Aleksandr Litvinenko

Aleksandr Litvinenko
(rus. Алекса́ндр Ва́льтерович Литвине́нко)
Doğum tarixi
Doğum yeri Voronej, Rusiya SFSR, SSRİ
Vəfat tarixi (44 yaşında)
Vəfat yeri London, Böyük Britaniya
Vəfat səbəbi "Polonium-210" elementi ilə zəhərlənib
Dəfn yeri
İxtisası Casus
Təhsili
  • Orconikidze Ali Hərbi Komandanlıq Məktəbi[d] (–1985)
Fəaliyyəti yazıçı, hərbi qulluqçu, casus
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Aleksandr Valteroviç Litvinenko (rus. Алекса́ндр Ва́льтерович Литвине́нко; 30 avqust 1962[1], Voronej[2] – 23 noyabr 2006[3][4][…], London[5]) — Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin keçmiş casusu.

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Litvinenko Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin polkovnik-leytenatı rütbəsi ilə istefaya çıxdıqdan sonra Putin hakimiyyətinin ən fəal tənqidçisinə çevrilmişdi.[6] 2000-ci ildə təqiblərdən qurtulmaq üçün Böyük Britaniyaya mühacitər edən keçmiş xüsusi xidmət orqanlarının zabiti "FTX Rusiyanı partladır" adlı kitabında 1990-cı illərin sonunda Rusiyanı bürüyən terror aktlarını məhz Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin törətdiyini bildirirdi. Onun fikrincə, məsuliyyəti çeçen mücahidlərinin üstünə atılan bu terror aktları Vladimir Putini hakimiyyətə gətirmək üçün planlaşdırılmışdı. 2006-cı il noyabrın 1-də Londonda görüş keçirdiyi dostu, Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının deputatı Aleksey Luqovoy tərəfindən zəhərlənmişdi.[7]

Həmin il noyabrın 23-də London xəstəxanalarından birində vəfat edib.[8] Onun ölümünə səbə olan "Polonium-210" elementi adətən nüvə yanacağının hazırlanmasında istifadə olunur və çox güclü şüalanma təsirinə malikdir. Ölümündən əvvəl İslamı qəbul etmişdir.[9]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Alexander Litvinenko // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #125006160 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
  3. ↑ Nuclear fallout: Alexander Litvinenko died in agony. Who killed him, and why? (brit. ing.). // The Independent Britain: 2006. ISSN 1741-9743
  4. ↑ Murder in Mayfair (ing.). // London Review of Books 2016. Vol. 38, Iss. 7. ISSN 0260-9592
  5. ↑ Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  6. ↑ "Alexander Litvinenko pictured arriving at Millenium hotel where he was given polonium". 2021-05-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-28.
  7. ↑ "Alexander Litvinenko inquiry: five more things we've learned". 2022-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-28.
  8. ↑ "Aleksandr Litvinenko-nun ölümü ilə bağlı ictimai dinləmə keçiriləcək". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-28.
  9. ↑ "Alexander Litvinenko 'did not inadvertently poison himself'". www.bbc.co.uk. www.bbc.co.uk. 2022-02-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 yanvar 2020.

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]