Dryu Vaysman

Dryu Vaysman
Doğum tarixi 7 sentyabr 1959(1959-09-07)[2] (65 yaş)
Doğum yeri
Elm sahələri MRNT[1]
İş yerləri
Təhsili
Üzvlüyü
Mükafatları Princess of Asturias Award for Technical and Scientific Research
fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dryu Vaysman (ing. Drew Weissman; 7 sentyabr 1959[2], Leksinqton[d], Massaçusets) — RNT tədqiqatlarına verdiyi töhfələrlə tanınan amerikalı immunoloq, biokimyaçı və tibb alimidir. Katalin Kariko ilə birlikdə "COVID-19-a qarşı effektiv mRNT peyvəndlərinin işlənib hazırlanmasına imkan verən nükleozid bazası modifikasiyaları ilə bağlı kəşflərə" görə 2023-cü il Fiziologiya və Tibb üzrə Nobel Mükafatının qalibi.

Onun işi effektiv mRNT peyvəndlərinin, xüsusilə BioNTech/Pfizer və Moderna-nın COVID-19 peyvəndinin hazırlanmasına kömək etmişdir. Weissman Pensilvaniya Universitetinin Perelman Tibb Məktəbində tibb professorudur. O və tədqiqatçı yoldaşı Katalin Kariko Lasker-DeBakey Klinik Tibbi Tədqiqat Mükafatı (2021) daxil olmaqla, çoxsaylı mükafatlara layiq görülüblər.

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Leksinqtonda (Massaçusets) yəhudi-italyan ailəsində anadan olub. Atası Harold Weissman mühəndis və kosmik peyklər üçün optik güzgülər hazırlayan şirkətin qurucusu, anası Aidel Weissman (née Greco) diş gigiyenası idi. Beş yaşında Drew Weissman-a 1-ci tip şəkərli diabet diaqnozu qoyuldu və gündəlik insulin inyeksiyalarına, eləcə də tez-tez qan şəkəri testlərinə ehtiyac onun elmə və tibbə marağına səbəb oldu.

O, 1981-ci ildə Brandeis Universitetində bakalavr və magistr dərəcələrini alıb, burada biokimya və enzimologiya üzrə ixtisaslaşıb və Cerald Fasmanın laboratoriyasında çalışıb.

O, 1987-ci ildə doktorluq və fəlsəfə doktoru dərəcələrini aldığı Boston Universitetində immunologiya və mikrobiologiya üzrə magistratura işini tamamladı. Weissman daha sonra Beth Israel Deaconess Tibb Mərkəzində rezidentura kursunu bitirdikdən sonra Milli Sağlamlıq İnstitutunda (NIH) Milli Allergiya İnstitutunun hazırkı direktoru Anthony Fauci və yoluxucu xəstəliklər (İngiliscə: Milli Allergiya və Yoluxucu Xəstəliklər İnstitutu) yanında təqaüd aldı.


Mükafatlar və fəxri fərmanlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • 2020 — Rosenstiel Mükafatı
  • 2021 — Prince Mahidol Mükafatı[az]
  • 2021 — Dr. Biotibbi Tədqiqat üçün Paul Janssen Mükafatı[az]
  • 2021 — Asturiya Şahzadəsi Mükafatı
  • 2021 — BBVA Foundation Sərhədləri Bilik Mükafatı[18]
  • 2022 — Tibbi Sıçrayış Mükafatı
  • 2022 — Benjamin Franklin medalı
  • 2022 — Jesse Stevenson-Kovalenko medalı
  • 2022 — Klinik Tibbi Tədqiqat üçün Lasker-DeBakey Mükafatı
  • 2022 — Yaponiya Mükafatı
  • 2022 — Beynəlxalq Gairdner Mükafatı
  • 2022 — Robert Koch Mükafatı
  • 2022 — Warren Alpert Foundation Mükafatı[az]
  • 2023 — Jonathan E. Rhoads Medalı Tibbdə Görkəmli Nailiyyətə görə
  • 2023 — Fiziologiya və ya Tibb üzrə Nobel Mükafatı

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 https://www.theguardian.com/world/2021/sep/10/scientists-egos-key-barrier-to-progress-covid-vaccine-pioneer-katalin-kariko.
  2. ↑ 1 2 ABŞ Milli İxtiraçılar Şöhrət Zalı. 1973.
  3. ↑ 1 2 Montenegro A. ORCID Public Data File 2023. 2023. doi:10.23640/07243.24204912.V1
  4. ↑ 1 2 Montenegro A. ORCID Public Data File 2023. 2023. doi:10.23640/07243.24204912.V1
  5. ↑ 1 2 3 4 Krammer F., Palese P., National Academy of Sciences (U.S.) Profile of Katalin Karikó and Drew Weissman: 2023 Nobel laureates in Physiology or Medicine (ing.). // Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. / M. R. Berenbaum [Washington, etc.], USA: National Academy of Sciences [etc.], 2024. Vol. 121, Iss. 9. P. e2400423121. ISSN 0027-8424; 1091-6490 doi:10.1073/PNAS.2400423121 PMID:38381788