Nyu-York Tibb Akademiyası NYAM | |
---|---|
Növü | 501(c)(3) təşkilatı[d][1] |
Yaranma tarixi | 1847 |
Mərkəzi | |
nyam.org | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Nyu-York Tibb Akademiyası — 1847-ci ildə Nyu-York aqlomerasiya regionun bir qrup aparıcı həkimi tərəfindən tibbi praktikada tibb peşəsinin səsi kimi təsis edilmiş səhiyyə təşkilatı. 1866-cı ildə akademiya ABŞ-nın ilk müasir bələdiyyə ictimai səhiyyə orqanı və bugünkü Səhiyyə Departamentinin xəbərçisi olan Böyükşəhər Səhiyyə Şurasının yaradılmasında mühüm rol oynadı. Bu gün akademiyada həkimlər, tibb bacıları, səhiyyə idarəçiləri və sağlamlığın qorunmasına həsr olunmuş bütün sahələrdə peşəkarlar daxil olmaqla üç mindən çox tərəfdaşı var.
2016-cı ildə akademiya 169 yaşını qeyd etmişdir.
Nyu-York Tibb Akademiyası 6 yanvar 1847-ci ildə yaradılmışdır. 8 dekabr 1846-cı ildə qəzetlərdə şəhər həkimlərinin üç gün sonra Nyu-York Elmlər Akademiyasında görüşmələrini xahiş edən bildirişlə başladı. Sənədi imzalayan üç şəxs Nyu York Universiteti Tibb Məktəbinin prezidenti həkim Valentin Mott, Kolumbiya Universiteti Həkimlər və Cərrahlar Kollecinin prezidenti Aleksandr H. Stivens və Nyu York Tibb Cəmiyyətinin prezidenti İsaak Vud idi. İlk iclasa akademiyanın ilk prezidenti olan Con Stearns sədr təyin edildi.
1854-cü ildə akademiya tibb ixtisası üzrə bölmələrə bölündü. İlkin bölmələrə Nəzəriyyə və Təcrübə, Qadın və Uşaqların Doğuş və Xəstəlikləri, Anatomiya, Cərrahiyyə və Kimya daxil edilmişdir.
Birinci Dünya Müharibəsi zamanı akademiya öz binasını satmağı planlaşdırırdı. Luiz Şerri adlı bir adam 1918-ci ildə akademiyanın qəbul etdiyi əmlakla bağlı təklif irəli sürdü. Şerrinin təklifinə binanı 10 il müddətinə illik 5000 dollara icarəyə götürmək və əmlakı 5 il ərzində 100.000 dollara almaq imkanı da var idi.
1926-cı ildə Akademiya York və Soyer tərəfindən eklektizm üslubda layihələndirilmiş yeni altı mərtəbəli binaya köçdü.[2]
Binanın zahiri görünüşünün tikilməsində əhəngdaşı və qumdaşı növlərinin birləşməsindən və əsas girişdə, şir heykəlləri ilə örtülmüş Romanesk qapaqları olan bir sıra sütunlardan istifadə edilmişdir. Akademiyanın qapıları çiçək naxışlar və tuncdan hazırlanmış tibb və həkimlər tanrısı Asklepinin və Asklepinin qızı, sağlamlıq ilahəsi Higeya'nın kiçik fiqurları ilə bəzədilmişdir. Eyni zamanda eksteryerdə Siseron, Hippokrat, Seneka və Vergili kimi görkəmli müəlliflərin çoxlu latın yazıları qeyd olunmuşdur.
Binanın dizaynında sağlamlıq və tibb tarixini xatırladan bir çox dekorativ elementlər var. Əlavə olaraq, müxtəlif heyvanlar Levanto mərmərindən əsas lobbi döşəməsində təqdim olunur, məsələn, keçi (şəhvətli, reproduktiv gücü simvollaşdırır), ilanlar (uzun ömür və cavanlaşmanı bildirən tanrı Asklepinin simvolu) və mandrake kökü (folklorda müalicəvi xüsusiyyətlərə malik olduğuna inanılır).
Kitabxana 1847-ci ildə yaradılmasına baxmayaraq 1878-ci ilə qədər ictimaiyyətə açıq deyildi. Akademiya Kitabxanası tibb və ictimai səhiyyənin ən əhəmiyyətli kolleksiyalarından birinə ev sahibliyi edir. Hal-hazırda kitabxanada 550,000-dən çox mənbə var. Kitabxana Nyu York Tibb Akademiyasının Tibb və İctimai Sağlamlıq Tarixi Mərkəzinin bir hissəsidir. Eyni zamanda bura Koller Nadir Kitab Oxu Zalı da daxildir.
Birinci Dünya Müharibəsi zamanı kitabxana müharibə zamanı səylərə kömək etmək üçün qapılarını açdı. Kitabxana təkcə əsgərlərə deyil, hamı üçün açıq idi.
1947-ci ilə qədər kitabxanada 252.000 cild var idi. Kitabxana ictimaiyyətə açıq olmağına baxmayaraq yalnız təqaüdçülər və bəzi ödənişli abunəçilər borc almaq imtiyazlarına malik idilər. Kitabxanada həmçinin nadir biblioqrafik əsərlər və tibbi kitablar kolleksiyası olan Nadir Kitab Zalı var. 1949-cu ildə Nyu York İctimai Kitabxanası Nyu York Tibb Akademiyasına təxminən 22.000 tibbi əsər bağışladı.