Kənkan

kənd
Kənkan
40°20′26″ şm. e. 44°43′47″ ş. u.HGYO
Ölkə  Ermənistan
Region Qırxbulaq mahalı
Rayon Ellər rayonu
Başçı Samvel Qarsevanyan
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi 23.23[1]
Mərkəzin hündürlüyü 2 030[1] – 2 041[2]
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi 450[3] nəfər (2001, de-yuri)
Sıxlığı 19.37 nəf./km²
Rəsmi dili
Kənkan xəritədə
Kənkan
Kənkan
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kənkan — Ermənistan Respublikasının Kotayk mərzində kənd.[4] Kəkan bələdiyyəsini (erm.: e. Հատիս համայնքի, l. Hatis hamayanki) təşkil edir.[5] Ermənistan SSR-idə 9 sentyabr 1930-cu ildə Ellər rayonu təşkil edildikdə Kənkan kəndi də onun tərkibinə qatılmışdır. 1 yanvar, 1948-ci il vəziyyətinə görə Kənkan kəndi Dəvəxaraba və Qızqala kəndləri ilə birlikdə Kənkan kənd sovetliyini (rus. Кянкянский сельсовет) təşkil edirdi. Bu sovetliyin ərazisi qeyd edilən tarixdə 48[6] km² idi və bu göstərici ilə o bütün rayon ərazisinin (880 km²)[6] 5.45%-ni təşkil edirdi. Kəndin adı Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 25 yanvar 1978-ci il fərmanı ilə rəsmən Hatis (erm. Հատիս) olaraq dəyişdirilmişdir və hazırda bu cür adlanır.[1]

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon mərkəzindən 20 km şimal-şərqdə yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində[7] qeyd edilmişdir.

Toponim

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Toponim fars dilində "quyu qazan, quyuçu" mənasında işlənən "kankan" sözü[8] əsasında yaranmışdır.

Əhali

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənkanın 1918-ci ildə 2500 nəfər əhalisi olmuşdur. Digər kəndlərdə oldugu kimi daşnak hökumətinin genosid siyasəti burda da öz əksini tapmışdır. Zalımlıqla məhv edilən kənddə 100-dən artıq körpə uşagın cəsədini saymışlar.[9]

Rəsmi siyahıyaalınma ili və siyahıyaalınmanın yekunlarına əsasən əhalinin sayı[10][11]
1873-cü il 1886-cı il 1897-ci il 1926-cı il 1939-cu il 1959-cu il 1970-ci il 1979-cu il 2001-ci il
548 740 772 597 1 077 506 369 372 450

Etnik tərkib

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənddə 1873-cü ildə 548 nəfər, 1886-cı ildə 772 nəfər, 1897-ci ildə 740 nəfər, 1904-cü ildə 939 nəfər, 1914-cü ildə 1144 nəfər, 1916-cı ildə isə 1231 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır.[12] 1918-ci ildə azərbaycanlılar ermənilərin soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuş və bura xaricdən (İran və Türkiyədən) köçürülən ermənilər yerləşdirilmişdir. İndiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra azərbaycanlılardan sağ qalanları öz yurdlarına dönə bilmişlər. Burada ermənilərdən başqa 1922-ci ildə 72 nəfər, 1926-cı ildə 98 nəfər, 1931-ci ildə 147 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.[12]

SSRİ Nazirlər Sovetinin xüsusi qərarı ilə 1947-1948-ci illərdə buradakı azərbaycanlılar zorla Azərbaycana köçürülmüşdür. Hazırda kənddə ancaq ermənilər yaşamaqdadır.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 Կոտայքի մարզպետարան Arxivləşdirilib 2012-10-14 at the Wayback Machine: Համայնքի մասին Arxivləşdirilib 2014-06-07 at the Wayback Machine: Հատիս Arxivləşdirilib 2013-06-15 at the Wayback Machine
  2. ↑ Fallingrain Global Gazetteer Arxivləşdirilib 2010-02-09 at the Wayback Machine: Hatis, Armenia Page Arxivləşdirilib 2016-03-05 at the Wayback Machine
  3. ↑ Population statistics of Eastern Europe Arxivləşdirilib 2017-11-16 at the Wayback Machine: Armenia: All places by 2001 census Arxivləşdirilib 2015-07-16 at the Wayback Machine
  4. ↑ İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri" Arxivləşdirilib 2015-07-21 at the Wayback Machine, Bakı, "Elm", 2002. ISBN 5-8066-1452-2
  5. ↑ Национальное Собрания Республики Армения: Закон Республики Армения «Об административно-территориальном делении Республики Армения». Принят 07.11.1995. Подписан Президентом Республики Армения Л. Тер-Петросяном 04 декабря 1995 года, гор. Ереван С-062-1.-ЗР-18 Arxivləşdirilib 2015-07-15 at the Wayback Machine
  6. ↑ 1 2 Информационно-Статистический отдел при секретариате президиума верховного совета Армянской ССР. Армянская ССР: Административно-территориальная деление на 1-ое января 1948 года, Издание первое. Армгосиздать, Ереван, 1948, стр. 39
  7. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.155
  8. ↑ Ərəb və fars sözləri lüğəti, Bakı, Azərb.SSR Elmlər Akademiyası nəşriyyatı, 1966. s.273
  9. ↑ Eldar İsmayıl. "Zavallı ermənilər, yoxsa zalım ermənilər…", Bakı, 2014.
  10. ↑ Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 119 // ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտե “Գեոդեզիայի և Քարտեզագրության կենտրոն” ՊՈԱԿ Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան. Երևան – 2008
  11. ↑ Асадов Сабир Джалал оглы (составитель), Будагов Будаг Абдулали оглы (научный редактор). Историческая география Западного Азербайджана. (Дополненное, переработанное издание на русском языке). - Баку, издательство «Азербайджан», 1998, стр. 194
  12. ↑ 1 2 erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931) Arxivləşdirilib 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831-1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.46-47, 126-127