Stivenar, Vensan

3-cü yer uğrunda oyun

9 iyul 1960	Çexoslovakiya  2 : 0 (0 : 0)  Fransa Bubnik  58' Pavloviç  88' Qollar	Velodrom, Marsel Tamaşaçı: 9438 Hakim: Çezare Yonni
Heyətlər: Çexoslovakiya: Şroyf, şafranek, Popluqar, Nivak, Bubernik, Masopust, Pavloviç, Voyta, Molnar, Bubnik, Dolinski Fransa: Teyandye, Rodzik, Jonke, Şorda, Marsel, Syatka, Ett, Dui, Visnyeski, Stivenar, Vensan

Final

Əsas məqalə: UEFA Avro 1960 finalı

10 iyul 1960	SSRİ  2 : 1 (0 : 1)  Yuqoslaviya Metreveli  49' Ponedelnik  113' Qollar Qaliç  43'	Park de Prens, Paris Tamaşaçı: 17966 Hakim: Artur Edvard Ellis
Heyətlər: SSRİ: Yaşin, Çoxeli, Maslyonkin, Krutikov, Voynov, Netto (k), Metreveli, Val. İvanov, Ponedelnik, Bubukin, Mesxi Yuqoslaviya: Vidiniç, Durkoviç, Yusufi, Janetiç, Miladinoviç, Peruşiç, Şekularats, Yerkoviç, Qaliç, Matuş, Kostiç

Avropa çempionu 1960
SSRİ İlk titul

Bombardirlər

2 top

• Valentin İvanov
• Viktor Ponedelnik
• Fransua Ett
• Milan Qaliç
• Drajan Yerkoviç

Simvolik yığma komanda

• Q Lev Yaşin
• M Ladislav Novak
• M Vladimir Durkoviç
• Ym Yozef Masopust
• Ym Valentin İvanov
• Ym İqor Netto
• H Slava Metreveli
• H Viktor Ponedelnik
• H Milan Qaliç
• H Bora Kostiç
• H Draqoslav Şekularats

İstinadlar

1. "UEFA Avropa çempionatlarının tarixi. 1960. Fransa". 2021-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-22.
2. "1960 Avropa Çempionatı". 2012-08-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-06-21.

Xarici keçidlər

• RSSSF saytında çempionatın statistikası (ing.)
• UEFA Avropa çempionatlarının tarixi. 1960. Fransa (rus.)
• UEFA Avro 1960. Oyunlar, simvolik yığma komanda (rus.)
• Çempionların siyahısını SSRİ açır (rus.)
• Birinci UEFA Millətlər Kubokunun tarixi (rus.)

Həmçinin bax