Osteoskleroz

Osteoskleroz
XBT-10-KM	Q78.2
XBT-9	756.52
DiseasesDB	15823
MeSH	D010026

Osteoskleroz — sümüklərin anormal sərtləşməsi və sümük sıxlığının artması ilə xarakterizə olan xəstəlik. Əsasən medullar və ya kortikal sümüyə təsir göstərə bilər.

Sadə rentgenoqrafiya osteosklerotik pozuntuları aşkar etmək və təsnif etmək üçün dəyərli vasitədir.^[1][2] Yerli və ya ümumiləşdirilmiş osteosklerozla özünü göstərə bilər.

Yerli osteoskleroza Legg-Calve-Perthes xəstəliyi, oraq hüceyrəli anemiya və osteoartrit səbəb ola bilər. Osteoskleroz səbəb faktoruna uyğun olaraq qazanılmış və irsi olaraq təsnif edilə bilər.^[1]

Növləri

Qazanılmış osteoskleroz

• Prostat və döş xərçənginin osteogen sümük metastazları
• Paget sümük xəstəliyi^[3].
• Miyelofibroz — ilkin və ya ikincili intoksikasiya və ya bədxassəli xəstəlik
• Xroniki osteomielitin osteosklerozlaşdırıcı növləri
• D hipervitaminozu
• Hiperparatiroidizm
• Şnitsler sindromu^[4]
• Mastositoz^[5]

Skelet florozu

• Monoklonal immunoqlobulin IgM Kappa krioqlobulinemiya^[6]
• Hepatit C^[7]

İrsi osteoskleroz

• Bədxassəli uşaq osteopetrozu^[8]
• Neyropatik infantil osteopetroz
• Böyrək kanallarında asidozlu uşaq osteopetrozu
• İmmun çatışmazlığı olan infantil osteopetroz
• Leykositlərin yapışma çatışmazlığı sindromu ilə IO (LAD-III)
• Aralıq osteopetroz
• Autosomal dominant osteopetroz (Albers-Şonberq)
• Piknodisostoz — akroosteolitik osteopetroz
• Osteopoikiloz — Buşke-Ollendorff sindromu
• Kəllə-beyin sklerozu ilə zolaqlı osteopatiya
• Qarışıq sklerozan sümük displaziyası
• Proqressiv diafiz displaziyası (Kamurati-Engelmann xəstəliyi)
• Sklerostin (insanlarda SOST geni ilə kodlanan protein) ilə əlaqəli sklerozan sümük displaziyaları

• 
  Prostat xərçəngi metastazlarına görə döş qəfəsinin sümüklərinin sklerozu (KT şəkli)
• 
  Prostat xərçəngi metastazlarına görə döş qəfəsinin sümüklərinin sklerozu (KT şəkli)

Diaqnozu

Osteoskleroz sadə bir rentgen ilə aşkar edilə bilər.

Heyvanlarda

Heyvanlar aləmində osteosklerozun qeyri-patoloji forması da mövcuddur, nəticədə iliyi az olan və ya heç olmayan qeyri-adi güclü sümük quruluşu yaranır. Çox vaxt suda yaşayan onurğalılarda, xüsusən də dayaz sularda yaşayanlarda görülür.^[9] Sümükləri daha ağır, eyni zamanda daha kövrək edir. Bu heyvan qruplarında osteoskleroz çox vaxt sümük qalınlaşması (paxiostoz) ilə birlikdə baş verir. Bu birgə hadisə paxiosteoskleroz adlanır.^[10]

Həmçinin bax

• Paxiosteoskleroz
• Paxiostoz

İstinadlar

1. EL-Sobky TA, Elsobky E, Sadek I, Elsayed SM, Khattab MF. "A case of infantile osteopetrosis: The radioclinical features with literature update". Bone Rep. 4. 2016: 11–16. doi:10.1016/j.bonr.2015.11.002. PMC 4926827. PMID 28326337.
2. "Arxivlənmiş surət". 2023-05-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-16.
3. Е. А. ПИГАРОВА. БОЛЕЗНЬ ПЕДЖЕТА: ПРЕДСТАВЛЕНИЕ КЛИНИЧЕСКИХ РЕКОМЕНДАЦИЙ ENDO И АКТУАЛИЗАЦИЯ ИХ В РОССИИ // № 1/2016 Остеопороз и остеопатии. 2016.
4. Niederhauser, BD; Dingli, D; Kyle, RA; Ringler, MD. "Imaging findings in 22 cases of Schnitzler syndrome: characteristic para-articular osteosclerosis, and the "hot knees" sign differential diagnosis". Skeletal Radiology. 43 (7). July 2014: 905–15. doi:10.1007/s00256-014-1857-y. PMID 24652142.
5. Orsolini, Giovanni; Viapiana, Ombretta; Rossini, Maurizio; Bonifacio, Massimiliano; Zanotti, Roberta. "Bone Disease in Mastocytosis". Immunology and Allergy Clinics of North America (ingilis). 38 (3). August 2018: 443–454. doi:10.1016/j.iac.2018.04.013. PMID 30007462. 2022-06-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-16.
6. Soubrier, M; Dubost, JJ; Jouanel, P; Tridon, A; Flori, B; Leguille, C; Ristori, JM; Bussière, JL. "[Multiple complications of monoclonal IgM]". La Revue de Médecine Interne. 15 (7). 1994: 484–6. doi:10.1016/s0248-8663(05)81474-2. PMID 7938961.
7. Fiore CE, Riccobene S, Mangiafico R, Santoro F, Pennisi P. "Hepatitis C-associated osteosclerosis (HCAO): report of a new case with involvement of the OPG/RANKL system" (PDF). Osteoporos Int. 16 (12). 2005: 2180–4. doi:10.1007/s00198-005-1858-8. PMID 15983730. 2022-05-28 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-06-16.
8. EL-Sobky TA, El-Haddad A, Elsobky E, Elsayed SM, Sakr HM. "Reversal of skeletal radiographic pathology in a case of malignant infantile osteopetrosis following hematopoietic stem cell transplantation". Egypt J Radiol Nucl Med. 48 (1). 2017: 237–43. doi:10.1016/j.ejrnm.2016.12.013.
9. Houssaye, A. (2009). "Pachyostosis" in aquatic amniotes: a review. Integrative Zoology 4(4): 325-340.
10. Crowell, Madelyn Galimore; Rahmat, Sulman; Koretsky, Irina. "Correlation of Bone Density in Semi‐Aquatic and Aquatic Animals with Ecological and Dietary Specializations". The FASEB Journal. Wiley. 34 (S1). 2020: 1. doi:10.1096/fasebj.2020.34.s1.01860. ISSN 0892-6638.

Xarici keçidlər