Cabir ibn Əflah

Vikipediyada bu adlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Cabir.

Cabir ibn Əflah
ərəb. أبو محمد جابر بن أفلح الإشبيلي‎
Doğum adı	أبو محمد جابر بن أفلح
Doğum tarixi	təq. 1100[1]
Doğum yeri	Sevilya[1]
Vəfat tarixi	təq. 1160[1]
Vəfat yeri	güm. Sevilya
Elm sahəsi	riyaziyyat
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əbu Məhəmməd Cabir ibn Əflah əl-İşbili (ərəb. أبو محمد جابر بن أفلح‎) (təq. 1100^[1], Sevilya^[1] – təq. 1160^[1], güm. Sevilya) — ərəb riyaziyyatçısı və astronumu. Sevilyada yaşamışdır. Orta əsrlərdə Qərbi Avropada Geber Hispalensis adıyla məşhur idi.

Torkvetum, Cabbar ibn Əflah tərəfindən ixtira edilmişdir

"Almaqesta təkmilləşdirilməsi" və "Fiqurlar haqqında traktat" yazıb. Cabirin bu traktatları, Kremon Gerard tərəfindən latın dilinə tərcümə edilib və Qərbi Avropada triqonometriyanın inkişafına gözə çarpan təsiri göstərib. Cabir ilk dəfə düzbucaqlı sferik üçbucağın iki bucaq və onlar arasındakı katet nisbətini isbat etmişdir (Qebera qaydası):

${\displaystyle ~\cos \alpha =\cos a\sin \beta .}$

Cabir ibn Əflah torkvetumun (astronomik alət) ixtiraçısıdır.

İstinadlar

1. Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.

Ədəbiyyat

• Матвиевская Г. П., Розенфельд Б. А. Математики и астрономы мусульманского средневековья и их труды (VIII–XVII вв.). В 3 т. М.: Наука, 1983.
• Матвиевская Г. П. Очерки истории тригонометрии. Ташкент: Фан, 1990.