Qırmızı ağcaqayın

Qırmızı ağcaqayın
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Malvids Dəstə: Sabunağacıçiçəklilər Fəsilə: Sabunağacıkimilər Yarımfəsilə: Hippocastanoideae Cins: Ağcaqayın Növ: Qırmızı ağcaqayın
Beynəlxalq elmi adı
Acer rubrum L., 1753[1]
Şəkil axtarışı ITIS   28728 NCBI   45314 EOL   582246

Qırmızı ağcaqayın (lat. Acer rubrum) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sabunağacıkimilər fəsiləsinin ağcaqayın cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Vətəni Şimali Amerikadır. Cənubi Avropada və Yaxın Şərqdə mədəni əkin şəraitində becərilir.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 15–18 m-ə çatan, enli, yumru və möhkəm çətirli ağacdır. Yarpaqları üzbəüzdür, 5–7 ədəddir, ucu biz, uzunluğu 8–14 sm-dir. Yarpaqlarının rəngi qırmızıdır, yayda yaşıl, payızda isə sarı rəng alır. Maydan iyuna qədər çiçəkləyir. Açıq sarı rəngli çiçəkləri süpürgə çiçək qrupuna yığılmışdır. Meyvələri uzunluğu 3 sm-dən 5 sm-ə qədər olan qanadcıqlardır. Tоxumlarla, kök zoğları ilə çoхalır.

Ekologiyası

Soyuğa davamlı, işıqsevən, quru, məhsuldar torpaqlarda yaxşı bitən, yarımkölgəyə dözən bitkidir. Əhəngli, turşulu torpaqlarda yaxşı inkişaf edir.

Azərbaycanda yayılması

Respublikanın bir çox rayonlarında təbii və mədəni şəraitdə rast gəlinir.

İstifadəsi

Gözəl dekorativ bitkidir, şose ətrafı ərazilərin yaşıllaşdırılmasında geniş istifadəsi məqsədyönlüdür.

İstinadlar

1. Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1055.

Həmçinin bax