Şərqi Rennel

Şərqi Rennel
Ölkə
Kriteriya Natural: ix
Keçid 854
Region Solomon adaları, Rennel adası [* 1]
Daxil edilməsi 2013  (37 sessiya)
Şərqi Rennel xəritədə
Şərqi Rennel
Şərqi Rennel
  1. ↑ UNESCO-nun təsnifatına görə bölgə


Şərq Rennell YUNESKO-nun Ümumdünya İrs mirası olaraq təyin olunan Solomon adalarındakı Rennell adasının cənub hissəsidir. Rennell dünyanın ən böyük mərcan atoludur və bir çox endemik növ Teqano gölü ətrafındakı Rennellin şərq hissəsindədir. 2013-cü ildə Ümumdünya İrs Komitəsi, Şərq Rennellini Ümumdünya İrsi mirasına daxil etdi[1].

Ərazisi

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Rennell Qərbi Sakit okean bölgəsində yerləşir və Solomon adalarının cənubundadır, təqribən 86 ilə 15 km məsafədədir. Dünyadakı ən böyük mərcan atollu 37.000 hektar ərazini tutur. Ərazi sıx meşə ilə örtülmüşdür və adanın cənub mərkəzində bir vaxtlar atoll olan Teqano gölüdür vardır. Gölün səthi dəniz səviyyəsindədir və əsasən kələ-kötürdür. Şərqi Rennel qayalıqlarla əhatə olunmuş və bir sıra kiçik əhəng daşı adalarından ibarətdir. 1998-ci ildə Dünya İrsi mirası olaraq təyin olunan Şərqi Rennell adanın cənub ucundadır. Ərazi siklonlar tərəfindən zərər görməyə həssasdır və "elmi tədqiqat üçün əsl təbii laboratoriya" hesab olunur[2][3].

Tarixi

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Adanın Teqano gölü ətrafında dörd kənddə yaşayan səkkiz yüzə yaxın sakini var. Onların bütün əsas ehtiyaclarını təmin edən əkinçilər və balıqçılardır. Ərazinin idarəetmə planı 2007-ci ildə ənənəvi mədəni təcrübələrini və həyat tərzlərini davam etdirmək hüquqlarını tanıyan adalarla birlikdə işlənib tamamlandı[4].

Flora və faunası

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Ada bir çox quş növünün yaşayışını təmin edən sıx meşə ilə örtülmüşdür. 2013-cü ildə YUNESKO Şərq Rennellini Təhlükədəki Dünya İrsi mirasına əlavə etdi. Adada əlli quş növü qeyd edilmişdir, bunlardan iyirmi biri endemikdir. Buna Teqano gölündə və dünyanın heç bir yerində tapılmayan endemik növ olan "Krokker" dəniz ilanıdır. 11 növ yarasa, 27 növ ilbiz və təxminən 730 növ böcək növü var ki, bunların bir çoxu bölgədə endemikdir. Ərazinin bəziləri endemik olmaqla 300 növdən çox diatom və yosunla zəngin bir florası var[2].

Qaleriya

[redaktə | vikimətni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  1. ↑ "World Heritage Committee inscribes East Rennell on the List of World Heritage in Danger" (İngilis). whc.unesco.org. 2020-01-12 tarixində arxivləşdirilib.
  2. ↑ 1 2 "East Rennell" (İngilis). whc.unesco.org. 2020-02-04 tarixində arxivləşdirilib.
  3. ↑ Stanley, David. . 2000. səh. 898-899. ISBN 978-1-56691-172-6..
  4. ↑ Brockwell, Sally; O’Connor, Sue; Byrne, Denis. Transcending the Culture–Nature Divide in Cultural Heritage: Views from the Asia–Pacific region. ANU E Press. pp. 27–28. ISBN 978-1-922144-05-8. Lane, A.; G. ANU E. 2013. səh. 27-28. ISBN 978-1-922144-05-8..