Xeops (Xufu[1][2] və ya Xnum-Xufu – "Xnum, o məni qoruyur"; Herodota görə Χέωψ, Manefona görə Σοῦφις ; e. ə. XXVII əsr – e.ə. 2566) — IV sülalədən Misir fironu. O, Manefona görə 66 il, Turin papirusuna görə 23 il padşahlıq etmişdir.[3]
Xeops Sneferunun oğlu və varisi idi. Xeops Memfis yaxınlığındakı Giza nekropolunda 146,6 m hündürlükdə Xeops ehramının inşaatçısıdır. Herodotun Misirdə yayılan hekayələr əsasında yazdıqlarına görə, o, piramidanın tikintisinə 30 il sərf etmişdir.[4] Xeops öz hakimiyyətinin məqsədi olaraq ehramın tikintisini sonlandırmağı qarşısına qoymuş, misirlilərə ağır işlər vermiş, məbədləri bağlamış və hətta pul qarşılığında öz qızını satmışdır. Müasir alimlərə görə, növbəti dövrlərdə yaşamış Şimali Misir sakinləri ehramın böyüklüyündən heyrətlənərək bunun haqqında əfsanələr uydurmuşdular.[3] Hər halda, Xeops bu proseslə misirliləri yükləmiş və tanrıların məbədlərini bağlamışdır. Xeopsun hakimiyyəti dövründə dini tikililər məbədlər deyil, kral qəbiristanlıqları rolunu daşımışdır. Alimlərə görə, Xeopsun dövründə günəş tanrısı Ranın ətrafında ümumi kult yaranmışdı.[4]
- ↑ Агеенко Ф. Л., Собственные имена в русском языке. Словарь ударений, 2001, страница 339b
- ↑ Кинк Х.А. Как строились египетские пирамиды / Отв. ред. Ю. Я. Перепёлкин. — М.: Наука (ГРВЛ), 1967. — 112 с. — (По следам исчезнувших культур Востока) — стр. 5
- ↑ 1 2 Хеопс // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- ↑ 1 2 ХЕО́ПС / И. А. Ладынин // Хвойка — Шервинский. — М. : Большая российская энциклопедия, 2017. — С. 29. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004–2017, т. 34). — ISBN 978-5-85270-372-9.
- Вейгалл А. История фараонов. Правящие династии раннего, Древнего и Среднего царства Египта. 3000–1800 до н.э. / Пер. с англ. И. Б. Куликовой. — М.: ЗАО Центрполиграф, 2018. — 351 с. — 2000 экз. — ISBN 978-5-9524-5259-9.
- Заморовский В. Их величества пирамиды / Пер. со словацкого О. И. Малевича. — М.: Главная редакции восточной литературы издательства "Наука", 1981. — 447 с. — (По следам исчезнувших культур Востока). — 15 000 экз.
- История Древнего Востока. Зарождение древнейших классовых обществ и первые очаги рабовладельческой цивилизации. Часть 2. Передняя Азия. Египет / Под редакцией Г. М. Бонгард-Левина. — М.: Главная редакция восточной литературы издательства "Наука", 1988. — 623 с. — 25 000 экз.
- Авдиев В. И. Военная история Древнего Египта. — М.: Издательство "Советская наука", 1948. — Т. 1. Возникновение и развитие завоевательной политики до эпохи крупных войн XVI–XV вв. до х. э. — 240 с.
- Древний Восток и античность. // Правители Мира. Хронологическо-генеалогические таблицы по всемирной истории в 4 тт. / Автор-составитель В. В. Эрлихман. — Т. 1.
- Von Beckerath J. Handbuch der ägyptischen Königsnamen. — München: Deutscher Kunstverlag, 1984. — 314 p. — (Münchner ägyptologische Studien). — ISBN 3422008322.