Qraflıq

Qraflıq (alm. Grafschaft‎; lat. comitatus; ing. shire və county) — Frank dövlətində və İngiltərədə tarixi inzibati vahiddir.^[1]

Tarixi

Frank dövləti

Dövlətlərin inzibati strukturunu təşkil edən Merovinqlər kralları artıq mövcud olmuş regional bölmələri (məsələn, Roma şəhərində — şəhər rayonlarında civitates) istifadə etmişlər. Alman torpaqlarında ya oxşar şəhər rayonlarında yaradılıb və ya daha əvvəl fərdi kiçik qəbilələr tərəfindən işğal olunmuş ərazilər bölmələrə əsaslanırdı. Bütün bu rayonlar tədricən dövlətin monoton inzibati, məhkəmə, maliyyə və hərbi bölmələrinin xarakterini tədriclə qəbul etdilər və onların hər birinə bir sayma, komitet adı verildi. Feodal əlaqələrin inkişafı ilə qitədə olan dövlətlərin inzibati bölgüsünün əhəmiyyətini itirmişlər və bu adı altında bir qraflıq adını daşıyaraq şəxsin sahib olduğu torpaqların bütünliyini anlaya bilmişlər. Beləliklə, feodalizmin azalması və millət dövlətlərinin inkişafı ilə, qitənin feodal orta əsr vilayətləri sonradan formalaşmışdı, təbii olaraq onların əhəmiyyətini tamamilə itirmişdi.

İngiltərə

İngilis qraflığın mənşəyi (shire, county) çox qədimdir. Onların bir hissəsi birbaşa İngilis birləşmiş Krallığının (Kent, Sasseks kimi) bir hissəsi halına gələn ən qədim ingiltərə-saks müstəqil dövlətlərindən meydana gəlmişdir; digər hissəsi fərdi padşahlıq bölgələrindən (Norfolk və Saffolk kimi qədim Şərq İngiltərə və s.); qalanları dövlətin birləşməsindən sonra yaranmış bölmələrdir (Darem, Kamberlend və s.). Mənşəyə görə fərqlilik tədricən düzəldilmişdir və bütün əyalətlər dövlətin eyni inzibati, məhkəmə, maliyyə və hərbi bölmələrini təmsil etməyə başladı.

İstinadlar

1. Графство // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890–1907.

Xarici keçidlər