Epidendrumkimilər

Epidendrumkimilər
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Epidendrumkimilər (lat. Epidendroideae) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinə aid bitki yarımfəsiləsi.

Bu yarımfəsilə 576 cinsdə 15 000-dən çox növü əhatə edir, bu da səhləbkimilər fəsiləsinin difər bütün yarımfəsilələrindən daha böyükdür.

Xüsusiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Epidendrumkimilər yarımfəsiləsinin üzvləri, bir sıra ortaq xüsusiyyətlərə malikdir:

Epifit həyat tərzi: Əksər epidendroid səhləblər tropik epifitlərdir, yəni digər bitkilərin üzərində yaşayırlar. Bu, onların daha çox günəş işığına çıxış əldə etmələrinə və rəqabətdən qaçmalarına imkan verir.[2]

Psevdobulblar: Bir çox epidendroid səhləblər, su və qida maddələri saxlayan psevdobulb adlanan qalınlaşmış gövdələrə malikdir. Bu, onların quraqlıq dövrlərində sağ qalmasına kömək edir.[3]

Resupinat çiçəklər: Epidendroid səhləblərin çiçəkləri adətən resupinatdır, yəni çiçək sapı inkişaf zamanı 180 dərəcə dönərək dodaqcığı (labellum) aşağıya doğru yönəldir. Bu, tozlandırıcıların çiçəyə daha asan daxil olmasına imkan verir.[4]

Pollinia: Epidendroid səhləblərin polenləri, pollinia adlanan yapışqan kütlələr halında birləşir. Bu, polenlərin tozlandırıcılar tərəfindən daha asan daşınmasını təmin edir.

Velamen: Bir çox epifit epidendroid səhləblərin kökləri, velamen adlanan süngər kimi bir toxuma ilə örtülüdür. Velamen, havadan nəm və qida maddələri udmaq üçün istifadə olunur.

Epidendroideae alt fəsiləsi, 50-dən çox qəbiləni əhatə edir. Bu qəbilələrdən ən böyük və müxtəlif olanları arasında Epidendreae, Vandeae, Cymbidieae və Podochileae qəbilələri yer alır.

Epidendroideae, səhləbsevərlər və botaniklər üçün böyük maraq doğuran bir qrupdur. Bu alt fəsilənin üzvləri, gözəl və ekzotik çiçəkləri ilə tanınır və bir çox növü bağçılıqda və çiçəkçilikdə istifadə olunur. Epidendroideae, həmçinin tropik ekosistemlərdə mühüm rol oynayır, digər bitkilər üçün yaşayış mühiti təmin edir və tozlandırıcıları cəlb edir.

  1. Thorne R. F., Reveal J. L. An updated classification of the class Magnoliopsida (“Angiospermae”) (ing.). // The Botanical Review Springer Science+Business Media, 2007. Vol. 73, Iss. 2. P. 79. ISSN 0006-8101; 1874-9372 [67:AUCOTC2.0.CO;2 doi:10.1663/0006-8101(2007)73[67:AUCOTC]2.0.CO;2]
  2. Dressler, R.L. Phylogeny and Classification of the Orchid Family. Portland, Oregon: Dioscorides Press. 1993. ISBN 978-0-931146-24-4.
  3. Rasmussen, H.N. Terrestrial Orchids: From Seed to Mycotrophic Plant. Cambridge: Cambridge University Press. 2015. ISBN 978-1-107-06786-4.
  4. van der Cingel, N.A. An Atlas of Orchid Pollination: America, Africa, Asia and Australia. Rotterdam: A.A. Balkema. 2001. ISBN 978-90-5410-486-5.