Tunberq zirinci
| Tunberq zirinci | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Tunberq zirinci |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Tunberq zirinci (lat. Berberis thunbergii) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin zirinckimilər fəsiləsinin zirinc cinsinə aid bitki növü.
Təbii yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Yaponiyada yayılmışdır.
Botaniki təsviri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hündürlüyü 1 m olan alçaqboylu koldur. Sıx enli çətirə malikdir. Qabığı tünd-qəhvəyi rənglidir, budaqları uzun, nazik və kiçik tikanlarla örtülü olur. Zoğları horizontal, sıx budaqlanan, cavanlıqda qövsvari əyilmiş, sarımtıl, al-qırmızı, sonradan qonur rəngli olurlar. Tikanlarının uzunluğu 1 sm, nazik və elastikdir. Yarpaqlarının uzunluğu 1-3 sm, gözəl, yumurtaşəkilli və ya uzunsov, bünövrəsində daralan və qısa saplağa keçən, üstdən parıltılı yaşıl və alt tərəfdən göyümtüldür. Payızda yarpaqları al-qırmızı çalarlı olur, oktyabrda tökülür. Salxımlarda toplanmış çiçəklərinin içərisi sarı, bayır tərəfi isə al-qırmızı rəngdə olur. Çiçəkləri tək və ya dəstələrdə toplanmış 2-5 ədəddir, 8-12 gün ərzində çiçəkləyirlər. Meyvələri parlaq qırmızı giləmeyvədir, ellipsvari formalı, uzunluğu 1 sm-ə qədərdir, payızın əvvəlində yetişir və uzun müddət tökülmür. Hər il bol meyvə verir.
Ekologiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Torpağa az tələbkar, quraqlığa, qaza, hisə, toza davamlı bitki növüdür.
Azərbaycanda yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Böyük Qafqazda aşağı dağ ətəklərində yaruslarda rast gəlinir.
İstifadəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bu növün meyvələrində alkaloid çox olduğuna görə acıdır və qidaya yararsızdır, ancaq qışlayan quşlar üçün yaxşı yemdir. Qrup və tək əkinlərdə, alp təpəciklərində istifadə edilir.