Blokçu (voleybol)

3 nömrəli xana blokçunun mövqeyidir

Blokçu (və ya blok qurucu) — voleybolda mövqe, voleybolçu ampluası. Çox vaxt mərkəz oyunçusu da adlanır. Buna səbəb bu mövqe sahiblərinin tez-tez mərkəzdən hücuma çəkilməsidir. Bu mövqenin sahibləri nə qədər hündürboy olsa bir o qədər xeyirdir.

Blokçu anpluasına sahib voleybolçunun əsas məqsədi adından məlum olduğu kimi blok qurmaqdır. Ancaq blok qurmaq yalnız blokçuya məxsus xüsusiyyət deyil. Liberodan başqa digər mövqelərin sahibləri də (toppaylayıcı, diaqonal, hücumçu) blok qura bilər və oyun zamanı əmələ gələn ikili, üçlü bloklar rəqibin zərbəsinin qarışısını almaq üçün ən gözəl variantlardandır.

İkili blok 4-cü zonadan hücumun qarşısını alır

Blok — voleybol toruna yaxın oyunçunun rəqib tərəfdən gələn topun tor üzərindən təmasla qarşısını almaq üçün tullanaraq edilən hərəkətdir. Voleybolda rəqibin servisinə blok qadağandır. Blok növləri aşağıdakılardır:

  1. Blok təşəbbüsü — topa toxunmadan edilən blok hərəkətidir.
  2. Tamamlanmış blok — blokçunun topa dəydiyi anda blok tamamlanmışdır.
  3. Kollektiv blok —yuxarıda bəhs edildiyi kimi iki və ya üç oyunçu tərəfindən edilən güclü blokdur.

İcazə verilən və verilməyən bloklar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təmasları tək bir hərəkət zamanı olması şərti ilə bir və ya bir neçə blokçu topa sıra ilə (tez və davamlı olaraq) təmas edə bilər. Blok zamanı blok quran əllərini (və ya qollarını) torun üzərindən rəqib tərəfə keçirə bilər. Ancaq bu müddətdə o, topa toxunmaq üçün rəqibin hücum etməsini mütləq gözləməlidir. Ayrıca blok təması komandaya bir vuruş olaraq əlavə edilmir. Belə ki, voleybolda hər komandanaya topu rəqib meydançaya göndərməsi üçün ən çoxu üç vuruşa icazə verilir və blok zamanı topa toxunma bu vuruşlardan sayılmır. Blokdan sonrakı ilk vuruş blok zamanı topa toxunan da daxil olmaqla komandanın hər hansı bir oyunçusu tərəfindən edilir.

Blok xətaları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aşağıdakı qaydalar çərçivəsində edilmiş bloklar xətalı bloklar sayılır:

  • Blokçu rəqibinin hücum vuruşundan əvvəl ya da eyni vaxtda rəqibinin boşluğundakı topa dəyərsə.
  • Arxa zona oyunçusu və ya libero bir bloku tamamlayar ya da tamamlanmış bloka qoşularsa.
  • Rəqibin servisinə blok qurularsa.
  • Top blok xaricinə göndərilərsə.
  • Antinaların çölündən rəqibin boşluğunda blok qurularsa.
  • Libero oyunçusu fərdi ya da kollektiv bloka təşəbbüsün edərsə.