Cümə, ayın 13-ü

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Cümə, ayın 13-ü (dəqiqləşdirmə).

Cümə, ayın 13-ü (ing. Friday the 13th) — xüsusilə Qərb mədəniyyətlərində, bir çox insan tərəfindən uğursuz bir gün hesab olunur. Bu inanclar daha çox xurafatlara və tarixi miflərə əsaslanır. Bəzi insanlar bu günə ehtiyatla yanaşır və mühüm qərarlar verməkdən çəkinirlər.^[1]

13 rəqəminin uğursuzluğu

13 rəqəminin uğursuz hesab edilməsi qədimdən gələn bir inancdır. Məsələn:

• Qədim Skandinaviya mifologiyasında tanrılar üçün verilən ziyafətə 12 qonaq dəvət edilmişdi, amma 13-cü qonaq - xəyanətkar tanrı Loki gəlmişdi. Bu hadisə nəticəsində dünyaya xaos gətirən bir faciə baş vermişdi.
• Xristian ənənəsində İsa peyğəmbərin Sonuncu Şam Yeməyində 13 nəfər iştirak etmişdi, onlardan biri - Yəhuda İskariot xəyanət etmişdi.

Cümə gününün mənfi mənası

Cümə günü də bəzi mədəniyyətlərdə uğursuz sayılır. Bu inancın mənbələri arasında:

• Xristian ənənələrinə görə, İsa peyğəmbərin çarmıxa çəkilməsi Cümə günü baş verib.
• Bəzi qədim inanclarda Cümə məhsuldarlıq tanrılarına ibadət etmək üçün nəzərdə tutulan gün olub, amma xristianlıqla bu inanclar "uğursuz" kimi damğalanıb.

Elm və məntiqlə baxdıqda, Cümə, ayın 13-ü sadəcə adi bir təqvim tarixidir. Xurafatlar insanların inanc və mədəni təsəvvürlərinin bir hissəsidir, amma onların real təsiri yoxdur. Maraqlıdır ki, bəzi mədəniyyətlərdə, məsələn, Yaponiyada və ya Çin mədəniyyətində, 13 rəqəmi uğursuz sayılmır, hətta bəzi hallarda müsbət mənaya malikdir.

İstinadlar

1. "Months and years having Friday the 13th". Time and Date (timeanddate.com). 2011-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-13.