آتیلا
| آتیلا | |
|---|---|
| شاهی هون‌لار | |
 Allegorical depiction by Eugène Delacroix (1843–1847) | |
| شاه‌لیق | 434–453 |
| قاباقکی | Bleda and Ruga |
| سوْنراکی | Ellac, Dengizich, Ernak |
| دوغوم | c. 406[۱] |
| اولوم | March 453 |
| Consort | Kreka Ildico |
| آتا | Mundzuk |
آتیلا (۴۰۵-۴۵۳)، هون‌لار شاهیدی.
یاشاییش
[دَییشدیر]395 ایلینده آنادان اولدو. آتاسی مونجوك خان دیر. عمی سی روآ، اونون آتاسی اؤلدوكدن سونرا بوزقوردو تك باشینا یاشامایا چالیشیركن تاپدی و یانینا آلدی. پریسكوس آدلی بیر تاریخچی آتیلانی اورتا بویلو، ائنلی كوركلی، قارا ساچلی اولدوغونو یازیر. گوجلو دانیشما، ساده یاشام و قوناق پرورلیغینادا سئچیلیب.
ویزیقوت لارا قارشی روما امپراطورلوغویلا بیرلیك آپاران آتیلا؛ فلاویوس آتیوسون دعوتینه بیر دؤنمده رومایا گئتدی. هر شئی یاخشی گئدركن روآ نین اؤلوم خبرینی آلدی. گئری دؤنه‌رک قارداشی بلئدا ایله بیرلیكده هون امپراطورلوغو نون اورتاق كرالی اولدو. بلئدا 445 ایلینده اؤلدو. بو دوروم آتیلانین تك باشینا هون كرالی االماسینی یاراتدی.
داها سونرا آشیق اولدوغو بیر اسیر قیزلا(ناكارا) ائوله نن آتیلا نین بیر اوغلو اولدو. دوغوم چاغی ائشی ناكارا، حیاتینی ایتیردی.
حوكومدار لیغی بویوندا اوردوسویلا باتی و دوغا رومایا تئز تئز استیلا ائدن آتیلا؛ اورتا چاغ قایناق لاریندا آجیمسیزلیغیلا تانینیر. بونون اۆچون آوروپا دا "تانرینین كئرباجی(Tanrının Kırbacı)" اولاراق تانینیر.
(Latince: Flagellum Dei, İngilizce: Scourge of God, İtalyanca: Flagello di Dio, Fransızca: Fléau de Dieu)
آما آلمان افسانه لرینده آتیلا بیر بؤیوك و اییلیك سئون بیر كرال دیر. آتیلا ساراییندا بیرچوخ آلمان خاقانی یاشار. Nibelungen داستانی هون - آلمان ساواش لاریندان مئیدانا گلیر. بو ناغیل لاردا آتیلا؛ اتزئل(Etzel) آدیندا بؤیوك بیر نفوذا صاحب، باریش سئون و یالنیز آسی لره قیلینج آچان، اصیل روحلو بیر كرال دیر. آوروپا هون امپراطورلوغونون باشكندی اؤلان Etzelburg آدینین بورادان گلمه سی بیلینمك ده دیر. آئتوس ایله اؤلان كاتالؤن ساواشیندا رؤما اؤردوسو داغیلمیش، باتی گوت كرالی Theodeirch ئؤلموشدور. آتیلا اؤردوسونو دینلندیرمك اۆچون قاچان آئتوسو قؤوالامادی.
باتی روما امپراطورلوغونا گئدركن، پاپا نین آرایا گیریلمه سیله آتیلا رؤومانی آلمادی و وئرگیه باغلادی. آتیلا آوروپانین 3 دن ایكیسینه كرال لیق ائتدی.
آتیلا 453 ایلینده سون آروادی، ایلدیكؤ طرفیندن توی گئجه سی اؤلدورولدو. جسدی اوچ ایچ ایچه تابوت دا یئرلش دیریلدی. ایلك تابوت قیزیلدان، دالیسی گوموشدن و بو ایكی تابوتو ایچینه آلان پولاد تابوت. مزارین هاردا اؤلماسی بیلینمه ییب. جنازه سینه قاتیلانلار، مزارین یئرینین بیلینمه مه سی اۆچون ئؤلدورولوب لر. آنجاق تاریخچی لر آراسیندا تونا چایین یاتاغیندا خزینه لریله بیرلیكده باسدیریلماسینا بیر اینام وار. چایین باشدان آشماسی و چوخلو اؤلكه لردن گئچمه سی اۆچون بورؤكراتیك سؤرونلر چیخماسیندان قازما چالیشماسی اؤلماییب دیر.
آتیلا و قارداشی بلئدا
آتیلا قیلینجی
[دَییشدیر]مارس(مریخ) آدیندا قیلینجی، دئییلیر آتیلا ساواش تانریسی، مارس دان آلمیش دیر.
آد
[دَییشدیر]آتیلانین آدینیا هونلاردان آز بیلگی لریمیز اۆچون تام بیر آنلام یؤخدور؛ آما تورك قایناق لارینا گؤره وؤلقا(ولگا) چایینین اسكی آدی اؤلان " آتیل،ایتیل،آتال" كلمه لرینه اؤرالی آنلامی وئرن ایلا(ایللا) كلمه سیله بیرلشمه سی سؤنوجو آتیلا اؤلوب دور. باشقا بیر گؤروشه "آت،آتیل،آتیلماق" آنلاما گلیر. باشقا بیر تورك افسانه سینه گؤره اؤزونه آلتی هان دا دئییردی. ماجار قایناقلارینا گؤره یارگی(قاضی) آنلامینا گلن ایتلت كلمه سیندن آلینمیشدیر.
آتیلا دونیا دیللرینده فرقلی حالتلری وار، میثال اۆچون:
اینگیلیسجه: Ætla , Attle, Atlee ایتالیاجا: Attila اسكاندیناویاجا: Atli, Atle آلمانیاجا: Etzel ماجارجا: Attila, Atilla, Etele توركجه: Attila, Atila, Atilla قزاقجا: Edil
تاثیری
[دَییشدیر]آتیلا(1954)؛ پیئترو فرانسیسجی نین آنتؤنی كویین و سؤفیا لؤرئن ین یئر آلدیغی سینما فیلمی دؤغورلانان كافر(Sign of the Pagan)(1954)؛ داقلاس سیركین جك پالانس و جئف چاندلئر ین یئر آلدیغی سینما فیلمی آتیلا(1991)؛ كریستوفر سووانین تی وی فیلمی آتیلا(2001)؛ دیك لاوری نین تی وی فیلمی "" آدلی بیلگی سایار اؤیونوندا آتیلانین ساواش لاری و دؤیوش لری اؤیونون اساسی دیر.Age of Empires II ...
قالری
[دَییشدیر]
.jpg)
قایناقلار
[دَییشدیر]- ^ Harvey, Bonnie (2003) [1st Published in 1821 by Chelsea House Publications]. Attila the Hun (Ancient World Leaders). Infobase Publishing. ASIN B01FJ1LTIQ.