Zibold alması
| Zibold alması | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Zibold alması |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Zibold alması (lat. Malus sieboldii) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin alma cinsinə aid bitki növü.
Təbii yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Alman həkimi Philipp Franz van Ziboldun şərəfinə adlandırılmışdır. O, Yaponiyadan Avropa bağlarına çox miqdarda bitkilər gətirilmişdir. Koreya və Yaponiyada yayılmışdır.
Botaniki təsviri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hündürlüyü 10-15 m-ə çatır. Çiçəklərinin rəngi çəhrayıdan ağadək dəyişilir, ətirlidir, meyvələri sarı-qırmızıdır. Budaqları möhkəmdir. Yarpaqları sadədir. Yarpaq ayasının kənarları dişlidir. Yarpaq iynələrinin uzunluğu 25-60 mm, eni 20-40 mm-dir. İri bitkinin qabığı nazik və hamardır. Budaqları tünd bənövşəyi və ya bənövşəyi-qonur, kəsiyində yumrudur. Qönçələri al qırmızı-qonur, yumurtavari, çılpaqdır. Yalançı zoğları ensiz-lansetvari, 4-6 mm, ucu biz, saplağı 1-2,5 sm, yarpaq ayası yumurtavari, ellipsvari və ya ensiz-ellipsvaridir, bünövrəsi yumru və ya enlidir. Budaqların ucunda qalxanın diametri 4-6 sm, 4-8 çiçəkli, çiçək altlıqları tökülən, xətvari-lansetvari, tükcüklüdür. Gövdəcikləri 2-2,5 sm, tükcüklü və ya təxminən çılpaqdır. Çiçəklərin diametri 2-3 sm-dir. Ləçəkləri çəhrayı, ellipsvari-əks-yumurtavari, 1,5- 1,8 sm-dir. Erkəkcikləri 20-dir. Aprel-mayda çiçəkləyir. Meyvələri ətlidir.
Ekologiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Yaxşı dremajlı torpaqlarda, qarışıq meşələrdə bitir.
Azərbaycanda yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Naxçıvan MR-da, Qubada, Qəbələdə həyatyanı sahələrdə mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Meyvələri yeməlidir. Yazda effektli çiçəklərinə görə dekorativ ağac kimi istifadə edilə bilər.