Florya Atatürk Dəniz Köşkü | |
---|---|
40°58′21″ şm. e. 28°46′57″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | Türkiyə |
Şəhər | İstanbul |
Yerləşir | Bakırköy |
Aidiyyatı | TBMM Millî Saraylar Dairə Başqanlığı |
Tikilmə tarixi | 1935 |
Üslubu | Bauhaus |
Rəsmi sayt | kultur.gov.tr/TR/belge/1… |
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Florya Atatürk Dəniz Köşkü — İstanbulun Bakırköy ilçəsinə bağlı Şenlikköy məhəlləsi sahillərində yerləşən bir binadır. Türkiyə Cümhuriyyətinin ilk prezidenti Mustafa Kamal Atatürkün bölgəyə göstərdiyi xüsusi diqqət və zaman-zaman həyata keçirdiyi səfərlər nəticəsində, dövrün İstanbul Bələdiyyəsi tərəfindən tikilərək Atatürkə hədiyyə edilmişdir[1].
Köşk, qurudan 70 metr məsafədə dəniz dibinə sancılan zərbələr üzərində inşa edilərək, taxta bir estakada yolla quruya bağlanır. Bazasında qəbul salonu, yataq otaqları, hamam və kitabxana vardır[2]. Köşk tikildiyi ilk dövrlərdə Atatürkün təşəbbüsü ilə yaxın ətrafda yerləşən və içində tərk edilmişdir Ayastefanos Monastırının xarabalıqlarının yerləşdiyi çəmənlikdə, köşkə bağça kimi bir qoruq yaradılmışdır. Bu qoruq, bu gün Flora Atatürk Ormanı adı ilə anılır və xalqa açıq park kimi istifadə edilir. Köşk, Türk memarlıq tarixində, ilkin respublika dövrü memarlığının rəmzi əsərlərindən biri kimi qiymətləndirilir.
1935-ci ildə bələdiyyə tərəfindən memar Seyfi Arkana layihəsi hazırlanmış və həmin il 14 avqust günü tikintisi tamamlanaraq Atatürkə təhvil verilmişdir. Dolmabaxça Sarayında qaldığı dövrlərdə tez-tez mühərriklə köşkə gələn Atatürk, xalqla birlikdə dənizə düşüb. Atatürk üç il ərzində müəyyən fasilələrlə köşkü yazlıq çalışma ofisi kimi istifadə etmiş, son səfərini ölümündən bir neçə ay əvvəl, 28 may 1938-ci il tarixində həyata keçirib[3]. Xüsusilə 1936-cı ilin iyun və iyul aylarında uzun müddət burada qalmışdır. Köşk mühüm dəvətlərə və elmi toplantılara da ev sahibliyi etmişdir. Köşkdə qonaq olaraq qəbul edilmiş tanınmış qonaqlar arasında İngiltərə kralı VIII Edvard və Windsor hersoginya Wallis Simpson da olmuşdur. Atatürkün ölümündən sonra vəzifəyə gələn prezident İsmət İnönü, Cəlal Bayar, Camal Gürsel, Cövdət Sunay, Fəxri Korutürk və Kənan Kainat də köşkdən istifadə etmişdilər. Daha sonra rayonun köhnə parlaqlığını itirməsi və denizsuyu keyfiyyətinin aşağı düşməsi kimi səbəblərlə köşk daha az istifadə edlmişdir. 6 sentyabr 1988-ci ildə Türkiyə Böyük Millət Məclisinin Milli Saraylar Kollegiya rəhbərliyinin idarəçiliyinə daxil olan saray təmir olunaraq muzey kimi istifadəyə verilmişdir. Köşkün bəzi hissələri Türkiyə Böyük Millət Məclisinin nümayəndələrinə xidmət etməsi üçün sosial obyekt olaraq ayrılmışdır.