Ağ oduncaqlı evkalipt

Ağ oduncaqlı evkalipt
Ağ oduncaqlı evkalipt
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Malvids Dəstə: Mərsinçiçəklilər Fəsilə: Mərsinkimilər Yarımfəsilə: Myrtoideae Triba: Eucalypteae Cins: Evkalipt Növ: Ağ oduncaqlı evkalipt
Beynəlxalq elmi adı
	Eucalyptus leucoxylon F.Muell.;
ITIS	565613
NCBI	34318
EOL	301411

Ağ oduncaqlı evkalipt (lat. Eucalyptus leucoxylon) — bitkilər aləminin mərsinçiçəklilər dəstəsinin mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Təbii arealı cənubi və cənub-şərqi Avstraliyadır. Aralıq dənizi sahillərində də geniş yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 20-25 m, gövdə diаmеtri isə 25-40 sm оlur. Qabığı kobud, gövdənin aşağı sahəsində hamar, ağ rəngli, gövdənin yuxarı hissəsində isə qabığın üzəri ağ və ya mavi ləkələrlə örtülüdür. Cavan yarpaqlar qarşı-qarşıya olub, sayı müxtəlif miqdarda və ya cüt, əksər halda oturaq və ya qısa saplaqlı, formaca ürəkvari, dairəvi və ya geniş neştərvaridir. Uzunluğu 4-7 sm, eni 3-3,5 sm-ə çatıb, mavi çalarlıdır. Yetkin yarpaqları növbəli, neştərvari, 7-15 sm uzunluqda, 2-3,5 sm enində olmaqla, açıq yaşıl və ya bozumtuldur. Çiçəkləri adətən ağacın üst çətirlərində və yarpağın qoltuq hissələrində yerləşməklə salxıma toplanır. Çiçək çətiri qınlı, 3 çiçəkli olmaqla, silindrik formalı və qısa saplaqlı, uzunluğu 10-15 mm, diametri 7 mm, konus və ya dimdikvari formada olub, qapaqcıqlıdır. Meyvəsi saplaqlı, formalı yastılanmış yumurtaya bənzəyir və ya armudvari, uzunluğu 10-15 mm, diametri 9-11 mm olmaqla yanlardan basılmışdır. Gövdəsi аğ və kül rəngli olduğunа görə "ağ oduncaqlı" evkalipt adlanır.

Ekologiyası

Qaya və düzənliklərdə, gilli torpaqlarda bitir. Rütubətə tələbkar, işıqsevən bitkidir.

Azərbaycanda yayılması

1971-ci ildə Dendrologiya İnstitutunun təcrübə sahəsində introduksiyа olunmuşdur.

İstifadəsi

Parkların yaşıllaşdırılmasında, səhiyyədə isə tərkibində olan efir yağlarından geniş istifadə olunur.

Yarımnövləri

Eucalyptus leucoxylon subsp. bellarinensis Rule
Eucalyptus leucoxylon subsp. leucoxylon
Eucalyptus leucoxylon subsp. megalocarpa Boland
Eucalyptus leucoxylon subsp. petiolaris Boland
Eucalyptus leucoxylon subsp. pruinosa (Miq.) Boland
Eucalyptus leucoxylon subsp. stephaniae Rule