Gerş Budker | |
---|---|
Doğum tarixi | 1 may 1918[1][2][…] |
Vəfat tarixi | 4 iyul 1977[3] (59 yaşında) |
Vəfat səbəbi | ürək tutması |
Dəfn yeri |
|
Elm sahələri | Nüvə fizikası |
Elmi dərəcələri | |
Elmi adları |
|
İş yerləri |
|
Təhsili |
|
Elmi rəhbərləri | İqor Tamm, İqor Kurçatov |
Üzvlüyü | |
Mükafatları |
|
Gerş Budker (1 may 1918[1][2][…] – 4 iyul 1977[3]) – nüvə fizikası və sürətləndiricilər fizikası üzrə ixtisaslaşmış sovet fiziki. Lenin mükafatı və SSRİ Dövlət mükafatı laureatı.
1941-ci ildə Moskva Dövlət Universitetini bitirmişdir. 1946-cı ildən SSRİ Elmlər Akademiyasının 2 №-li laboratoriyasında (Atom Enerjisi İnstitunda) işləmişdir. SSRİ Elmlər Akademiyası Sibir şöbəsinin Nüvə Fizikası İnstitunun yaradıcısı və direktoru Novosibirsk Universitetinin professoru olmuşdur.
Əsas elmi əsərləri uran-qrafıt nüvə reaktorları nəzəriyyəsinə, sürətləndiricilərin nəzəriyyəsi və hesablanmalarına, yüksək enerjilər fizikasına, plazma fizikasına və idarəolunan termonüvə sintezi probleminə aiddir. Stabilləşdirilmiş relyativist elektron dəstəsinin yaranması şərtlərini hesablamışdır. 1952-ci ildə açıq maqnit tələlərində yüksəktemperaturlu plazmanın saxlanması ideyasını irəli sürmüşdür. Yüksək enerjilər fizikasının yeni istiqamətini qarşılaşan dəstələr metodunu işləyib hazırlamışdır. Onun rəhbərliyi altında ilk dəfə ölkədə qarşılaşan elektron-elektron və elektron-pozitron dəstələrinin sürətləndiriciləri qurulmuşdur. Ağır zərrəciklər dəstəsinin elektron soyudulması və qızmar plazmanın termoizolyasiyası üsullarını təklif etmişdir.