سیاسی فلسفه
سیاسی فلسفه - فلسفه و سیاسی علمین قووشاغیندا یئرلشن، سیاسته، سیاسی دَیرلره، سیاسی گئرچک‌لیگین ماهیتینه و سیاسی آنالیزین ایلکین اینتللکتوال شرط‌لرینه دایر فیکیرلری اؤیرنن علم ساحه‌سی‌دیر.
سیاسی فلسفه‌نین تدقیق ائتدیگی مؤوضولارا سیاست، آزادلیق، عدالت، مولکیت، حوقوق‌لار، قانون‌لار و صلاحیت صاحیب‌لری طرفیندن حوقوقی بازانین گوجلندیریلمه‌سی عاییددیر. اونلار ندیرلر، اونلارا نه‌یه گؤره (بعضاً عومومیتله) احتیاج وار، سیاسی گوجو لِگیتیم(مشروع) ائدن ندیر و او هانسی حوقوق‌لار و آزادلیق‌لاری قورومالی‌دیر و نییه، بو هانسی فورمادا اولمالی‌دیر و نییه، قانون‌لار ندیر، اگر وارسا، وطنداش‌لارین لِگیتیم(مشروع) حؤکومت قارشیسیندا عؤهده‌لیک‌لری ندیر و اگر مومکونسه، بو عؤهده‌لیک‌لردن نه زامان ایمتیناع ائتمک اولار. ساده دیلله دئسک، "سیاسی فلسفه" ترمینی دئدیکده فلسفه‌نین تکنیکی فنلرینه عایید اولماسی حؤکماً اولمایان، سیاست حاقیندا عومومی باخیش‌لارا و یا اسپسیفیک إتیکایا( اؤزل اخلاقا)، سیاسی اینانجا و یا یاناشمایا ایستیناد ائدیلیر.[۱]
باشقا سؤزله، سیاسی فلسفه سیاسی حادیثه‌لرین و پروسه‌لرین ماهیتینی، اونلارین قارشی‌لیقلی تاثیرینی آراشدیریر. اونون پردمتینه سیاست ایله حاکیمیتین قارشی‌لیقلی علاقه‌لری، اونون مادّی و ایدئال فورمالاری – دؤولت، وطنداش جمعیتی، سیاسی شوعور و دیگر پروبلم‌لر داخیل‌دیر.
یوخاریدا قئید ائدیلدیگی کیمی بو علم فلسفه ایله سیاسی علمین قووشاغیندا یارانان ساحه‌دیر. او، سیاست دونیاسی‌نین معنوی و دونیا گؤروشو سپکی‌لرینی اؤیره‌نیر. دیگر طرفدن سیاست اینسان‌لارین دونیاگؤروشو، نورماتیو دیر کاراکترلی اساس‌لاری‌نین فورمالاشدیغی فعالیت ساحه‌سی اولدوغوندان سیاسی فلسفه‌ده جمعیتین سیاسی سیستمی و تشکیلی‌نین پرینسیپ‌لرینی تحلیل ائدیر.
سیاست فلسفه‌سی‌نین تدقیقات ساحه‌سی – سیاسی موناسیبت‌لر اوزرینده قورولان سیاسی ایدئیالار و اینستیتوت‌لاردیر. سوسیال – سیاسی فیکیر فلسفه‌نین ترکیب حیصه‌سی کیمی اوزون مودت عرضینده اساساً حوقوق و دؤولت حاقینداکی ایدئیا و نظریه‌لر چرچیوه‌سینده اؤیره نیلیردی. موعاصیر دؤورده سیاست فلسفه‌سی سیاسی پروسه‌لری ایزله‌ییر، تحلیل ائدیر، سیاسی حادیثه‌لره جمعیتده‌کی دیگر سوسیال حادیثه‌لرله علاقه و قارشی‌لیقلی تاثیرده یاناشیر.
تاریخی دؤورلردن هر بیری موعین مدنیت تیپی‌نین آپاریجی مؤوقعیی ایله سجیه‌لندیریله بیلدیگی کیمی موعین سیاسی فلسفه تیپی‌نین اوستونلوگو ایله ده کاراکتریزه اولونا بیلر. مدنیت‌لرین هر بیر تاریخی تیپی اونون سیاسی اینستینکت‌لرینی راسیونال‌لاشدیرا بیلن و قانونی‌لشدیره بیلن سیاسی دوکترینالارین مئیدانا چیخماسینی شرطلندیریر. اگر اکینچی حیات طرزی زمینینده فورمالاشان ایجماع مدنیتیندن کومونیستیک سیاسی فلسفه دوغولورسا، اگر جنگاور مدنیتیندن تیرانیک سیاسی فلسفه دوغولورسا، اگر شهر مدنیتیندن دموکراتیک سیاسی فلسفه دوغولورسا، زادگان مدنیتی آریستوکراتیک سیاسی فلسفه‌نی تؤره دیر.
دؤولت، مارکسیزمین حساب ائتدیگی کیمی، مولکیته مالیک اولان صینفین مولکیتدن محروم اولان صینیف اوزرینده، کوبود دئییلسه، وارلی‌نین کاسیب اوزرینده حؤکمران‌لیق آپاراتی کیمی مئیدانا گلمه‌میشدیر. وارلی‌لیق و کاسیب‌لیق اصلینده بیر تاریخی فاکت کیمی یالنیز دؤولت یاراندیقدان سونرا مئیدانا گلمیشدیر. وارلانمانین واسیطه‌سی کیمی ایسه محض دؤولت چیخیش ائتمیشدیر. دؤولتین واسیطه‌چی‌لیگی اولمادان آیری-آیری فردلرین وارلانماسی پراکتیک اولاراق مومکون دئییلدیر.
دؤولت، آنارشیزمین گومان ائتدیگی کیمی، حؤکمران‌لیغین و کؤله‌لیگین یارانماسی ایله مئیدانا گلمه‌میشدیر. دؤولت اصلینده کؤله‌لیکدن یارانمیر، کؤله‌لیگی یارادیر.
دؤولتین ایلکین فورماسیندا هئچ بیر حاکیمیت مؤوجود دئییلدیر. چونکی بورادا ایراده صاحیب‌لری و ایجراچی‌لار – حؤکمدارلار و تبعه‌لر - یوخدور، هئچ کس باشقا بیریسی‌نین ایراده‌سی‌نین حیاتا کئچمه واسیطه‌سی دئییلدیر. ایلکین دؤولت حیمایه دؤولتی‌دیر، حاکیمیت دؤولتی دئییلدیر.
دؤولت اینسان‌لارین بیر قیسمی‌نین دیگر قیسمی اوزرینده حؤکمران‌لیق ائتمه‌سینه دئییل، اینسان‌لارین بیر قیسمینی دیگر قیسمی‌نین تجاووزوندن خیلاص ائتمگه تعیناتلی‌دیر. ایلکین دؤولت حاکیمیت اورقان‌لاری‌نین یارادیلماسی ایله دئییل، اهالی‌نین عدالت‌سیزلیکدن، زوراکی‌لیقدان، ظولمدن، محواولمادان و آزغینلیقدان خیلاص ائدیلمه‌سی ایله یارانیر. دؤولتین باشلیجا و ازه‌لی علامتی ائله بو خیلاصکارلیق آکتی‌دیر. همین خیلاصکارلیق آکتی‌نین حیاتا کئچدیگی هر بیر حالدا دؤولت مؤوجوددور.
اینسان‌لاردا خوصوصی بیر سیاسی حیسّ واردیر. اینسان دؤولتین مؤوجودلوغونو دا محض بو حیسّین واسیطه‌سیله دویور. هر بیر اینسان دیگرلری‌نین تجاووزوندن موحافیظه اولونورسا، یالنیز بو حالدا دؤولتین مؤوجودلوغو حیسّ اولونور.
سوسیال حیاتین دؤولت استروکتورونون ایختیراعسی اینسان ذکاسی‌نین ان گؤرکملی نایلیت‌لریندن‌دیر. سوسیال حیات اوچون دؤولتین اهمیتی عومومیتله حیات اوچون تهلوکه‌سیزلیگین اهمیتی قدردیر. سیاسی ماهیتین ایلکین تاریخی تجسسومو دؤولتین حیمایه سیستمی اولماسیندادیر. اینسان‌لار دؤولتین وارلیغینی یالنیز آزغینلیقدان و تجاووزدن موحافیظه اولوندوقلاری حالدا حیسّ ائدیرلر.
| فلسفه ده |
| سریالین بیر حیصه‌سی |
|---|
 |
 فلسفه پوْرتالی |
قایناق
[دَییشدیر]- Adil Əsədov. Siyasətin fəlsəfəsi. Bakı, Nafta-press, 2001, 307s. (ikinci nəşr: Bakı, Təknur, 2010, 416 s.)
- Siyasət sosial hadisədir
اتک یازی‌لار
[دَییشدیر]- ^ Hampton, Jean (1997). Political philosophy Archived 2014-09-26 at the Wayback Machine.. səh. xiii. ISBN 0-8133-0858-6. Charles Blattberg, who defines politics as "responding to conflict with dialogue," suggests that political philosophies offer philosophical accounts of that dialogue. See his "Political Philosophies and Political Ideologies". SSRN 1755117. in Patriotic Elaborations: Essays in Practical Philosophy, Montreal and Kingston: McGill-Queen's University Press, 2009.