Yekanlar

kənd
Yekanlar
40°38′55″ şm. e. 44°02′40″ ş. u.^HGYO
Ölkə	Ermənistan
Region	[[Şörəyel mahalı]]
Rayon	[[Ərtik rayonu]]
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü	1.900 m
Saat qurşağı	UTC+4
Əhalisi
Əhalisi	1.809 nəf. (2011)[1]
Rəsmi dili	erməni dili
Xəritəni göstər/gizlə Yekanlar

Yekanlar — İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasında, indi Artik rayonunda kənd.^[2][3]

Tarixi

Rayon mərkəzindən 6 km şimal-şərqdə yerləşir. Erməni mənbələrində kəndin adı Yeğanlar, Yegilər, Yeginlər, Yeğanlar, Yegilar formasında da göstərilir^[4][5]. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində^[6] qeyd edilmişdir.

Toponimi

Toponim yeqanlar tayfa adı əsasında əmələ gəlmişdir. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir.^[7][8]. Yerli tələffüz forması Əkənlər. 1878-ci ildə kəndin əhalisi qovul-duqdan sonra 1880-cı illərdə Türkiyədən gəlmə ermənilər də yerləşdirilmişdir^[9][10]. 1946-cı ildə kənd ermənicə Arevşat adlandırılmışdır. 1949-cu ildə kəndin əhalisi Azərbaycana köçürülmüşdür. Kəndin əsasını qoymuş nəslin adıdır. "Kitabi-Dədə Qorqud"da Qazılıq Qoca oğlu Yekən еponimi ilə səslənir. Qızılbaşların Ustaclı tayfasının Yeqan qolunun adındandır. XIX əsrdə Lənkəran qəzasında Yeqənkənd kənd adı^[11][12] ilə mənşəcə eynidir. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 15.VII.1969-cu il fermanı ilə adı dəyişdirilib Arevşad qoyulmuşdur.

Əhalisi

Kənddə 1828-ci ilə qədər yalnız azərbaycanlılar yaşamışdır. Buraya 1828–30-cu illərdə Qars vilayətinin Bqlek və Camışlı kəndlərindən, Sarıqamış və Ərzurum bölgələrindən köçürülmüş^[5] və azərbaycanlılar deportasiya olunmuşdur.

İstinadlar

1. Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
2. İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri" Arxivləşdirilib 2015-07-21 at the Wayback Machine, Bakı, "Elm", 2002. ISBN 5-8066-1452-2
3. Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Јеканлар // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. с. 189.
4. erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831–1931) Arxivləşdirilib 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.24
5. Hakopyan T.X., MəlikBaxşyan St.T., Barseğyan O.X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, (erməni dilində). I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986. s.430
6. Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.91
7. Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис, 1913.
8. Дневник Закария Акулисского. Ереван, 1939.
9. Bayramov A.Ə. Qədim Oğuz еllərinin-Ağbaba, Şərəyəl və Pəmbək bölgələrinin yеr-yurd adları Bakı, 1996.
10. Basbakanlik Arsivi. Qapu tahrir defterleri. № 808. 1728-ye tarihi. Revan ey-aleti Defteri.
11. Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис, 1913.
12. Дневник Закария Акулисского. Ереван, 1939.

Xarici keçidlər

• "Marzes of the Republic of Armenia and Yerevan City in Figures, 2010" (PDF). Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidməti (ARMSTAT).
• Report of the results of the 2001 Armenian Census, Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidməti
• "Dictionary of Armenian residences (Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան), page 33" (PDF). September 12, 2014 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 18, 2014.