Lalibela

Lalibela
12°02′08″ şm. e. 39°02′46″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 2.500 m
Saat qurşağı
Xəritəni göstər/gizlə
Lalibela xəritədə
Lalibela
Lalibela
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Lalibela ( amh. ላሊበላ ) — Efiopiyada daşdan yonulmuş monolit kilsələri ilə məşhur olan şəhər. Lalibela, Efiopiyanın orta əsrlər və orta əsrlərdən sonrakı dövr sivilizasiyasının böyük bir keçmişidir.[1] Şəhər Efiopiyanın Aksumdan sonra ikinci ən müqəddəs şəhəri və həcc mərkəzidir. Aksumdan fərqli olaraq, Lalibela əhalisi demək olar ki, tamamilə Efiopiya pravoslav xristianıdır.

Efiopiyalılar 4-cü əsrin birinci yarısında xristianlığı qəbul edən ilk xalqlardan biri idi və tarixi kökləri Həvarilərin dövrünə aiddir. Kilsələr isə 7 əsrdən 13 əsrlərə qədərki dövrlərə aiddir.[2]

Xüsusilə yerli ruhanilər tərəfindən Lalibeladakı əsas binaların düzülüşü və adlarının Qüdsün simvolik bir nümayəndəliyi olduğu geniş qəbul edilir.[3] Bu, bəzi ekspertlərin hazırkı kilsə binalarını 1187-ci ildə müsəlman lider Səlahəddinin Qüdsü ələ keçirməsindən sonrakı illərə aid etməsinə səbəb oldu.[3]

Ərazidəki Qaya kilsələri 1978-ci ildə Ümumdünya irsi elan edilmişdir.[1]

  1. 1 2 UNESCO World Heritage Centre. "Rock-Hewn Churches, Lalibela". unesco.org. 2005-07-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-26.
  2. Windmuller-Luna, Kristen, "The Rock-hewn Churches of Lalibela", Heilbrunn Timeline of Art History, New York: The Metropolitan Museum of Art, September 2014, 8 October 2014 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 27 July 2017
  3. 1 2 Phillipson, David. Ancient Churches of Ethiopia: Fourth-fourteenth Centuries. Yale University Press. 2009. səh. 181. ISBN 978-0-300-14156-6. 2019-09-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-26.
  4. "The 3D model of Biete Ghiorgis (House of St. George)". Zamaniproject - ANCIENT ROCK-HEWN CHURCHES LALIBELA, ETHIOPIA. Archived from the original on 2024-07-29. İstifadə tarixi: 29-Iyul-2024.