Devanaqari

Devanaqari
Dillər Hind-ari dilləri
Yaranma tarixi XI əsr
Unikod U+0900—U+097F
ISO 15924 Deva
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Devanaqari (sanskr. देवनागरी devanāgarīIAST, hind. [ˌdeːvˈnɑːɡriː] — hərfi mənası «ilahi yazı») — Nagari hind yazısının formalarından biri, Brahminin qədim hind yazısından qaynaqlanmışdır. VIII və XII əsrlər arasında formalaşmışdır. Sanskrit, hindi, marati, Sindhi, Bihari, Bhili, Marvari, Konkan, Bhojpuri, Nepal, Nevar dilində, bəzən də Kəşmiri və qaraçı (Romani) dillərində istifadə olunur. Devanaqari yazısının xarakterik bir xüsusiyyəti aşağıya “asılmış” hərflərin əlavə olunduğu yuxarı (əsas) üfüqi xəttdir. Soldan sağa yazılır.

ka /kə/ kha /kʰə/ ga /gə/ gha /gʱə/ ṅa /ŋə/
ca /cə/ cha /cʰə/ ja /ɟə/ jha /ɟʱə/ ña /ɲə/
ṭa /ʈə/ ṭha /ʈʰə/ ḍa /ɖə/ ḍha /ɖʱə/ ṇa /ɳə/
ta /t̪ə/ tha /t̪ʰə/ da /d̪ə/ dha /d̪ʱə/ na /nə/
pa /pə/ pha /pʰə/ ba /bə/ bha /bʱə/ ma /mə/
ya /jə/ ra /ɾə/ la /lə/ va /ʋə/
śa /ʃə/ ṣa /ʂə/ sa /sə/ ha /ɦə/

Hind dili üçün əlavə samitlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]
क़ ख़ ग़ ज़ य़ ड़ ढ़ फ़
qa /qə/ k͟ha /xə/ ġa /ɣə/ za /zə/ zha /ʒə/ ṛa /ɽə/ ṛha /ɽʱə/ fa /fə/
a /ə/ və yaxud /ä/ ka
ā /ä:/ का
ि i /i/ कि ki
ī /i:/ की
u /u/ कु ku
ū /u:/ कू
ṛ /ṛ/ कृ kṛ
ṝ /ṛ:/ कॄ kṝ
ḷ /ḷ/ कॢ kḷ
ḹ /ḷ:/ कॣ kḹ
e /e:/ के ke
ai /əi/ və yaxud /ai/ कै kai
o /o/ कॊ ko
ō /o:/ को
au /əu/ или /au/ कौ kau